Jerzy Haszczyński: Obóz Joe Bidena ma dość Beniamina Netanjahu, ale nadal mu daje bomby

Dla mediów amerykańskich, i innych angielskojęzycznych czytanych i oglądanych na całym świecie, nie ma ważniejszego zagranicznego tematu niż wojna Izraela z Hamasem. Dzień w dzień na czołówkach pojawiają się informacje ze Strefy Gazy - coraz mniej w nich terrorystów z Hamasu, a coraz więcej cywilnych ofiar izraelskich ostrzałów i Palestyńczyków rozpaczliwie czekających na pomocy żywnościową.

Ukraina, co dla nas jest ważnym ostrzeżeniem, jest w mediach amerykańskich zdecydowanie w cieniu wydarzeń na Bliskim Wschodzie. Jest w cieniu w czasie najważniejszej kampanii — przed listopadowymi wyborami prezydenckimi w USA.

Czytaj więcej

Polityka

USA: To już pewne. To będą pierwsze takie wybory prezydenckie od niemal 70 lat

Prezydent Joe Biden i były prezydent Donald Trump we wtorek zapewnili sobie poparcie wystarczającej liczby delegatów na konwencje swoich partii, by mogli być pewni nominacji na kandydatów na prezydenta w zbliżających się wyborach.

To wydarzenia w Gazie mogą mieć na nie wpływ. Obrazki z cierpiącej Gazy mogą zaszkodzić Joe Bidenowi w wywalczeniu reelekcji, jego obóz wyraża takie obawy od wielu tygodni.

Lider demokratów w Senacie USA: Netanjahu myśli o utrzymaniu stanowiska, a nie o interesie Izraela

Prezydent USA wielokrotnie krytykował Beniamina Netanjahu za sposób prowadzenia wojny, a także za niezgodne z amerykańskimi plany wobec Palestyńczyków po zakończeniu wojny.

I z poczucia bezradności - bo Netanjahu nie zamierza nic zmienić - określał go mocnymi słowami, choć jak one brzmiały dosłownie, wiemy z anonimowych źródeł, które nagłaśniały media. Na przykład „zły, k…a, facet”, jak się Biden miał wyrazić o izraelskim premierze ponad miesiąc temu.

Nie tak niedyplomatyczne słowa, ale bardzo mocne i na dodatek zupełnie oficjalnie padły w czwartek z ust jednego z najważniejszych polityków obozu Bidena, lidera większości w Senacie Chucka Schumera.

Schumer wygłosił w Senacie emocjonalne 40-minutowe przemówienie, w którym wezwał do ogłoszenia nowych wyborów w sojuszniczym Izraelu. Bo premier Beniamin Netanjahu, którego rząd jest uzależniony od prawicowych ekstremistów, „pogubił się” przedkładając własny interes, czyli przetrwanie na stanowisku, nad interes Izraela.

Schumer od początku wojny wywołanej wielkim terrorystycznym atakiem Hamasu na Izrael z 7 października twardo popierał państwo żydowskie, teraz troskę o jego dalszy los tłumaczył także tym, że jest sprawującym najwyższy urząd w USA amerykańskim Żydem.

Nowe wybory w Izraelu oznaczałyby zapewne koniec politycznej kariery Beniamina Netanjahu

Nowe wybory w Izraelu — jak pokazują prawie wszystkie sondaże z tego roku — oznaczałyby koniec kariery politycznej Beniamina Netanjahu. Jego partia Likud, która ma obecnie najwięcej posłów, 32 ze 120 zasiadających w Knesecie, spadłaby na drugie miejsce, tracąc kilkanaście mandatów.

Nic dziwnego, że Likud zareagował gniewnie na słowa Schumera, podkreślając, że Izrael nie jest bananową republiką, lecz dumnym suwerennym demokratycznym krajem, który powierzył władzę premierowi Netanjahu. Likud podkreślił, że w szczególności oburzające są - nie tylko amerykańskie, ale „międzynarodowe” - naciski na Izrael w sprawie ustanowienia państwa palestyńskiego. Bo na utworzenie takiego „terrorystycznego” państwa nie godzi się większość społeczeństwa izraelskiego.

Czytaj więcej

Społeczeństwo

Wielki głód w Gazie. Zachód nastawia się na przesyłanie pomocy humanitarnej od strony morza

ONZ szacuje, że jedna czwarta mieszkańców Strefy Gazy – przeszło pół miliona ludzi – jest zagrożona „brakiem bezpieczeństwa żywnościowego na poziomie katastrofy”, czyli głodem. Obrazki ludzi walczących o worek z mąką wstrząsają opinią publiczną.

Netanjahu i część innych polityków izraelskich nie od dzisiaj głosi, że jeżeli efektem wojny wywołanej przez Hamas miałoby być powstanie państwa palestyńskiego, to oznaczałoby to zwycięstwo terrorystycznego Hamasu, a nie jego likwidację, do czego dąży Izrael. Amerykanie i nie tylko oni uważają, że trwałym rozwiązaniem konfliktu bliskowschodniego jest realizacja planu two-state, współistnienia państwa żydowskiego obok palestyńskiego.

Rząd Netanjahu także w czasie wojnym robi wszystko, by uniemożliwić powstanie państwa palestyńskiego, wydając na przykład zgodę na budowę kolejnych domów dla osadników na okupowanym Zachodnim Brzegu Jordanu. Na terytorium, gdzie ma powstać większa część państwa palestyńskiego, jest coraz mniej miejsca dla Palestyńczyków. Wielu ministrów opowiada się też za przywróceniem żydowskiego osadnictwa i na drugim, mniejszym terytorium, w Strefie Gazy, które istniało tam do 2005 roku.

Czy Joe Biden również uważa, że w Izraelu powinny się odbyć przyśpieszone wybory?

W piątek Netanjahu wydał zgodę na operację militarną w pełnym przesiedleńców palestyńskich Rafah na południu Strefy. Co wygląda, jak swoiste podkreślenie niezależności od Ameryki, obawiającej się skutków takiej operacji dla setek tysięcy cywilów, ogłoszone po słowach senatora Chucka Schumera.

Czy Biden myśli to, co Schumer? Początkowo rzecznik prezydenckiej Rady Bezpieczeństwa Narodowego John Kirby mówił, że o losie Netanjahu mają decydować Izraelczycy, a Schumer ma prawo wyrażać swoje opinie, co sugerowało, że Biden nie nawołuje do przyśpieszonych wyborów w Izraelu.

Potem jednak sam prezydent poszedł krok dalej mówiąc, że Schumer „wyraził poważne obawy, nie tylko swoje, ale i wielu Amerykanów”.

Z powodu polityki Beniamina Netanjahu Joe Biden może przegrać wybory z Donaldem Trumpem

Joe Biden i jego obóz mają problem. Z jednej strony zdecydowana większość Amerykanów wciąż pozytywnie ocenia Izrael i uważa go za sojusznika, według badań ośrodka YouGov ze stycznia dotyczy to także 70 proc. wyborców Partii Demokratycznej.

Czytaj więcej

Polityka

Wybory prezydenckie w USA. Mike Pence zapowiedział, że nie poprze Donalda Trumpa

Były wiceprezydent USA Mike Pence powiedział w piątek, że „nie może z czystym sumieniem” poprzeć prawdopodobnego kandydata Partii Republikańskiej Donalda Trumpa, argumentując, że ten ostatni realizuje program, który jest „sprzeczny z programem konserwatystów”.

Z drugiej postępowe skrzydło tej partii, a także jej tradycyjni wyborcy o takich poglądach i tradycyjni wyborcy pochodzenia arabskiego czy szerzej muzułmańskiego protestują przeciwko militarnemu wspieraniu Izraela przez Bidena. Może to zadecydować o wynikach listopadowych wyborów prezydenckich w kluczowych stanach, zwanych wahającymi się, czyli takich, w których różnice między demokratami a republikanami są bardzo małe.

Ryzyko takiego efektu polityki Bidena pokazały prawybory demokratów w Michigan, gdzie 100 tysięcy uczestników uchyliło się od poparcia prezydenta. Jeżeli podobna ilość wyborców nie wzięłaby w ogóle w udziału listopadowych wyborach albo zagłosowała na innego kandydata, to w Michigan zapewne wygrałby Trump, podobnie może być w innych stanach wahających, co w sumie oznaczałoby utratę władzy przez obecnego prezydenta. Postępowi wyborcy i ci pochodzenia arabskiego oczywiście nie oddadzą głosu na Trumpa, który poza innymi nieakceptowalnymi dla nich poglądami jest też proizraelski.

Ale są i inni kandydaci, którzy na zwycięstwo nie mają szans, ale mogą odebrać głosy Bidenowi. Na przykład kandydatka Zielonych Jill Stein, która domaga się, by administracja amerykańska przestała wspierać „izraelskie ludobójstwo na Palestyńczykach w Gazie”.

Czy można jednocześnie zrzucać jedzenie dla Palestyńczyków i dawać Izraelczykom bomby, by zrzucali je na Gazę?

Joe Biden, wiedząc, że znaczna większość Amerykanów uważa Izrael za sojusznika, a z drugiej strony, że część jego potencjalnych wyborców nie może już znieść zdjęć pokazujących cierpienie palestyńskich cywilów, próbuje balansować.

Gdy ONZ ogłosiło, że setkom tysięcy Palestyńczyków grozi głód, nakazał budowę tymczasowego nabrzeża, przez które do Gazy ma docierać pomoc humanitarna — w tym dwa miliony posiłków dziennie. A wcześniej taka pomoc, w znacznie mniejszym zakresie, zaczęła tam trafiać z powietrza, zrzucana na spadochronach przez wojskowe samoloty.

Czytaj więcej

Komentarze

Michał Szułdrzyński: Trump, Orbán, papież Franciszek i inni „siewcy” pokoju

W okrągłą rocznicę polskiego członkostwa w NATO nad bezpieczeństwo naszego regionu zaczęły nadciągać czarne chmury. W dodatku chaotyczne deklaracje liderów państw Zachodu wystawiają jego jedność na poważną próbę.

Jednocześnie jednak Biden nadal wysyła pomoc militarną dla Netanjahu.