Unia bankowa pod znakiem zapytania

Brian Blackstone

Przedstawiciele Unii Europejskiej i Europejskiego Banku Centralnego naciskają na stworzenie centralnego urzędu, finansowanego z centralnego budżetu, którego zadaniem byłoby przeprowadzanie upadłości w podupadłych bankach w liczącej 17 państw unii walutowej.

EBC i wielu analityków uważa, że taki krok jest kluczem do ustabilizowania strefy euro. Jednak Niemcy i Francja zaproponowały w ubiegłym tygodniu, by przeprowadzanie upadłości niewypłacalnych banków pozostawić władzom krajowym i promować „współpracę" pomiędzy nimi.

Rosnąca niechęć w krajowych stolicach wobec transferu władzy na poziom europejski potwierdza obawy, które od dawna pojawiają się w EBC, że jego wysiłki, by rozwiązać kryzys dłużny, mogą spowodować, że politycy poczują się zwolnieni od działania.

– To gra o sumie zerowej: EBC robi więcej, a państwa członkowskie mniej – powiedział Mujtaba Rahman, dyrektor firmy konsultingowej Eurasia Group. – Porozumienie w sprawie dwóch najważniejszych politycznie pytań – kto decyduje i kto płaci – jest jeszcze daleko przed nami.

– Większość analityków oczekuje, że EBC pozostawi w czwartek stopy procentowe na dotychczasowym poziomie, po obniżeniu ich w ubiegłym miesiącu do rekordowo niskiego pułapu 0,5 procent. Niektórzy eksperci twierdzą jednak, że dalsze cięcia są możliwe, ponieważ inflacja pozostaje poniżej dwuprocentowego celu EBC.

Przedstawiciele EBC bagatelizują możliwość zastosowania bardziej radykalnych rozwiązań zmierzających do pobudzenia akcji kredytowej, takich jak wprowadzenie ujemnego oprocentowania od depozytów lokowanych przez banki w EBC albo skup na dużą skalę kredytów małych firm.

– Rynek sekurytyzacji kredytów dla małych firm jest „bardzo niewielki" – powiedział w ubiegłym tygodniu wiceprezes EBC Vítor Constâncio. – Nie przesadzajmy z tym problemem – dodał.

ECB obniży też prawdopodobnie w czwartek swoją prognozę na 2013 rok dotyczącą Produktu Krajowego Brutto i inflacji.

Ostatnie sondaże gospodarcze sugerują, że gospodarka strefy euro skurczy się siódmy kwartał z rzędu, choć tempo spadku może wyhamować. Przedstawiciele EBC wciąż prognozują umiarkowane odbicie, które ma się zacząć w dalszej części roku.

Deklaracja prezesa EBC Maria Draghiego z lipca 2012 roku, że zrobi „co będzie konieczne", by uratować euro, uspokoiła rynki finansowe w regionie, mimo obaw podnoszonych przez wielu analityków, że unia nie potrafi sobie poradzić z podstawowymi problemami – w tym ze słabą kondycją wielu swoich banków. Hiszpańskie i włoskie obligacje utrzymują się na stabilnym poziomie, więc EBC po raz pierwszy od czterech lat wchodzi w okres letni bez konieczności uspokajania paniki na rynkach.

Krytycy twierdzą, że w wielu europejskich stolicach zapanował nastrój błogostanu – i że EBC jest po części za to odpowiedzialny. EBC dał rządom czas na zreformowanie swoich gospodarek i banków oraz wzmocnienie rządności w strefie euro. Ale politycy wykorzystali uspokojenie na rynkach finansowych do swoich celów.

EBC ma przejąć nadzór nad dużymi bankami w przyszłym roku, ale twierdzi, że będzie to funkcja pozorna, dopóki na poziomie paneuropejskim nie zostanie wprowadzony mechanizm upadłościowy dla niewypłacalnych banków.

Ponieważ jednak we wrześniu Niemcy czekają wybory, Berlin sprzeciwia się stworzeniu centralnego funduszu gwarancyjnego. Powszechne ubezpieczenie depozytów nie wchodzi w tej chwili w grę. Berlin podkreśla również, że stworzenie centralnego mechanizmu upadłościowego wymagałoby zmiany traktatów europejskich, co jest niezwykle żmudnym procesem.

Zamiast nowych uprawnień dla organów unijnych w kwestii upadłości banków, Niemcy domagają się bliższej współpracy pomiędzy urzędami krajowymi.

— Współpraca: Tom Fairless – Bruksela, tłum. TK

(C) 2013 Dow Jones & Company, Inc. Wszelkie prawa zastrzeżone