Mikołaj Pawlak wnosi o wydanie prokuratorom instrukcji, która zobowiąże ich do podejmowania niezbędnych działań dla zapewnienia dzieciom należytej reprezentacji w sprawach karnych. Zwrócił się też do prezesów wszystkich sądów apelacyjnych w Polsce z prośbą o uwrażliwienie sędziów na konieczność zapewnienia dzieciom ochrony ich praw.

- Z przykrością stwierdzam, że organy prowadzące postępowania przygotowawcze i sądowe nie zawsze czuwają nad właściwą reprezentacją małoletniego w toku postępowania karnego przez ustanowienie kuratora w celu realizacji jego uprawnień jako strony postępowania – napisał Rzecznik Praw Dziecka w wystąpieniu generalnym po przeanalizowaniu spraw trafiających do Biura Rzecznika.

Rzecznik podkreślił, że obowiązek wyznaczenia kuratora do reprezentowania dziecka ma na celu ochronę małoletniego w procesie karnym, który co do zasady reprezentowany jest przez jednego z rodziców. Zapobiega to sytuacji, w której interesy jednego z rodziców mogłyby przeważyć nad dobrem pokrzywdzonego dziecka.

Czytaj też:

Kto może być kuratorem dziecka w postępowaniu przed sądem

RPD: dzieci porzucone w postępowaniach sądowych i administracyjnych muszą mieć kuratora

- Jednak w szczególnej sytuacji, gdy podejrzanym (oskarżonym) o popełnienie przestępstwa jest jedno z rodziców, dziecko nie może być reprezentowane przez drugiego rodzica. Brak skierowania wniosku do sądu o ustanowienie kuratora dla pokrzywdzonego dziecka lub zbyt późna jego realizacja oznacza naruszenie prawa dziecka do należytej, bezstronnej i profesjonalnej reprezentacji w toku całego postępowania - zaznacza Rzecznik.

Przywołuje przepisy Kodeksu postępowania karnego oraz Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a także wyrok Trybunału Konstytucyjnego i uchwałę Sądu Najwyższego. Przytacza też przykładowe sprawy, w których doszło do uchybień w zakresie reprezentacji pokrzywdzonego dziecka.

- Tylko obligatoryjne wyznaczanie kuratora do reprezentowania praw dziecka gwarantuje zachowanie standardów rzetelnego procesu karnego – podkreśla Mikołaj Pawlak.

Rzecznik Praw Dziecka zwrócił się także do Dyrektor Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury Małgorzaty Manowskiej z prośbą o uwzględnienie w programach aplikacji sędziowskiej i prokuratorskiej oraz programach szkoleń zagadnienia dotyczącego reprezentowania małoletniego pokrzywdzonego w postępowaniu karnym.