Wojna w Ukrainie poprzestawiała meble

Mimo kumulacji przeciwności – spadku zamówień, inflacji, drogich surowców i energii – producenci mebli w zeszłym roku wciąż imponowali zaradnością. Nie da się inaczej wytłumaczyć wstępnych szacunków, które wskazują, że 2022 r. najprawdopodobniej udało się branży zamknąć przychodami sięgającymi 65 mld zł. Z pewnością na wyliczenia wpłynęły szybujące ceny wyrobów (czyli inflacja), ale rezultat oznacza utrzymanie poziomu sprzedaży z przedwojennego niezłego 2021 r.

O wielkości dochodów biznesu meblowego od dawna decyduje eksport. Tu także spektakularnego załamania nie było. To pozwala na ocenę, że meble znad Wisły wciąż plasują nas w czołówce liderów światowej produkcji sprzętów domowych.

Choć zabużański Wschód już od dawna przestał ważyć w eksporcie polskich mebli, to dziś i tak ogniskuje uwagę przedsiębiorców. Od 9 stycznia UE definitywnie zamknęła granice Wspólnoty dla rosyjskich mebli, problemem pozostaje import z Białorusi. Mińsk obowiązuje embargo na drewno i płyty meblowe, ale sprzęty zawierające dotowane surowce i komponenty wciąż wpuszczane są na Zachód.

Czytaj więcej

Dane gospodarcze

Tak wygląda dno spowolnienia gospodarczego. Ciężkie chwile gospodarki

Produkcja sprzedana przemysłu wzrosła w grudniu o zaledwie 1 proc. rok do roku, najmniej od stycznia 2021 r., a produkcja budowlana zmalała o 0,8 proc. rok do roku. Ekonomiści uważają, że polska gospodarka przechodzi właśnie najcięższe chwile, a wiosną koniunktura zacznie się poprawiać.

– To dla nas ogromny problem, a przy tym zagadkowa sprawa: dlaczego tak bardzo się ślimaczy wprowadzanie unijnych restrykcji dla eksporterów mebli, których przecież dotuje proputinowski reżim Łukaszenki – dziwi się Maciej Formanowicz, założyciel i prezes giełdowej grupy Forte.

Prezes Formanowicz nie pierwszy raz zwraca uwagę, że z białoruskimi meblami w UE nie sposób dziś konkurować. Już samo użycie dwukrotnie tańszych niż w Europie Zachodniej płyt drewnopochodnych daje producentom domowych sprzętów ze Wschodu nieuzasadnioną przewagę konkurencyjną.

– Sama wielkość sprzedaży białoruskich mebli na zachodnioeuropejskie rynki nie jest aż takim problemem, bo skala tego eksportu nie jest wielka i z powodu obecnej wojny raczej spada, niż rośnie, ale przez zachodnich partnerów jest wciąż wykorzystywana jako argument w negocjacjach cenowych – tłumaczy Michał Strzelecki dyrektor Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Producentów Mebli.

Strzelecki przyznaje, że wojna za naszą wschodnią granicą wstrząsnęła podstawami meblarskiego biznesu. – Destabilizacja w globalnej gospodarce spowodowana napaścią Putina stała się już trwałym elementem kalkulowania ryzyka w naszym biznesie – podkreśla dyrektor OIGPM.

Przedsiębiorcy w zeszłym roku nie uniknęli zwolnień, ratując płynność firm. Meblarskie stowarzyszenie szacuje, że w 2022 r. mogło odejść 50–60 tys. pracowników z ok. 200 tys. zatrudnionych wykazywanych w branży w końcu 2021 r. Zwolnienia obejmowały przy tym przede wszystkim personel zatrudniany na umowach czasowych, a redukcje raczej omijały specjalistów.

Niepewność i brak stabilizacji były w minionym roku w branży zjawiskiem powszechnym. Rentowność firm po całych dekadach stabilnego wzrostu obniżyła się do poziomu 4,6 proc.

Michał Strzelecki: – Nie spodziewam się wzrostu zamówień w pierwszym półroczu 2023 r. Zeszły rok przyniósł spadki zamówień sięgające 20 proc., obecny zapewne dołoży do tego kolejnych kilkanaście procent. Dużym wyzwaniem staje się utrzymanie konkurencyjności na rynkach eksportowych – mówi.