Wraz ze wzrostem stawki referencyjnej znacząco w górę idzie także WIBOR. Stawka WIBOR 3M jest już powyżej 3,2 proc., a dla WIBOR 6M wynosi 3,7 proc. To zła wiadomość dla kredytobiorców, bo na WIBOR oparta jest większość kredytów w Polsce. W efekcie raty poszły w górę o kilkaset złotych w porównaniu z wrześniem.
Jak wyliczyli eksperci z HRE Investments rata kredytu na 300 tys. zł przy marży banku 2,6 proc. wynosiła we wrześniu 2021 r. 1393 zł. W ubiegłym tygodniu było to już 1880 zł (stawka WIBOR 3M na poziomie 3,11 proc.). Jeśli WIBOR 3M wzrósłby o kolejny 1 pkt proc., to rata tego kredytu wyniesie 2065 zł, a jeśli wzrośnie o 1,5 pkt proc., będzie wynosić 2161 zł. Oznacza to, że w budżetach domowych będzie o kilkaset zł mniej pieniędzy. Czy gospodarstwa domowe poradzą sobie z takimi obciążeniami?
– W mojej ocenie problemy ze spłacalnością mogą się pojawić, gdy poziom stóp referencyjnych wzrośnie do 3,5–4 proc. czyli z marżą ok. 5,5–6,25 proc. – ocenia prof. Waldemar Rogowski, główny analityk Biura Informacji Kredytowej. Dodaje, że terminowość spłaty kredytu nie powinna dotyczyć wszystkich kredytobiorców. – Najbardziej narażone są osoby które zaciągnęły i spłacają kredyt samodzielnie – tłumaczy. – Już obecnie szkodowość ich kredytów wynosi 4,5 proc. W samym 2021 r. udział osób, które zaciągnęły kredyt samodzielnie, wyniósł ok. 38 proc. Drugą grupą szczególnie narażoną będą osoby, które zaciągnęły kredyt mieszkaniowy na zmienna stopę w okresie ultraniskich stóp procentowych. Pomiędzy majem 2020 r. a wrześniem 2021 r. takich osób było 562 tys. i zaciągnęli 345,5 tys. kredytów na kwotę 106,68 mld zł. Trzecią grupę stanowią osoby, które mają wysoką (powyżej 0,5) wartość wskaźnika DSTI. Oczywiście te trzy grupy osób nie są rozdzielne – wyjaśnia prof. Rogowski.
DSTI to stosunek wszystkich rat kredytowych do dochodu netto gospodarstwa domowego.
Bez presji
Wzrost stóp procentowych powoduje, że w górę idą raty kredytów, jednak oprocentowanie depozytów pozostaje daleko w tyle. Oferty wielu banków w Polsce nadal oferują oprocentowanie lokat znacznie poniżej 1 proc.
Zapytaliśmy PKO BP, który ma największy w kraju portfel depozytów i kredytów detalicznych, na jakie oprocentowanie mogą liczyć jego klienci.