Można się zaszczepić przeciwko półpaścowi. Szczepionka jest już w Polsce

W Polsce jest już dostępna szczepionka przeciwko półpaścowi oraz neuralgii popółpaścowej. Ryzyko infekcji półpaścem może dotyczyć nawet kilkunastu milionów Polaków.

Publikacja: 31.03.2023 20:25

Można się zaszczepić przeciwko półpaścowi. Szczepionka jest już w Polsce

Foto: Adobe stock

Półpasiec to choroba wywoływana wirusem VZV, tym samym, który przy pierwszym kontakcie powoduje ospę wietrzną. Po wyleczeniu ospy wietrznej wirus nadal pozostaje w organizmie, w stanie utajenia w zwojach nerwowych. Z wiekiem komórki układu odpornościowego tracą zdolność uruchamiania silnej i skutecznej odpowiedzi swoistej wobec VZV. Ryzyko gwałtownie wzrasta po przekroczeniu 50. roku życia.

Półpasiec objawia się wysypką i pęcherzami. Pęcherzyki pękając, pozostawiają po sobie bolesne nadżerki i owrzodzenia, które pokrywają się strupami, a te odpadając, uwidaczniają płytkie blizny, przebarwienia lub odbarwienia skóry. Objawom skórnym półpaśca towarzyszy stan podgorączkowy lub gorączka i ogólne rozbicie. Ból towarzyszący półpaścowi może być piekący, palący, kłujący lub ostry. Może się utrzymywać nawet kilka miesięcy.

Czytaj więcej

Szczepienie przeciw ospie wietrznej nie chroni przed małpią ospą

Wysypka najczęściej zlokalizowana w obrębie tułowia, rzadziej na twarzy lub kończynach. Ale do 25 proc. przypadków półpaśca to półpasiec oczny, który może się wiązać z powikłaniami w postaci pogorszenia lub nawet utraty wzroku. Półpasiec uszny obejmuje okolicę małżowiny usznej, przewodu słuchowego zewnętrznego oraz błony bębenkowej. Wśród możliwych powikłań tej postaci wymienia się porażenie nerwu twarzowego oraz przejściową lub nawet trwałą utratę słuchu.

Półpasiec jest zakaźny tylko przez kontakt z zawartością pęcherzyków, a jego zakaźność wynosi ok. 0,1 proc.

Najczęstszym powikłaniem półpaśca może być neuralgia popółpaścowa, która objawia się bólem neuropatycznym, utrzymującym się powyżej trzech miesięcy od wystąpienia objawów na skórze.

Według polskich ekspertów ponad 99 proc. dorosłych po 50. roku życia przebyło ospę wietrzną w dzieciństwie, Szacuje się więc, że w Polsce na zachorowanie półpaśca może być narażonych do kilkunastu  milionów osób. Zwiększoną zachorowalność obserwuje się u osób w wieku 50 lat i więcej. U niektórych pacjentów, dodatkowe czynniki, takie jak wiek, choroby przewlekłe, prowadzona terapia, powodują ciężki przebieg choroby lub wystąpienie powikłań. Wśród ważnych czynników ryzyka wymieniane są również choroby prowadzące do zaburzenia odporności, np. rozsiane nowotwory, w tym hematologiczne, zakażenie wirusem HIV, terapie prowadzące do immunosupresji u pacjentów po przeszczepach narządów lub u pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi.

Na polskim rynku pojawiła się szczepionka stosowana profilaktyce półpaśca oraz neuralgii popółpaścowej u osób dorosłych w wieku 50 lat i starszych oraz u osób w wieku 18 lat i starszych o zwiększonym ryzyku zachorowania.

Szczepionka inaktywowana, rekombinowana nosi nazwę Shingrix. Preparat podawany jest w dwóch dawkach i jest przeznaczony do wywoływania silnej i trwałej odpowiedzi immunologicznej swoistej wobec wirusa ospy wietrznej i półpaśca.

Szczepionka Shingrix została zatwierdzona do użytku na podstawie wyników badania klinicznego fazy III, które oceniało jej skuteczność, bezpieczeństwo stosowania oraz immunogenność u ponad 30 tys. osób. Badania wykazały skuteczność szczepionki na poziomie 97 proc. u osób w wieku powyżej 50 lat oraz 91 proc. u osób w wieku 70 lat i starszych. W prowadzonym nadal badaniu skuteczność szczepionki Shingrix przeciwko półpaścowi utrzymywała się na poziomie 89,1 proc. do 10. roku po szczepieniu.

Do najczęstszych skutków niepożądanych zgłaszanych w badaniach klinicznych należały: ból, zaczerwienienie i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia. Większość z tych zdarzeń była krótkotrwała.

Półpasiec to choroba wywoływana wirusem VZV, tym samym, który przy pierwszym kontakcie powoduje ospę wietrzną. Po wyleczeniu ospy wietrznej wirus nadal pozostaje w organizmie, w stanie utajenia w zwojach nerwowych. Z wiekiem komórki układu odpornościowego tracą zdolność uruchamiania silnej i skutecznej odpowiedzi swoistej wobec VZV. Ryzyko gwałtownie wzrasta po przekroczeniu 50. roku życia.

Półpasiec objawia się wysypką i pęcherzami. Pęcherzyki pękając, pozostawiają po sobie bolesne nadżerki i owrzodzenia, które pokrywają się strupami, a te odpadając, uwidaczniają płytkie blizny, przebarwienia lub odbarwienia skóry. Objawom skórnym półpaśca towarzyszy stan podgorączkowy lub gorączka i ogólne rozbicie. Ból towarzyszący półpaścowi może być piekący, palący, kłujący lub ostry. Może się utrzymywać nawet kilka miesięcy.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Diagnostyka i terapie
Tabletka „dzień po” także od położnej. Izabela Leszczyna zapowiada zmiany
Diagnostyka i terapie
Zaświeć się na niebiesko – jest Światowy Dzień Świadomości Autyzmu
Diagnostyka i terapie
Naukowcy: Metformina odchudza, bo organizm myśli, że ćwiczy
Diagnostyka i terapie
Tabletka „dzień po”: co po wecie prezydenta może zrobić ministra Leszczyna?
zdrowie
Rośnie liczba niezaszczepionych dzieci. Pokazujemy, gdzie odmawia się szczepień