Sądy administracyjne w różnoraki sposób oceniają spory pomiędzy aplikantami, a organami samorządu notarialnego dotyczącego wydania zaświadczenia o ukończeniu szkolenia. Na wokandę trafiło około 100 takich spraw.
Ich źródło ma swój początek w 2012 r., kiedy wielu aplikantów notarialnych nie zaliczyło kolokwium (ok. 150 osób na ok. 1 tys. zdających). W związku z tym część izb notarialnych nie wydawała zainteresowanym zaświadczeń o ukończeniu aplikacji niezbędnych do dopuszczenia do egzaminu zawodowego.
W jednym z ostatnich wyroków Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. akt VI SA/Wa 3117/13) uznał, iż negatywny wynik kolokwium nie uprawnia izby notarialnej do odmowy wydania zaświadczenia.
Sprawa dotyczyła aplikantki notarialnej. Na szkoleniu spędziła ona wymagany czas 2,5 roku, odbyła praktykę pod patronatem notariusza oraz praktykę sądową za które otrzymała pozytywne oceny. Uczestniczyła w organizowanych zajęciach seminaryjnych. Nie zdała, jednak jednego z kolokwiów i dlatego zarówno Rada Izby Notarialnej, jak również Krajowa Rada Notarialna odmówiły jej wydania zaświadczenia o ukończeniu aplikacji.
Koronnym argumentem skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na uchwały obu organów samorządu notarialnego była teza, że z treści art. 72 prawa o notariacie nie wynika, iż zamiarem ustawodawcy było uzależnienie odbycia aplikacji notarialnej od uzyskania przez aplikanta pozytywnych ocen z poszczególnych kolokwiów oraz sprawdzianów. Innymi słowy, prawniczka zajęła stanowisko, iż aby odbyć aplikację i otrzymać zaświadczenie o jej odbyciu nie jest konieczne uzyskanie pozytywnych wyników ze wszystkich kolokwiów przeprowadzanych w trakcie aplikacji.