Bankowość detaliczna może rosnąć szybciej

Monika Sajewicz

Tym, co w dłuższej perspektywie hamuje szybszy rozwój banków, jest strona depozytowa, ograniczana przez niską stopę oszczędności oraz wolne tempo wzrostu wynagrodzeń – głosi raport przygotowany przez firmę doradczą The Boston Consulting Group.

Za mało depozytów

Nawet w porównaniu z średnią w krajach naszego regionu stosunek depozytów detalicznych do PKB w Polsce jest niski. – W naszym kraju wynosi on 32 proc., natomiast średnia w Europie Środkowo-Wschodniej to ponad 40 proc. – tłumaczy Aleksandra Sroka, dyrektor w BCG Warszawa.

Jednak relacja wartości kredytów do depozytów rosła w ostatnich latach i w segmencie klientów detalicznych już dotknęliśmy pewnej istotnej granicy, przekraczając poziom 100 proc. – Dlatego w scenariuszu podstawowym, czyli realistycznym, zakładamy, że przychody banków w segmencie detalicznym będą rosły średnio w tempie 5–7 proc. rocznie. Takie tempo byłoby zbliżone do tego, jakie obserwowaliśmy w ostatnich kilku latach – mówi Łukasz Kowalczyk, menedżer BCG, ekspert ds. sektora bankowego.

W latach 2010–2013 przychody z bankowości detalicznej rosły po ok. 8 proc. rocznie. Dla porównania w latach 2005–2009 było to 20 proc.

Po stronie kredytowej priorytetem banków będą kredyty konsumpcyjne, które będą rosły w tempie około 8 proc. Portfel kredytów hipotecznych będzie się zwiększał o około 5 proc. rocznie.

– Gdyby całemu sektorowi udało się przełamać barierę finansowania i pozyskać dodatkowe środki, tempo wzrostu przychodów w bankowości detalicznej mogłoby przyspieszyć do około 9–11 proc. Jest to jednak scenariusz optymistyczny, gdyż żeby wyższy wzrost mógł być zrealizowany, banki musiałyby pozyskać 40–50 mld zł dodatkowego finansowania – mówi Kowalczyk.

Tłumaczy, że banki musiałyby skutecznie zabiegać o finansowanie u zagranicznych inwestorów instytucjonalnych, na przykład funduszy emerytalnych, oraz przyciągać depozyty klientów.

Przy realizacji optymistycznego scenariusza przychody z bankowości detalicznej byłyby w 2016 roku o 2 mld zł wyższe niż w scenariuszu podstawowym i wyniosłyby ok. 41 mld zł.

Potrzebne nowe źródła

Prognoza możliwego szybszego wzrostu bankowości detalicznej opiera się na założeniu, że popyt na kredyty będzie wyższy niż pula, którą banki są w stanie udzielić przy obecnym poziomie finansowania, mocno uzależnionym od bazy depozytowej.

Jak tłumaczą autorzy raportu, pozyskiwanie dodatkowych źródeł finansowania jest dziś procesem skomplikowanym i wymaga dużej determinacji zarządów banków. – Możliwości pozyskiwania finansowania od spółek matek są zróżnicowane. Niektóre grupy bankowe mogą silniej wspierać swoje polskie oddziały, w przypadku innych możliwości finansowania są ograniczone. Jednym ze sposobów pozyskania dodatkowych środków na akcję kredytową jest sekurytyzacja, ale na razie nie zakładamy, że będzie ona powszechnie stosowana – wyjaśnia Aleksandra Sroka. Dodaje, że większe znaczenie będzie ona miała za pięć–siedem lat, gdy rynek będzie miał większe doświadczenie w przeprowadzaniu tego typu transakcji. Na razie kluczowym źródłem finansowania będą depozyty i obligacje banków.