Wójt jednej z opolskich gmin (Świerczów) zwrócił się do Regionalnej Izby Obrachunkowej z pytaniem, czy podczas stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii w razie opóźnienia w zakończeniu zamówienia zamawiający powinien naliczyć kary umowne, a następnie odstąpić od ich dochodzenia. Urząd przypomniał, że kwestie te zostały uregulowane m.in. w ustawie z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem Covid-19.
Artykuł 15r ust. 1 mówi, że strony umowy w sprawie zamówienia publicznego powinny niezwłocznie wzajemnie informować się o wpływie okoliczności związanych z wystąpieniem Covid-19 na należyte wykonanie umowy, jeśli taki wpływ wystąpił lub może wystąpić.
Czytaj także:
RIO stwierdziła też, że zamawiający powinien odstąpić od ustalenia i dochodzenia kar umownych, jeśli związane z Covid-19 okoliczności wskazane przez wykonawcę, a także wprowadzone zmiany umowy stanowią podstawę do zwolnienia wykonawcy z odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy.
Mecenas Mateusz Chołodecki zwraca uwagę, że ustawa wprowadziła korzystne dla wykonawców obecnych zamówień rozwiązania wynikłe z obowiązywania stanu epidemii.
– Wymagają one jednak od wykonawcy informowania zamawiającego o sytuacji i przyczynach niemożności wykonania umowy (zamówienia) z powodu stanu pandemii – podkreśla. I dodaje: – Należy pamiętać, że ustawodawca nie wprowadził automatycznego przedłużenia trwania umów w związku np. z lockdownem. Co więcej, wykonawca ma obowiązek potwierdzić zamawiającemu ewentualny negatywny wpływ stanu pandemii na wykonanie umowy stosownymi dowodami w postaci oświadczeń lub dokumentów. Ważne, że regulujący to art. 15r zawiera elastyczne rozwiązania, dając stronom umów możliwość ich dostosowania do potrzeb konkretnej umowy czy też zamówienia.
Mecenas Chołodecki dodaje, że w praktyce po nałożeniu kar umownych lub odszkodowań zamawiającym będzie trudno wyegzekwować je w przyszłości.
– W myśl art. 42 ust. 5 ustawy o finansach publicznych jednostki są obowiązane do ustalenia przypadających im należności pieniężnych, w tym mających charakter cywilnoprawny, oraz terminowego podejmowania wobec zobowiązanych czynności zmierzających do wykonania zobowiązania.
