Spór dotyczący możliwości kwalifikacji stacji metra jako budynku wyłonił się w trakcie jednego z postępowań prowadzonych w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego. Zamawiający, planując budowę budynku o znacznej kubaturze, oczekiwał od wykonawców wykazania się jak największym doświadczeniem w tym zakresie. Jedno z konsorcjów, które zgłosiło udział w postępowaniu, wskazało na wykonanie kilkudziesięciu stacji metra, w tym metra warszawskiego.
Czytaj także: Prawo budowlane - nowe zasady budowy domu
Zamawiający w pełni podzielił to stanowisko i przyznał punkty na potrzeby prekwalifikacji. Z taką decyzją nie zgodził się jednak inny uczestnik postępowania. Kwestionował m.in. posiadanie przez podziemne stacje metra dachu, jednego z elementów niezbędnego do uznania obiektu budowlanego za budynek. Sprawa ostatecznie trafiła do Krajowej Izby Odwoławczej (KIO).
Postępowanie przed KIO
Odwołanie okazało się skuteczne (sygn. akt KIO 310/19 i 317/19). Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej przeciwko możliwości zakwalifikowania stacji metra jako budynku przemawia treść decyzji o pozwoleniu na budowę, w których przywołano jedynie kategorie obiektu budowlanego odnoszące się do budowli, a nie budynku. W tej sytuacji trudno stację metra uznać za budynek. Więcej, obiekt ten zawiera w sobie peron, który również jest budowlą. Dlatego też całość należy także w ten sam sposób kwalifikować.
KIO pozostała głucha na argumenty pełnomocników zamawiającego i przystępującego, iż decyzje zostały wydane na budowę odcinka metra, a nie na samą stację metra, stąd taka a nie inna ich kwalifikacja. Sam natomiast fakt, iż w ramach budynku znajduje się budowla nie oznacza jeszcze, że cały obiekt automatycznie staje się tym drugim. W tym zakresie pełnomocnicy powołali się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 grudnia 2017 roku (SK 48/15), który choć odnosił się do kwestii podatkowych, wprost wykluczył możliwość tzw. rekwalifikacji budynku w budowle. Oznacza to, iż przy ocenie danego obiektu w pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy zgodnie z definicją legalną zawartą w prawie budowlanym, jest on budynkiem. Jeśli spełnia on wszystkie kryteria wskazane w art. 3 pkt 2 prawa budowlanego, brak jest podstaw do kwalifikacji danego obiektu jako budowli, niezależnie od tego, że mieści się ona wewnątrz budynku.