Wyniki inwestycji w akcje, obligacje, fundusze

Spośród ponad 400 spółek notowanych na warszawskiej giełdzie przed rokiem, zaledwie 52 pozwoliły zarobić inwestorom. Wśród nich cztery (IF Capital, Best, Eko Export i Krezus) przyniosły zyski trzycyfrowe, ale był to raczej wynik spekulacji. Mimo wszystko kto podjął tak duże ryzyko, dziś z pewnością jest zadowolony.

Średnia strata z akcji wyniosła ok. 20 proc. Spośród największych firm przed spadkiem uchroniły się jedynie papiery Bogdanki. Ich kurs wzrósł o 2 proc.

Zdecydowanie najgorzej wypadły akcje firm budowlanych zaangażowanych w projekty infrastrukturalne. Na walorach PBG, Hydrobudowy czy DSS, spółek, które zmuszone były ogłosić bankructwo, inwestorzy stracili praktycznie cały kapitał. W ciągu roku indeks branży spadł o ponad 60 proc. W ostatnich dniach do grona bankrutów dołączyła spółka ABM Solid, której nie udało się przeprowadzić emisji akcji i pozyskania inwestora.

A jeszcze na początku roku nie brakowało opinii analityków o atrakcyjności sektora budowlanego. Wprawdzie zwracano uwagę na problemy związane z kontraktami drogowymi, jednak nikt nie przewidział aż tak czarnego scenariusza.

Straty zostały trochę zredukowane przez sowite dywidendy. Wyliczany przez GPW indeks spółek dywidendowych WIGDIV spadł w ciągu roku o 7,7 proc., czyli o 10 pkt proc. mniej niż WIG. Jak widać, warto interesować się akcjami stabilnych firm dzielących się zyskiem z akcjonariuszami.

Średnia strata funduszy agresywnych wyniosła 20 proc. Tylko dwa zdołały wypracować dodatni wynik. W grupie funduszy inwestujących w akcje małych i średnich firm był to PKO Akcji Małych i Średnich Spółek Plus, natomiast w grupie funduszy uniwersalnych Copernicus Akcji Dywidendowych.

Zysk funduszu PKO był wprawdzie kosmetyczny, ale biorąc pod uwagę to, że średni spadek wartości jednostek w tej grupie wyniósł 20 proc., można pokusić się o stwierdzenie, że zarządzający wykazali się wyjątkowym wyczuciem przy doborze spółek do portfela. Natomiast bardzo dobry wynik funduszu Copernicus Akcji Dywidendowych (zarobił ponad 10 proc.) to efekt właściwego doboru spółek dywidendowych oraz wykorzystania instrumentów pochodnych.

Mocno ucierpiały również fundusze inwestujące w zagraniczne akcje notowane na rynkach wschodzących. Ich średnia strata przekroczyła 15 proc. Spośród 41 zaledwie trzy zanotowały dodatnią stopę zwrotu, ale i tak zyski te nie przekraczały inflacji. Najlepszy fundusz Investor Turcja zarobił dla klientów 3,6 proc. Z drugiej strony BPH Nieruchomości Europy Wschodzącej stracił prawie 40 proc.

Nieco lepiej wypadły fundusze inwestujące na rynkach rozwiniętych. Tu średnia strata wyniosła niespełna 3 proc. Zdecydowanie najlepsze rezultaty przyniosły inwestycje w akcje amerykańskich firm. Fundusze PKO Akcji Rynku Amerykańskiego i Pioneer Akcji Amerykańskich zarobiły po kilkanaście procent. I wyniki te należały do najlepszych rezultatów funduszy, niezaleźnie od podziału na grupy.

Wśród funduszy mieszanych dodatnie stopy zwrotu wypracowały tylko te inwestujące na rynkach zagranicznych. Wyróżniły się fundusze operujące na rynku amerykańskim. Pioneer Zrównoważony Rynku Amerykańskiego zyskał 19,2 proc., Millennium Obligacji Amerykańskich Plus – ponad 23 proc. a Millennium Akcji Amerykańskich 16,4 proc.

Żaden z dziesięciu funduszy ochrony kapitału nie zdołał zachować wartości zgromadzonych pieniędzy. Średnio fundusze te straciły ponad 2 proc.

Przed stratami i przed inflacją oszczędności ochroniły natomiast fundusze obligacji. Te, które inwestują na rynku krajowym, przeciętnie zarobiły 6,4 proc., a fundusze obligacji zagranicznych – o 2,4 pkt proc. więcej. Najlepsze: PKO Papierów Dłużnych USD, Pioneer Obligacji Dolarowych Plus i Amplico Obligacji Światowych wypracowały ponad 20 proc. zysku.

Sporo się działo z funduszami rynku pieniężnego. Wpadka inwestycyjna funduszy zarządzanych przez Idea TFI i Union Investment (miały w portfelach dużo obligacji spółek budowlanych DSS i PBG, które ogłosiły upadłość) w znacznym stopniu przyczyniła się do tego, że średnia stopa zwrotu w tej grupie wyniosła tylko 4,5 proc. Niepokoić może to, że tylko 13 spośród 33 funduszy zarobiło więcej, niż wyniósł zysk z lokaty bankowej.

Opinie:

Ludmiła Falak-Cyniak, członek zarządu Skarbiec TFI

Ostatnie 12 miesięcy nie było korzystne dla osób posiadających jednostki funduszy akcji. Zarobili natomiast ci, którzy mają fundusze obligacji, szczególnie te nienarażone na ryzyko związane z papierami przedsiębiorstw. Najlepsze fundusze z tej grupy wypracowały stopy zwrotu przekraczające 7,5 proc. Teraz powinniśmy zwrócić uwagę na coraz większy potencjał rynku akcji. Mimo podwyżek stóp procentowych NBP rentowność obligacji skarbowych spadła. Może to sugerować, że rynek nie spodziewa się dalszych podwyżek, a wręcz zaczyna w wycenach uwzględniać obniżki stóp w dłuższym okresie. Powinno to sprzyjać wycenom akcji przedsiębiorstw, tym bardziej, że nieźle radzą one sobie w przedłużającym się kryzysie, o czym świadczą ich wyniki finansowe. Dodatkowo stopa dywidendy z akcji wchodzących w skład WIG20 za ostatnie 12 miesięcy wyniosła 5,8 proc. (przy bardzo niskich cenach akcji), natomiast rentowność pięcioletniej obligacji skarbowej – 4,8 proc. Wszystko to wskazuje na większą atrakcyjność akcji w nadchodzącym okresie. Trzeba jednak pamiętać, że sytuacja na obu rynkach jest bardzo zmienna. Podejmując decyzje inwestycyjne, należy wziąć pod uwagę to, na jak długo lokujemy pieniądze. —jam

Łukasz Witkowski, zarządzający portfelami papierów dłużnych, PKO TFI

Gdy chcemy zainwestować wolne środki na 12 miesięcy, powinniśmy pamiętać o kilku podstawowych sprawach. Po pierwsze, o płynności; inwestycja powinna umożliwiać wycofanie środków w krótkim czasie. Po drugie, ze względu na krótki, roczny okres środki powinny być zainwestowane w instrumenty o relatywnie stabilnej stopie zwrotu. Z tego względu wykluczyłbym inwestycje w akcje oraz inne ryzykowne produkty charakteryzujące się wysoką zmiennością cen. Po trzecie, nie możemy zapominać o zabezpieczeniu realnej wartości naszej inwestycji. Dlatego powinniśmy wziąć pod uwagę wskaźnik inflacji. Jego średnioroczna wartość powinna być niższa niż stopa zwrotu netto z naszej inwestycji. W przeciwnym razie inwestycja przyniesie stratę w ujęciu realnym. Biorąc pod uwagę powyższe czynniki, na okres 12 miesięcy zainwestowałbym w fundusze obligacji i pieniężne. —jam

Marek Warmuz, zarządzający funduszami dłużnymi, Union Investment TFI

W nadchodzących miesiącach dobre perspektywy mają przede wszystkim fundusze obligacji. Zalecam jednak selektywne podejście do inwestycji. Rządowe obligacje krajów uznawanych za bezpieczne przystanie (np. Niemcy) osiągnęły już tak niską rentowność, że w chwili ich wykupu inwestorzy otrzymają wyłącznie wartość nominalną obligacji, a więc po uwzględnieniu inflacji realnie stracą. Alternatywą mogą być fundusze oparte na obligacjach krajów Nowej Europy, m.in. Polski, Czech, Węgier i Turcji. Najbardziej atrakcyjną rentowność mają papiery tureckie (8,5 proc.) oraz węgierskie (7,8 proc.). Mimo podwyższonego ryzyka, na ich korzyść przemawia fakt, że Turcja i Węgry z dobrym skutkiem przezwyciężają swoje problemy gospodarcze i cieszą się coraz większym zainteresowaniem inwestorów zagranicznych. Wsparciem dla papierów dłużnych z regionu Europy Środkowo-Wschodniej jest również spodziewane utrzymanie stóp procentowych na świecie na niezmienionym, bardzo niskim poziomie. Zyskowną i relatywnie bezpieczniejszą inwestycją mogą być fundusze inwestujące w polskie obligacje krótkoterminowe oraz wyselekcjonowane papiery korporacyjne o niskim ryzyku kredytowym.    —jam

Jak liczyliśmy opłacalność?

Wszystkie inwestycje rozpoczęliśmy 24 czerwca ubiegłego roku, a wyniki podsumowaliśmy 25 czerwca 2012 roku.

Obligacje skarbowe

Na wykresie przedstawiamy najlepsze serie z poszczególnych rodzajów obligacji. Uwzględniliśmy prowizje maklerskie pobierane od inwestorów.

Akcje

Wykres ilustruje wyniki inwestycji w akcje spółek wchodzących w skład WIG20. Założyliśmy, że kupując i sprzedając akcje płacimy prowizję maklerską w wysokości 1 proc. wartości transakcji.

Fundusze inwestycyjne

Wartość inwestycji wyliczaliśmy według aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa. Na wykresie znajdują się najlepsze i najsłabsze wyniki w każdej grupie.

Lokaty złotowe w bankach