Dziś Naczelny Sąd Administracyjny wystąpił do Trybunału Sprawiedliwości UE (ETS) o rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczących opodatkowania VAT(sygn. akt I FSK 221/12). Bezpośrednio pytania NSA dotyczą obowiązków komorników sądowych w VAT z tytułu egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości. Jednak rozstrzygnięcie ETS, które ma zapaść w tej sprawie - będzie miało znacznie szersze znaczenie dla rozliczania tej daniny.
Podstawowe wątpliwości składu orzekającego w opisywanej sprawie dotyczą, bowiem tego czy w ogóle przepisy unijne dopuszczają możliwość rozliczania VAT przez płatnika? Jak zauważyła sędzia NSA Małgorzata Niezgódka-Medek ustawa o VAT przewiduje taką sytuację tylko w jednym przepisie (art. 18 ustawy o VAT). Funkcja płatnika jest zaś domeną podatków dochodowych, wiąże się z poborem podatku u źródła.
Trybunał Sprawiedliwości w pierwszej kolejności odpowie czy w świetle systemu podatku od wartości dodanej wynikającego z Dyrektywy 112, dopuszczalny jest przepis prawa krajowego, który wprowadza odstępstwa od zasad ogólnych. Gdzie w konsekwencji dochodzi do ustanowienia instytucji płatnika, czyli podmiotu, który jest zobowiązany za podatnika obliczyć wysokość podatku, pobrać go od niego i wpłacić we właściwym terminie organowi podatkowemu?
W sprawie, w której NSA postanowił skierować pytanie, fiskus zarzucił komornikowi, że nie wywiązał się z obowiązku płatnika VAT. W jego ocenie komornik prowadząc postępowanie egzekucyjne, miał obowiązek wystawić w imieniu dłużnika fakturę VAT dokumentującą sprzedaż nieruchomości oraz uiścić VAT na konto urzędu. Inaczej mówiąc z wylicytowanej kwoty powinien "wyliczyć" VAT i przelać go fiskusowi.
Komornik uważał jednak, że nie ciążył na nim obowiązek pobrania i odprowadzenia VAT od kwot uzyskanych za zlicytowaną nieruchomość. Bronił się, że sumy uzyskane z egzekucji muszą być złożone na rachunek depozytowy sądu. Można nimi dysponować wyłącznie na podstawie prawomocnego planu podziału kwoty uzyskanej z egzekucji.
