Gminny program opieki nad bezdomnymi zwierzętami do końca marca

Program jest uchwalany corocznie przez radę gminy. W orzecznictwie przeważa pogląd, że taka uchwała jest aktem prawa miejscowego.

Publikacja: 12.03.2019 05:40

Gminny program opieki nad bezdomnymi zwierzętami do końca marca

Foto: Adobe Stock

Zgodnie z ustawą o ochronie zwierząt do zadań własnych gminy należy m.in. zapobieganie bezdomności zwierząt, zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom i ich wyłapywanie. Przez bezdomne zwierzęta należy rozumieć zwierzęta domowe lub gospodarskie, które uciekły, zabłąkały się lub zostały porzucone przez człowieka, a nie ma możliwości ustalenia ich właściciela lub innej osoby, pod której opieką dotąd trwale pozostawały.

Czytaj też: Bezdomne zwierzęta a obowiązki gminy

Wypełniając wskazany wyżej obowiązek, rada gminy określa, w drodze uchwały, corocznie do 31 marca, program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Projekt programu, przygotowany przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), podlega zaopiniowaniu przez właściwego powiatowego lekarza weterynarii, a także przez organizacje społeczne, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, oraz dzierżawców lub zarządców obwodów łowieckich z obszaru danej gminy.

Treść programu

Program musi obejmować w szczególności:

- zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt,

- opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie,

- odławianie bezdomnych zwierząt (stałe lub okresowe – w zależności od treści uchwały),

- obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla zwierząt,

- poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt,

- usypianie ślepych miotów,

- wskazanie gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt gospodarskich,

- zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt oraz

- wskazanie wysokości środków finansowych przeznaczonych na realizację programu oraz sposób wydatkowania tych środków, przy czym koszty realizacji programu ponosi gmina.

Podkreśla się, że rada gminy musi wyczerpać zakres udzielonego jej upoważnienia, poprzez objęcie uchwałą wszystkich kwestii uznanych przez ustawodawcę za istotne. Uregulowanie to musi być dokonane w sposób kompleksowy, a zarazem precyzyjnie i konkretnie. Konieczny jest taki stopień szczegółowości, który nie pozostawia wątpliwości co do zakresu danego zadania, sposobu jego wykonania i podmiotu odpowiedzialnego za to wykonanie (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 4 kwietnia 2018 r., sygn. II SA/Go 86/18, LEX nr 2474793).

Odławianie bezdomnych zwierząt, obligatoryjna sterylizacja albo kastracja zwierząt w schroniskach, poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt oraz usypianie ślepych miotów mogą zostać powierzone podmiotowi prowadzącemu schronisko dla zwierząt. Przez schronisko dla zwierząt należy rozumieć miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi, spełniające warunki określone w przepisach o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.

Już na etapie podejmowania uchwały przez radę gminy trzeba określić schronisko, w którym będą umieszczane bezdomne zwierzęta (por. np. wyrok WSA w Krakowie z 26 kwietnia 2018 r., sygn. II SA/Kr 337/18, LEX nr 2493365). W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 czerwca 2018 r. (sygn. II OSK 3227/17, LEX nr 2523700) zwrócono uwagę, że w programie nie wolno zastępować schronisk innymi podmiotami, niespełniającymi ustawowo określonych wymogów. Program może (nie musi) obejmować także:

- plan znakowania zwierząt w gminie oraz

- plan sterylizacji lub kastracji zwierząt w gminie, ale przy pełnym poszanowaniu praw właścicieli zwierząt lub innych osób, pod których opieką pozostają zwierzęta (to właściciel ma prawo decydowania o tym, czy podda należące do niego zwierzę sterylizacji lub kastracji).

Charakter uchwały

Ustawodawca nie wskazał, czy uchwała w przedmiocie omawianego programu jest aktem prawa miejscowego. Ostatnio dominuje jednak pogląd, że ma ona taki charakter. Zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi w wyroku NSA z 12 października 2016 r. (sygn. II OSK 3245/14, LEX nr 2199460) taka uchwała ma zróżnicowany charakter normatywny. Z jednej strony – jako program – musi być zaliczona do aktów planowania. Program konkretyzuje sposoby działania gminy w celu należytego wypełnienia jej obowiązków wynikających z ustawy o ochronie zwierząt. Z drugiej strony, do istotnych cech omawianej uchwały trzeba zaliczyć to, że - obok postanowień indywidualno-konkretnych - zawiera postanowienia o charakterze generalno-abstrakcyjnym. Biorąc pod uwagę materię programu, skierowanego do nieokreślonego kręgu odbiorców realizujących zadania w zakresie opieki nad bezdomnymi zwierzętami i zapobiegania bezdomności zwierząt oraz powszechność obowiązywania, należy uznać, że taka uchwała stanowi akt prawa miejscowego i podlega ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym (por. także np. wyrok NSA z 14 czerwca 2017 r., sygn. II OSK 1001/17, LEX nr 2346710).

Autorka jest radcą prawnym

podstawa prawna: art. 4 pkt 16 i 25, art. 11-11a ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (tekst jedn. DzU z 2019 r. poz. 122).

Zgodnie z ustawą o ochronie zwierząt do zadań własnych gminy należy m.in. zapobieganie bezdomności zwierząt, zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom i ich wyłapywanie. Przez bezdomne zwierzęta należy rozumieć zwierzęta domowe lub gospodarskie, które uciekły, zabłąkały się lub zostały porzucone przez człowieka, a nie ma możliwości ustalenia ich właściciela lub innej osoby, pod której opieką dotąd trwale pozostawały.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Rosati: Manowska blokuje posiedzenie Trybunału Stanu
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Sądy i trybunały
Jest nowy prezes sądu w Olsztynie. W miejsce Macieja Nawackiego
Prawnicy
Prokurator Ewa Wrzosek: Nie popełniłam żadnego przestępstwa
Prawnicy
Rzecznik dyscyplinarny adwokatów przegrał w sprawie zgubionego pendrive'a