Trudny rok dla przedsiębiorców

Silniejsze waluty europejskie, obawy przed rozlaniem się kryzysu na europejski rynek kredytów hipotecznych oraz wysokie ceny surowców – to powody spadku aktywności ekonomicznej przedsiębiorstw w grudniu 2007 w większości państw Unii Europejskiej.

Sytuację przedsiębiorstw na świecie bada firma NTC Research, która dokonuje oceny na podstawie ankiet z co najmniej 350 podmiotów w każdym kraju. Jeśli stworzony w ten sposób wskaźnik PMI jest powyżej 50 pkt, oznacza to rozwój przedsiębiorstw, poniżej – spadek ich produkcji. W Polsce osiągnął on w grudniu poziom 50,8 pkt wobec 51,9 w listopadzie. W strefie euro 52,6 wobec 52,8 miesiąc wcześniej.

Kłopoty zaczynają mieć również kontrahenci europejskich firm. Ich działalność utrudniają problemy z kredytowaniem spowodowane zamieszaniem na rynkach finansowych oraz wzrost inflacji.

Ankietowani przedsiębiorcy skarżyli się zwłaszcza na spadające zamówienia na dobra inwestycyjne znajdujące się obecnie na poziomie najniższym od trzech lat. Ekonomiści jednak zwracają uwagę, że poza Irlandią i sektorem budownictwa we Francji nigdzie nie odnotowano wzrostu bezrobocia.Przedsiębiorcy już teraz obawiają się, że w tym roku ich zyski będą ograniczone, a na dodatek nie mogą nawet marzyć o podniesieniu cen. Zdaniem Gillesa Moeca, ekonomisty Bank of America w Londynie, taka sytuacja potrwa przynajmniej całą zimę.

NTC nie zmieniło prognoz wzrostu produkcji przemysłowej w UE, pozostawiając je na poziomie 2 proc., chociaż np. Niemcy obniżyły szacunki swojego wzrostu PKB do poniżej 2 proc.

– Produkcja w całej UE jest odporna na problemy i to nawet wtedy, gdy jest wiele przeciwności, takich jak silny pieniądz, spowolnienie gospodarcze na świecie, droższe kredyty – zwraca uwagę Aurelio Maccario, ekonomista z UniCredit. Zdaniem głównego ekonomisty Global Insight’s Howarda Archera te wiadomości powinny powstrzymać Europejski Bank Centralny przed podwyższaniem stóp procentowych.

Zdaniem analityków ABN Amro w naszym kraju wskaźnik PMI w grudniu 2007 spadł do 50,8 pkt wobec 51,9 pkt w listopadzie. Była to najniższa wartość od początku obecnego 31-miesięcznego okresu wzrostu, czyli czerwca 2005 roku.

Z badań wynika, że w grudniu 2007 liczba nowych zamówień zwiększyła się w umiarkowanym tempie, słabszym niż średnia za cały 2007 rok. Kluczowym czynnikiem wpływającym na słaby wzrost były mniejsze zamówienia eksportowe, co oznacza, że mocny złoty cały czas osłabia konkurencyjność firm. Całkowita ilość nowych zamówień podnosiła się w nieznacznie szybszym tempie niż w listopadzie, a dane z badań zasugerowały, iż „rynek krajowy był ważnym źródłem wzrostu nowych zamówień” – napisano w komentarzu. Wzrost miejsc pracy w przedsiębiorstwach nie został przerwany, tyle że jego tempo było najsłabsze od marca 2006 roku.

Podobnie jak w Polsce PMI spadł do poziomu najniższego od dwóch lat m.in. w W. Brytanii i Hiszpanii. Ale największy spadek tego wskaźnika odnotowano w Irlandii – z 52,3 do 49,5 pkt. To najniższy poziom od 2003 roku.

Irlandczycy ze zdumieniem spostrzegli również, że w ich kraju, gdzie jeszcze niedawno były kłopoty ze znalezieniem pracowników, rośnie bezrobocie. W Hiszpanii pierwsze sygnały gospodarczego spowolnienia odnotowano jeszcze w październiku, do tych samych problemów, które nękają inne kraje, doszła tu jeszcze zapaść na rynku budowlanym i obawa przed kryzysem na rynku kredytów hipotecznych.

—NTC, ABN Amro, Reuters