Europejski nadzorca działa z Frankfurtu

Ruszył jednolity europejski nadzór bankowy. Na razie bez udziału Polski.

Publikacja: 06.11.2014 10:19

Od 4 listopada Europejski Bank Centralny bezpośrednio nadzoruje 120 „znaczących banków", które uważa za ważne z europejskiego punktu widzenia. Ważne są te banki, które spełniają jedno z czterech kryteriów: mają aktywa powyżej 30 mld euro, stosunek aktywów do PKB ich kraju przekracza 20 proc., znacząca jest skala aktywności ponadgranicznej lub korzystają z pomocy Europejskiego Mechanizmu Stabilności lub Europejskiego Funduszu Stabilności Finansowej (fundusze ratunkowe strefy euro). Co do zasady w każdym kraju strefy euro EBC nadzoruje trzy największe banki, nawet jeśli nie spełniają one żadnego z tych kryteriów.

EBC ?i instytucje narodowe

W sumie bilanse nadzorowanych we Frankfurcie banków obejmują 82 proc. aktywów bankowych w strefie euro. Pozostałych 3500 banków jest pod pośrednią kontrolą EBC, bo faktycznie nadzór nad nimi sprawują ciągle instytucje narodowe. Ale w każdej chwili EBC może się zająć bezpośrednio dowolnym z tych banków, jeśli uzna, że jest to ważne z europejskiego punktu widzenia.

Na czele europejskiego nadzoru stanęła Francuzka Daniele Nouy. Według niej unia bankowa nie jest jeszcze kompletna, zaapelowała więc do państw członkowskich o zaoferowanie odpowiednich kapitałów do funduszu uporządkowanej upadłości banków.

– Unia bankowa będzie gotowa dopiero wtedy, gdy wszystkie banki w UE będą działały na równych prawach – powiedziała Nouy w Parlamencie Europejskim.

Nowy nadzór bankowy jest reakcją na kryzys finansowy w strefie euro, który pokazał, że państwa mogą stanąć na skraju bankructwa z powodu niedbałości banków. Potem kolejne banki mają problemy, bo w ich portfelach znajdują się – uznawane wcześniej za bezpieczne – obligacje tych właśnie państw. Nadzór ma być bardziej obiektywny, bo w ocenie banków będzie się kierował wyłącznie względami ekonomicznymi, a nie politycznymi czy społecznymi. Ma też orzekać o koniecznej likwidacji banków w sposób sprawiedliwy. To szczególnie ważne, gdy instytucja prowadzi działalność w różnych krajach i każdy z nich chciałby w razie problemów ponieść jak najmniejsze straty.

Z czystym kontem

EBC ma rozpocząć działalność w nowej dla siebie dziedzinie z czystym kontem. Nie obciążą go straty wynikające z problemów powstałych wcześniej. W tym celu przeprowadzono tzw. stress testy banków, sprawdzając, czy nie mają one braków kapitałowych na wypadek nagłego pogorszenia się jakości ich aktywów. Okazało się, że 13 banków musi zwiększyć swoje fundusze własne na łączną kwotę 9,5 mld euro. Do 10 listopada mają czas na przedstawienie planów, jak zamierzają to zrobić. A potem w sześć do dziewięciu miesięcy muszą zebrać pieniądze.

Wspólny nadzorca bankowy to pierwszy etap tworzenia europejskiej unii bankowej. Jest ona obowiązkowa dla krajów strefy euro i otwarta – na zasadzie dobrowolności – dla pozostałych państw UE. Polska stoi z boku.

– Powinniśmy dołączyć. Byłby to ważny sygnał dla inwestorów i wyrażenie woli integracji ze strefą euro. Byłby to też ważny element bezpieczeństwa narodowego, bo opiera się ono nie tylko na elementach militarnych – powiedziała „Rzeczpospolitej" Danuta Hübner, eurodeputowana PO, była unijna komisarz.

Kolejnymi etapami unii bankowej mają być: mechanizm upadłości banków oraz fundusz gwarancyjny. KE przygotowuje propozycje legislacji związane z drugim etapem unii. – Chodzi o to, żeby banki dawało się likwidować w sposób uporządkowany, bez obarczania podatników kosztami takich decyzji – powiedział Jonathan Hill, komisarz UE ds. usług finansowych.

Mechanizm uporządkowanej upadłości banków ma wejść w życie w 2015 r. Fundusz ze stopniowo rosnącymi zasobami finansowymi ruszy od 2016 r. Wspólne gwarancje depozytów są przedmiotem debaty.

Od 4 listopada Europejski Bank Centralny bezpośrednio nadzoruje 120 „znaczących banków", które uważa za ważne z europejskiego punktu widzenia. Ważne są te banki, które spełniają jedno z czterech kryteriów: mają aktywa powyżej 30 mld euro, stosunek aktywów do PKB ich kraju przekracza 20 proc., znacząca jest skala aktywności ponadgranicznej lub korzystają z pomocy Europejskiego Mechanizmu Stabilności lub Europejskiego Funduszu Stabilności Finansowej (fundusze ratunkowe strefy euro). Co do zasady w każdym kraju strefy euro EBC nadzoruje trzy największe banki, nawet jeśli nie spełniają one żadnego z tych kryteriów.

Pozostało 84% artykułu
Banki
Prezes NBP Adam Glapiński: Sektor bankowy słabo pełni swoją podstawową funkcję
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Banki
EBC znów obciął stopę depozytową. Czwarty raz w 2024 roku
Banki
Niespodziewany ruch banku centralnego Szwajcarii ws. stóp procentowych
Banki
Szwajcarski bank centralny tnie stopy mocniej niż się spodziewano
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Banki
Ludwik Kotecki, RPP: Adam Glapiński złamał naszą dżentelmeńską umowę