Liczba działających w Polsce podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych wyniosła na koniec 2011 r. niespełna 1,8 tys., o 1,5 proc. mniej niż rok wcześniej. Od dłuższego czasu mówi się o tym, że mniejsze firmy muszą się łączyć, by sprostać rosnącym wymogom. Czy to zjawisko będzie się nasilać?
Zdaniem Moniki Kaczorek, wiceprezes Mazars Audyt, konsolidacja w branży audytorskiej będzie postępowała w związku z rosnącymi wymaganiami zarówno ze strony klientów, jak i przepisów. – Im mniejszy audytor, tym mniejsze są jego możliwości odpowiedzi na stawiane wymogi merytoryczne i organizacyjne. W związku z ciągłymi modyfikacjami MSR i MMSF potrzebny jest np. zespół osób, który prowadzi ich bieżącą analizę. Firmy audytorskie muszą spełniać szereg norm dotyczących badania oraz być w stanie obsługiwać coraz większych klientów, co także jest utrudnione w przypadku małych podmiotów – mówi. – Konieczność konsolidacji będzie też zapewne związana z planowanymi zmianami dyrektyw dotyczących audytu, które obecnie są konsultowane. Dotyczą one w szczególności joint audytu, obowiązkowej rotacji firm audytorskich i rozdzielenia działalności audytorskiej i konsultingowej.
Andre Helin, prezes BDO, zwraca uwagę, że polski rynek audytu jest bardzo rozdrobniony – na kilka tysięcy podmiotów badających sprawozdania finansowe tylko kilkanaście osiąga przychody powyżej 10 mln zł, a zdecydowana większość to małe spółki z niewielką liczbą zatrudnionych korzystające z szerokiej rzeszy podwykonawców, co jest zjawiskiem praktycznie nieznanym w Europie Zachodniej.
– Podstawowe uwarunkowania rynkowe towarzyszące działalności audytorskiej w Polsce: wysokie koszty ubezpieczenia, rosnące wymogi prawne i coraz bardziej skomplikowane metody badania podążające śladem nie mniej skomplikowanych zasad rachunkowości, poprowadzą nieuchronnie do konsolidacji w branży – mówi Helin. – Także obecne inicjatywy polityczne Unii Europejskiej w formie zielonej księgi, mające na celu ograniczenie dominacji rynkowej „wielkiej czwórki", zakładają w dużej mierze konsolidację pozostałych dużych graczy na rynku – dodaje.
Mirosław Kośmider, partner w Pro Audit KBR, przyznaje, że konsolidacja na każdym rynku jest jedną z dróg pozwalających na skokowe powiększenie skali działalności oraz udziału w rynku, a także na czerpanie korzyści z synergii i efektów skali.