Donald Trump szykuje USA do inwazji na Wenezuelę? Byłby z tego nowy Irak

50 mln dol. – taką sumę Ameryka jest dziś gotowa wypłacić temu, kto wyda jej Nicolása Maduro. To tyle samo, ile była warta głowa Osamy bin Ladena po zamachach na Nowy Jork i Waszyngton 11 września 2001 roku (wyznaczoną początkowo na 25 mln dol. nagrodę do 50 mln dol. podwyższono w 2007 roku). Czy to wystarczy, aby obalić rządzącego Wenezuelą od 12 lat żelazną ręką byłego kierowcę autobusu, a potem najwierniejszego ucznia Hugo Cháveza?

– Maduro stoi na czele mafii, która składa się z armii, gangu narkotykowego, establishmentu. Jeśli on upadnie, upadnie i cały system. Mało prawdopodobne, aby ktoś z najbliższego otoczenia go zdradził – mówi „Rzeczpospolitej” Francisco Sánchez, profesor najstarszego uniwersytetu Hiszpanii w Salamance i znawca Ameryki Łacińskiej.

Czytaj więcej

Polityka

Wenezuela pójdzie w ślady Syrii? González Urrutia zapowiada rewolucję

Zwycięzca lipcowych wyborów prezydenckich w Wenezueli Edmundo González Urrutia chce wrócić do kra...

Ale mimo to w Pałacu Miraflores, siedzibie głowy państwa w centrum Caracas, panuje nerwowa atmosfera. Od kilku dni zbliża się do wybrzeży Wenezueli zespół amerykańskich okrętów, który może sygnalizować przygotowania do innego niż zdrada scenariusza: porwania Maduro przez Amerykanów. Wśród okrętów są trzy niszczyciele wyposażone w pociski Tomahawk, a także okręt podwodny o napędzie atomowym. Łącznie na pokładach okrętów znajduje się 4,5 tys. marynarzy i marines.

Waszyngton: Nicolás Maduro stoi na czele potężnego gangu narkotykowego Cartel de los Soles

W głowie Maduro z pewnością powraca wspomnienie losu przywódcy Panamy generała Manuela Noriegi, który potrafił przez lata układać się z Waszyngtonem, aż w końcu w 1989 roku popadł w niełaskę, został porwany przez amerykańskie oddziały i skazany na 40 lat więzienia. Zarzuty były takie same, jak te ciążące na Maduro: sfałszowane wybory, a przede wszystkim handel narkotykami.

– Prezydent Trump użyje wszystkich środków, jakimi dysponuje amerykańskie państwo, aby ukrócić handel narkotykami – powiedziała w tym tygodniu rzeczniczka Białego Domu Karoline Leavitt.

W połowie sierpnia prokurator generalna Stanów Zjednoczonych Pam Bondi zamroziła aktywa zagraniczne Maduro o wartości około 700 mln dol.: luksusowe nieruchomości, samochody, środki na kontach bankowych. 

Po sfałszowanych latem zeszłego roku wyborach, które wygrał występujący w imieniu demokratycznej opozycji emerytowany dyplomata Edmundo González Urrutia, tylko grupa autorytarnych państw widzi w Maduro legalnego prezydenta. W gronie tym znajdują się Kuba, Nikaragua, Rosja, Chiny, Turcja czy Białoruś. Dodatkowo Waszyngton uważa wenezuelskiego przywódcę za głowę kartelu narkotykowego Los Soles (Słońce).

Reżim Nicolása Maduro koordynuje przerzut narkotyków do Europy i USA

Wenezuela nie wchodzi w skład czołowych producentów kokainy. To specjalność sąsiedniej Kolumbii, a także Peru i Boliwii. Jednak reżim w Caracas koordynuje przerzut cennego proszku do głównych rynków zbytu: przede wszystkim Europy, ale także Stanów Zjednoczonych i w coraz większym stopniu Azji. Z tego w znacznym stopniu żyje wenezuelska armia i tym zajmuje się wspomniany Cartel de los Soles. W kraju, gdzie wymiar sprawiedliwości jest do cna skorumpowany, mafiosi są zupełnie bezkarni.

– Trump, który nie ma oporów przed współpracą z Władimirem Putinem, Xi Jinpingiem czy Kim Dzong Unem, specjalnie nie przejmuje się losem demokratycznej opozycji. Znacznie większym problem jest natomiast dla niego działalność gangów narkotykowych. Zadaje ona kłam wizji przywrócenia porządku, w którą wierzą wyborcy prezydenta USA. Wydał wojnę przerzutowi z Meksyku syntetycznego narkotyku fentanyl, który powoduje co roku śmierć około 100 tys. Amerykanów. Ale gangi z Wenezueli też są na jego celowniku – mówi profesor Sánchez. 

Czytaj więcej

Plus Minus

Fentanyl może zniszczyć relacje między USA a Chinami

Fentanyl kładzie się cieniem na relacjach Waszyngtonu z Pekinem. Narkotyk, który zabija setki tys...

Tyle że, jak przyznaje, amerykańska marynarka wojenna niewiele tu może zdziałać. Kokaina jest przerzucana do Ameryki Środkowej awionetkami, które lecą bardzo nisko nad taflą wody i przez to pozostają poza zasięgiem wojskowych radarów. Z kolei narkotyki do Europy i Azji są przerzucane razem z towarami transportowanymi przez statki handlowe. Ponieważ Wenezuela poza ropą i bananami eksportuje niewiele, często sięga tu do pośrednictwa Ekwadoru.

– Teoretycznie Trump mógłby zdecydować się na inwazję na Wenezuelę. Ale to ogromny kraj. Dla Ameryki skończyłoby się nowym Irakiem – uważa profesor Sanchez.

– Nigdy się nie poddamy – zapowiedział Maduro, ogłaszając mobilizację członków struktur paramilitarnych zwanych milicjami.

Załamanie gospodarki Wenezueli może spowodować kolejną falę migracji do USA

Wenezuela jest tym krajem, który ma największe rezerwy ropy na świecie. Stan infrastruktury wydobywczej jest jednak tak tragiczny, że wydobywa się tu niespełna 300 tys. baryłek rocznie, co plasuje kraj dopiero na 21. miejscu na liście największych potęg naftowych świata. Prawie 30 proc. z tego tłoczy amerykański Chevron. Tyle że Trump zakazał koncernowi regulowania rachunków z reżimem Maduro w dolarach. W ten sposób wysycha jedno z ostatnich źródeł dochodów budżetu państwa. Wenezuela, której poziom życia sytuuje się zdaniem MFW między Ghaną a Wybrzeżem Kości Słoniowej, miała w tym roku zanotować niewielki wzrost. Teraz zapewne znów wpadnie w recesję.

Czytaj więcej

Polityka

USA mają dość dyktatora Maduro. Za prezydenta Wenezueli uznają lidera opozycji

Sekretarz stanu Antony Blinken ogłosił, że Waszyngton uznaje przywódcę wenezuelskiej opozycji dem...

W ten sposób Trump strzela sobie jednak w stopę. Od przejęcia ćwierć wieku temu władzy przez Hugo Cháveza kraj, który był najbogatszy w Ameryce Łacińskiej, popadł w taką ruinę, że jedna trzecia spośród 24 mln jego mieszkańców wyemigrowała. W czasach pokoju są to proporcje bezprecedensowe w skali świata. Po powrocie do Białego Domu Trump odebrał Wenezuelczykom prawo do azylu w Stanach Zjednoczonych. Teraz jednak, kiedy kraj zmierza do kolejnej zapaści, może z niego ruszyć nowa fala imigracji.

Wiosną do Caracas przyjechał z misją dyplomatyczną Richard Grenell, ambasador USA w Berlinie za pierwszej kadencji Trumpa. Zdołał wynegocjować uwolnienie przez reżim więzionych Amerykanów. Zanosiło się na odwilż. Do tego stopnia, że Grenell zgodził się na sfotografowanie u boku Maduro, jakby sygnalizując, że Waszyngton gotów jest pogodzić się z pozostaniem przez niego u władzy. 

Nielegalna migracja do UE

Foto: PAP

Trump później przywrócił jednak sankcje, które Joe Biden zdjął z Wenezueli w nadziei, że Maduro zgodzi się na polityczną odwilż. W jego otoczeniu wziął górę sekretarz stanu Marco Rubio, szczególnie gdy objął dodatkowo obowiązki doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego. Syn kubańskich imigrantów, którzy musieli uciec przed dyktaturą Castro, jest zwolennikiem ostrego kursu wobec dyktatur w Ameryce Łacińskiej.