Pięć warunków dobrej zgody na przetwarzanie danych osobowych

Bardzo często jesteśmy proszeni o udzielenie zgody. Chociaż zgoda nie jest jedyną podstawą przetwarzania danych, bardzo często zakładamy, że dane osobowe można przetwarzać tylko wtedy, gdy została wyrażona. Jest to błędne założenie. Dlatego warto zwrócić uwagę na kilka przykładów, w których występują inne niż zgoda podstawy przetwarzania danych.

Publikacja: 26.11.2023 14:38

Pięć warunków dobrej zgody na przetwarzanie danych osobowych

Foto: Adobe Stock

Jeżeli kupujesz komputer i podajesz dane niezbędne do wystawienia faktury albo adres do wysyłki, to dane te są niezbędne do wykonania umowy. Zgoda w tym przypadku nie jest wymagana.

- Nie pytamy osoby, która zalega nam z płatnością, o zgodę na wystąpienie z powództwem sądowym.

- Zgodnie z prawem musimy składać deklaracje podatkowe. Dane w nich zawarte nie są przetwarzane na podstawie naszej zgody.

- Wchodząc do objętego monitoringiem urzędu, nie wypełniamy formularzy zgody.

Załóżmy jednak, że kupując komputer, zostałeś poproszony nie tylko o podanie imienia, nazwiska i adresu wysyłki. Sprzedawca pyta, czy wyrazisz zgodę na wykorzystywanie twojego adresu e-mail do celów marketingowych. Jaka powinna być zgoda w tym przypadku?

Po pierwsze, dobrowolna

Zgoda jest dobrowolna, jeżeli przysługuje ci rzeczywista możliwość wyboru. Innymi słowy, nie czujesz się zmuszony do jej wyrażenia i nie poniesiesz negatywnych konsekwencji w przypadku jej niewyrażenia lub wycofania.

Przykłady:

- Aplikacja do tworzenia zaproszeń wymaga od użytkowników aktywowania lokalizacji GPS w celu korzystania z niej. Dane będą wykorzystywane do celów marketingowych. Geolokalizacja ani reklama behawioralna nie są konieczne do świadczenia usługi – szablonu zaproszeń. Użytkownicy nie mogą jednak korzystać z aplikacji, jeżeli nie wyrażą zgody – zgoda nie jest dobrowolna.

Czytaj więcej

Przetwarzanie i ochrona danych osobowych, czyli jak chronić swoją prywatność

- Podczas pobierania tej samej aplikacji użytkownik jest proszony o wyrażenie zgody. Użytkownik wyraził zgodę, ale po kilku miesiącach ją wycofał. Od tego momentu aplikacja działa w ograniczonym zakresie. Użytkownik poniósł negatywne konsekwencje wycofania zgody – zgoda nie jest dobrowolna.

- W auli uniwersyteckiej podczas wykładu jest nagrywany film promocyjny. Studenci są proszeni o wyrażenie zgody na filmowanie – ich wizerunek może pojawić się w nagraniu. Osoby, które nie chcą być filmowane, na czas nagrywania zajmują wskazaną część auli, która nie jest filmowana – niewyrażenie zgody nie powoduje negatywnych konsekwencji, więc zgoda jest dobrowolna.

- Wchodząc na stronę internetową, użytkownik jest proszony o wyrażenie zgody na pliki cookie. Nie ma możliwości oglądania zawartości strony bez wyrażenia zgody – zgoda nie jest dobrowolna.

Po drugie, konkretna

Masz prawo wyboru, czy wyrażasz zgodę w jednym lub większej liczbie określonych celów.

Przykład:

Dostawca serwisu oferującego dostęp do filmów gromadzi dane osobowe użytkowników na podstawie ich zgody, aby przedstawiać im spersonalizowane propozycje nowych filmów, które mogą ich zainteresować oraz reklamy innych produktów – na podstawie ich upodobań w zakresie oglądanych programów. Użytkownik nie może zgodzić się wyłącznie na jeden cel (tylko propozycje filmów albo tylko reklama innych produktów), ponieważ formularz obejmuje łącznie oba cele – zgoda nie jest konkretna.

Po trzecie, świadoma

Przed wyrażeniem zgody powinieneś zostać poinformowany przede wszystkim:

- kto będzie administratorem twoich danych,

- jak jest cel każdej operacji, w odniesieniu do której jesteś proszony o wyrażenie zgody,

- jaki rodzaj Twoich danych będzie gromadzony i wykorzystywany,

- o prawie do wycofania zgody.

Przykłady:

- Przedsiębiorstwo przetwarza dane na podstawie zgody. W formularzu zgody ujawnia podstawowe informacje na temat administratora i planowanych czynności przetwarzania. Wskazuje, że szczegółowe informacje dotyczące przetwarzania danych znajdują się w polityce prywatności, do której dołączono link – zgoda jest świadoma.

Czytaj więcej

Co zrobić, gdy doszło do wycieku danych osobowych

- Użytkownicy aplikacji są proszeni o wyrażenie zgody na udostępniane danych innym podmiotom na różne cele promocyjne. W zgodzie nie wskazano, kto będzie przetwarzał dane, komu zostaną udostępnione ani jakie są cele przetwarzania. W ramach aplikacji nie jest dostępna żadna polityka prywatności – zgoda nie jest świadoma.

Po czwarte, jednoznaczna

Zgoda wymaga oświadczenia lub wyraźnego działania potwierdzającego. Jest udzielana aktywnie. Musi być oczywiste, że dana osoba zgodziła się na określone przetwarzanie.

Przykład:

- Podczas instalowania oprogramowania użytkownik jest proszony o wyrażenie zgody na wskazany cel. Zaznaczając opcjonalne pole o treści „Wyrażam zgodę”, użytkownik wyraźnie wskazuje, że wyraża zgodę – zgoda jest jednoznaczna.

- Przedsiębiorca przyjmuje, że przewijanie w dół czy przeglądanie strony internetowej stanowi wyrażenie zgody. Nie jest to wyraźne działanie potwierdzające, które można odróżnić od innych działań lub reakcji użytkownika – zgoda nie jest jednoznaczna.

Po piąte, możliwa do wycofania

Administrator musi zapewnić ci możliwość wycofania zgody z taką samą łatwością, z jaką jej udzieliłeś, i w dowolnym momencie.

Przykład:

Klienci księgarni internetowej podczas nabywania książek są pytani o wyrażenie zgody na wykorzystywanie ich danych kontaktowych w celach marketingowych poprzez kliknięcie: „Nie” lub „Tak” w formularzu zamówienia.

Żeby wycofać zgodę, klienci muszą skontaktować się z centrum obsługi telefonicznej od poniedziałku do czwartku w godzinach 10–14.

Wycofanie zgody wymaga połączenia telefonicznego w wyznaczonych dniach i godzinach, co jest znacznie bardziej uciążliwe niż jedno kliknięcie potrzebne do wyrażenia zgody za pośrednictwem sklepu internetowego dostępnego 24 godziny na dobę.

Jeżeli kupujesz komputer i podajesz dane niezbędne do wystawienia faktury albo adres do wysyłki, to dane te są niezbędne do wykonania umowy. Zgoda w tym przypadku nie jest wymagana.

- Nie pytamy osoby, która zalega nam z płatnością, o zgodę na wystąpienie z powództwem sądowym.

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego