Split payment jeszcze dobrowolny

Materiał powstał we współpracy z bankiem Pekao SA

Mechanizm podzielonej płatności (split payment) jest elementem kluczowego dla rządu Programu Zwalczania Nadużyć Podatkowych. Jego celem jest stabilizowanie wpływów z tytułu VAT, a także ograniczenie unikania płacenia tego podatku. Generalnie rozwiązanie to uszczelnia system podatkowy. Poprzez wydzielenie z przelewów przedsiębiorstw kwot VAT i lokowanie ich na specjalnych rachunkach VAT następuje uszczelnienie systemu podatkowego i zmniejszenie tzw. dziury podatkowej.

Jest to rozwiązanie dobrowolne – przedsiębiorcy będą mogli sami decydować, z którymi odbiorcami chcą się w taki sposób rozliczać. Jednak Ministerstwo Finansów chce, aby miały nim być objęte obowiązkowo wszystkie branże – nie jest wykluczone, że nastąpiłoby to już z dniem 1 stycznia 2019 roku. Takie rozwiązanie uzależnione jest od tego, jak będzie działał ten mechanizm, a także od stanowiska Komisji Europejskiej, z którą już prowadzone są rozmowy.

Zachęty do stosowania

Aby zachęcić firmy do wprowadzania split payment, ustawa wprowadza zachęty do stosowania tego mechanizmu. Przewidziano rezygnację ze stosowania podwyższonych odsetek za zaległości w VAT powstałych za okres, za który podatnik w złożonej deklaracji podatkowej wykazał kwotę podatku naliczonego, której 95 proc. wynika z faktur zapłaconych z zastosowaniem MPP (z wyłączeniem sytuacji, gdy zaległość podatkowa przekracza dwukrotność podatku naliczonego) – podaje firma doradcza Deloitte. W przypadku, gdy podatnik wraz z deklaracją złoży do urzędu skarbowego wniosek o zwrot nadwyżki podatku na swój rachunek VAT, US będzie zobowiązany do dokonania zwrotu VAT w ciągu 25 dni (bez możliwości przedłużenia terminu). Obecnie US ma na zwrot podatku 60 dni. Wreszcie na podatnika wybierającego mechanizm podzielonej płatności nie będzie nakładana sankcja VAT (do kwoty podatku naliczonego wynikającej z otrzymanej faktury zapłaconej z zastosowaniem mechanizmu), jak również nie znajdą zastosowania przepisy dotyczące solidarnej odpowiedzialności nabywcy za zobowiązania podatkowe sprzedawcy. Natomiast jeżeli podatnik skorzysta z wcześniejszej zapłaty podatku z rachunku VAT, kwota zobowiązania będzie zmniejszona o kwotę obliczoną na podstawie zaproponowanego wzoru, uzależnioną od kwoty zobowiązania, stopy referencyjnej NBP oraz terminu, w jakim zobowiązanie zostanie uregulowane.

Jak podkreśla Deloitte, Ministerstwo Finansów zakłada, że stosowanie MPP będzie stanowiło jedną z podstawowych przesłanek dochowania „należytej staranności" w weryfikacji kontrahentów.

Obowiązkowo

O ile mamy dobrowolność po stronie wysyłania płatności MPP, o tyle po stronie odebrania przychodzącej płatności sytuacja wygląda inaczej. Każdy przedsiębiorca posiadający rachunek rozliczeniowy w złotych w dowolnym banku krajowym, oddziale banku zagranicznego czy w SKOK najpóźniej od 30 czerwca będzie posiadaczem rachunku VAT. W przypadku skierowania płatności MPP do takiego przedsiębiorcy bank obsługujący zagwarantuje, że kwota VAT zostanie zaksięgowana na rachunku VAT przedsiębiorcy.

Przedsiębiorca (beneficjent tej płatności) nie będzie mógł odmówić jej przyjęcia, np. zamknąć tego rachunku VAT. Można wprawdzie sobie wyobrazić, że beneficjent odsyła do nadawcy płatność otrzymaną w trybie MPP (oczywiście w tym samym trybie) i żąda ponownego przesłania płatności, tym razem już w trybie standardowym (bez MPP), ale w realiach biznesowych na większą skalę to byłoby bardzo uciążliwe.

W praktyce należy się spodziewać, że firma, która otrzyma płatności w trybie MP – a więc na jej rachunku VAT pojawią się środki – będzie w naturalny sposób zmotywowana do wykorzystania ich przy najbliższej nadarzającej się okazji, a więc jeszcze bardziej zachęcona, aby „dobrowolnie" zrealizować najbliższy przelew w trybie MPP. Będzie zatem propagowała płatności w trybie MPP wśród kolejnych firm.

Wyboru nie będą miały natomiast banki. Ustawa nie pozostawia dobrowolności po ich stronie i wprowadza szereg zmian w prawie bankowym, które zobowiązane są wdrożyć. Do 30 czerwca muszą otworzyć rachunki VAT i do 1 lipca dostosować swoje systemy płatności do obsługi i rozliczenia MPP zgodnie z wymogami ustawy. Na pewno banki nie będą czekać do ostatniej chwili z realizacją tych wymogów i można się spodziewać, że wiele z nich otworzy rachunki VAT wcześniej (jak uczynił to Bank Pekao).

Opinia

Piotr Pinchinat-Miernik, dyrektor biura kluczowych projektów bankowości transakcyjnej w Banku Pekao

Można spotkać się z opinią niektórych firm, iż – w związku z dobrowolnością split payment – w początkowym okresie nie będą korzystać z podzielonej płatności. Zamiast tego będą obserwować, jak wszystko funkcjonuje po 1 lipca 2018 r. i w późniejszym okresie – niejako na spokojnie dostosują swoją działalność do nowych realiów. Warto podkreślić, że pomimo dobrowolności w wysyłaniu płatności podzielonej po 1 lipca każda firma może się znaleźć w sytuacji, iż część otrzymanych wpływów ma zaksięgowane na rachunku VAT. To może wymusić i znacznie przyspieszyć moment, w którym zdecyduje się na wykonanie płatności podzielonej.

Budżet Państwa

Materiał powstał we współpracy z bankiem Pekao SA

Pozostało 91% artykułu