Ustawa z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) przewiduje tryby usuwania wadliwości decyzji administracyjnych, przy czym kluczowa jest weryfikacja, z jaką wadą mamy do czynienia. W przypadku wad istotnych konieczne będzie zaskarżenie decyzji przy pomocy zwyczajnych bądź nadzwyczajnych środków zaskarżenia, co w orzecznictwie określane jest mianem weryfikacji decyzji i może prowadzić nawet do jej uchylenia. Do usuwania wad nieistotnych służy tryb rektyfikacji decyzji, który nie powoduje wyeliminowania decyzji z obrotu prawnego. Tryby te nie wykluczają się wzajemnie, nie mogą być natomiast stosowane zamiennie.
Czytaj także: Wadliwa część decyzji nie musi prowadzić do jej nieważności w całości
Sprostowanie błędów i omyłek
Tryb rektyfikacji decyzji obejmuje sprostowanie, uzupełnienie oraz wykładnię treści decyzji. W pewnych sytuacjach może powstać uzasadniona wątpliwość, czy właściwe jest sprostowanie, czy też uzupełnienie decyzji. Odpowiedź na to pytanie jest niezwykle ważna, bowiem skorzystanie ze złego trybu może być brzemienne w skutkach np. uniemożliwiać w praktyce realizację inwestycji na podstawie decyzji zawierającej wady.
Sprostowanie decyzji dotyczy wadliwości polegającej na błędach pisarskich i rachunkowych oraz innych oczywistych omyłkach np. błąd w nazwie podmiotu, siedzibie, brak daty lub błędna data bądź błędnie wpisana jednostka redakcyjna przepisu. Sprostowanie nie może jednak polegać na ingerencji w merytoryczny sposób rozstrzygnięcia sprawy. W zależności od rodzaju decyzji inaczej interpretuje się wady jako nieistotne – w przypadku decyzji lokalizacyjnej nie jest oczywistą omyłką niewłaściwe wskazanie w decyzji numerów działek (por. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 września 2009 r., II OSK 1439/08, LEX nr 597281). Ustawodawca nie ograniczył żądania sprostowania decyzji żadnym terminem, tak więc z żądaniem sprostowania decyzji można wystąpić w każdym czasie. Rozstrzygnięcie w przedmiocie sprostowania decyzji następuje w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
Kiedy uzupełnienie
Uzupełnienie decyzji dopuszczalne jest wyłącznie w zakresie rozstrzygnięcia lub pouczenia o środkach prawnych np. kiedy organ nie objął rozstrzygnięciem całego żądania strony albo też nie zawarł pouczenia o możliwości wniesienia odwołania. Co istotne, uzupełnienie może dotyczyć tylko braków nieistotnych, a więc takich, które nie mogą prowadzić do zmiany treści decyzji. Poza tymi przypadkami uzupełnienie decyzji jest wykluczone. W przeciwieństwie do sprostowania – żądanie uzupełnienia decyzji jest ograniczone terminem czternastu dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji. Uzupełnienie decyzji co do rozstrzygnięcia następuje w formie decyzji korygującej decyzję pierwotną, odmowa natomiast w formie postanowienia, które jest niezaskarżalne. Natomiast uzupełnienie decyzji co do pouczenia o środkach prawnych następuje w formie postanowienia. Orzeczenie o uzupełnieniu lub jego odmowa nie ma samodzielnego bytu prawnego – pozostają częścią decyzji, której uzupełnienia domagała się strona. Co istotne, zgodnie z art. 111 § 1a k.p.a. organ administracji publicznej, który wydał decyzję, może ją uzupełnić lub sprostować z urzędu w ww. zakresie w terminie czternastu dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji.