15:54

Na tym kończymy relację na żywo ze Światowego Forum Holokaustu w Yad Vashem w Jerozolimie. Dziękujemy, że byli Państwo z nami i zapraszamy na kolejne relacje na rp.pl.

15:50

Przypomnijmy, co mówili dziś w Jerozolimie politycy. Prezydent Izraela Reuwen Riwlin podkreślał wagę walki z rasizmem i antysemityzmem. Wzywał kraje do przyjęcia nowej definicji antysemityzmu, co, jak mówił, uczyniła już część państw.

Premier Izraela wyraził zaniepokojenie brakiem wspólnego stanowiska świata w sprawie Iranu, który, jak powiedział, jest najbardziej antysemickim reżimem i stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa świata.

Władimir Putin podkreślił, że barbarzyńskim planom nazistów dążących do eksterminacji kolejnych narodów - Rosjan, Białorusinów, Ukraińców, Polaków - przeciwstawiła się Armia Czerwona. Prezydent Rosji oświadczył, że obozy śmierci "to nie tylko naziści, ale także ich pomagierzy pochodzący z wielu krajów europejskich".

Mike Pence powiedział, że świat powinien zdecydowanie przeciwstawić się Islamskiej Republice Iranu.

Prezydent Francji wspomniał "bohaterskich żołnierzy Armii Czerwonej". Mówił, że antysemityzm nie jest tylko problemem Żydów i że "na tę truciznę musimy znaleźć antidotum".

Brytyjski następca tronu mówił o swej babci, która otrzymała tytuł "Sprawiedliwej wśród Narodów Świata", co, jak podkreślił, jest powodem do dumy dla całej rodziny królewskiej.

Frank-Walter Steinmeier zaznaczył, że okrutna II wojna światowa wyszła z jego ojczyzny i że to Niemcy odpowiadają za masowy mord na milionach Żydów, "największą zbrodnię w historii ludzkości".

Wszyscy mówcy zaznaczali konieczność pamiętania o Holokauście oraz walki z antysemityzmem i nienawiścią.

15:40

Wystąpienie prezydenta Niemiec było ostatnim przemówieniem w programie Forum.

15:32

Prezydent zadeklarował, że jego kraj stoi przy Izraelu. - Jesteśmy złączeni, aby powiedzieć "nie" antysemityzmowi, "nie" nienawiści - podkreślił.

15:30

Polityk wyraził żal, iż nie może powiedzieć, że Niemcy wyciągnęły nauczkę w sytuacji, gdy "szerzy się nienawiść, gdy żydowskie dzieci są opluwane na szkolnych korytarzach, gdy antysemityzm pojawia się w przebraniu krytyki polityki państwa Izrael i gdy tylko grube drzwi zapobiegły masakrze, która miała mieć miejsce w synagodze w Halle".

15:27

- Odpowiedzialność Niemiec nie wygasa. Chcemy sprostać tej odpowiedzialności. Stoję przed wami wdzięczny za cud pojednania - oświadczył prezydent. Dodał, że "duchy zła pojawiają się w nowych przebraniach".

15:25

- Chylę głowę w głębokim smutku - oświadczył Steinmeier. - Ci, którzy dopuścili się tych zbrodni byli Niemcami. Najgorsza zbrodnia w historii ludzkości została popełniona przez moich rodaków. Straszliwa zbrodnia miała początek w moim kraju - mówił prezydent Niemiec.

15:21

- To dar, że mogę państwu przekazać w Yad Vashem parę słów - rozpoczął Frank-Walter Steinmeier, dziękując za zaproszenie. - Yad Vashem przypomina nam o cierpieniu ofiar - powiedział, wymieniając nazwiska kilku osób i cytując list jednej z nich do rodziny. - Samuel, Ryfka, Ida pozostają w naszej pamięci - mówił prezydent.

15:20

Głos zabierze prezydent Niemiec.

15:16

Zebrani słuchają fragmentu muzyki napisanej w getcie przez austriackiego kompozytora, urodzonego w Cieszynie Viktora Ullmanna. W październiku 1944 r. kompozytor został zamordowany w Auschwitz-Birkenau.

15:13

Książę podkreślił, iż nie wolno zapominać, że każdy człowiek został stworzony na podobieństwo Boga, a życie każdego człowieka jest jak cały wszechświat.

15:10

Brytyjski następca tronu ocenił, że Holokaust nigdy nie może stać się "tylko faktem historycznym".

15:08

Książę powiedział, że jego babcia jest jedną ze Sprawiedliwych wśród Narodów Świata i że jest to dla jego rodziny powodem do dumy.

15:05

- To, że tego zła nie da się opisać nie oznacza, że nie da się go pokonać - mówił. - Ma szczególne znaczenie, że spotkaliśmy się w Izraelu, gdzie tak wielu tych, którzy ocaleli, znaleźli schronienie - dodał książę Karol.

15:03

Witając zgromadzonych książę jako pierwszych wymienił "ocalałych z Shoah". Yad Vashem nazwał świętym miejscem. Podkreślał trudną do wyobrażenia skalę okrucieństw Holokaustu.

15:02

W kierunku mównicy zmierza książę Karol, brytyjski następca tronu.

15:00

- Ci, którzy próbują zasiać ziarno nienawiści spotkają się z oporem - powiedział Macron.

14:58

- Musimy znaleźć antidotum na tę truciznę - powiedział prezydent, odnosząc się do antysemityzmu. - Będziemy pamiętać i nigdy nie zapomnimy - zadeklarował. - Tę przysięgę w sercu Jerozolimy składam w imieniu Francji - oświadczył.

14:55

- Antysemityzm to nie jest tylko problem Żydów. To przede wszystkim problem innych - powiedział prezydent. Dodał, że antysemityzm zawsze poprzedzał słabość demokracji, a po nim zawsze pojawiał się rasizm. Stwierdził, że antysemityzm pojawia się znów i trzeba z nim walczyć.

14:54

Macron pozytywnie odniósł się do propozycji Putina w sprawie spotkania przywódców Rosji, Chin, Francji i Wielkiej Brytanii oraz USA.

14:51

Prezydent pochlebnie wyraził się od Yad Vashem. Powiedział, że czuje dumę widząc tak wielu przedstawicieli państw europejskich na sali i mogąc znajdować się wśród nich. Podkreślił, że społeczność międzynarodowa nie może zapomnieć barbarzyństwa Holokaustu,

14:47

- 75 lat temu, 27 stycznia 1945 r. bohaterscy żołnierze Armii Czerwonej przeszli przez bramy obozu Auschwitz-Birkenau w okupowanej Polsce - powiedział francuski przywódca.

14:46

- Słowa chyba nie wystarczą - zaczął Emmanuel Macron.

14:45

Słowami o walce francuskiego ruchu oporu na scenę zaproszony został prezydent Francji.

14:44

Film zawiera archiwalne fragmenty wspomnień świadków tamtych wydarzeń.

14:42

"Wielu żołnierzy żydowskich było wśród wyzwolicieli. Po przekroczeniu bram obozów wkraczali do piekła" - głosi nagranie we fragmencie dotyczącym wyzwalania obozów koncentracyjnych pod koniec wojny.

14:35

Po wystąpieniu wiceprezydenta USA wyświetlany jest film przypominający historię lat 30. oraz Holokaustu. Mowa w nim o postępach wojsk walczących z siłami Osi. Polscy żołnierze nie zostali jak dotąd wspomniani.

14:31

- Świat musi być zjednoczony przeciwko Islamskiej Republice Iranu - oświadczył Mike Pence.

14:30

Mike Pence postawił za przykład uhonorowanych tytułem "Sprawiedliwych wśród Narodów Świata", - Musimy być jak oni - powiedział.

14:28

Wiceprezydent stwierdził, iż on i jego żona mogą być przykładem, że nie da się odwiedzać Auschwitz bez emocji i bez zadawania pytania: jak oni mogli?

14:27

- Pamiętamy dzisiaj, co dzieje się, gdy wołanie o pomoc spotyka się z odmową jej udzielenia - powiedział Pence. Dodał, że naziści nadali niemieckie nazwy polskim miastom i Oświęcim stało się Auschwitz.

14:25

Teraz głos zabierze wiceprezydent USA Mike Pence.

14:24

- Chciałbym podziękować za zaproszenie do Jerozolimy. Wszystkim obywatelom Izraela życzę życia w pokoju - zakończył prezydent Rosji.

14:22

Putin zaproponował, by w 2020 roku doszło do spotkania Rosji, Chin, Francji i Wielkiej Brytanii oraz USA, czyli członków Rady Bezpieczeństwa ONZ, które "przypomniałoby, że ONZ jest odpowiedzialne za budowę nowego porządku światowego".

14:20

- Obowiązkiem polityków jest bronienie dobrego imienia ofiar - stwierdził Putin. Wyraził nadzieję, że inne państwa będą wraz z Rosją "chronić prawdę i sprawiedliwość". Wcześniej protestował przeciwko zniekształcaniu historii dla bieżących celów politycznych.

14:19

Prezydent Rosji dodał, że planowana była eksterminacja nie tylko Żydów, ale też innych narodów. W tym kontekście wymienił Polaków. Dodał, że te plany pokrzyżowała Armia Czerwona, za co jego kraj zapłacił ogromną cenę - 27 mln ofiar.

14:18

- Zbrodnie nazistów, ich dokładnie przygotowany plan ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskich to jeden z najohydniejszych momentów w historii świata. Nie można zapomnieć, że ta zbrodnia miała wielu autorów. To nie tylko naziści, ale ich pomagierzy z innych państw - powiedział Putin.

14:16

Rosyjski przywódca wspomniał o trudnej lekturze, jaką są spisane po wyzwoleniu Auschwitz pamiętniki więźniów obozu.

14:14

- Czcimy pamięć ofiar Holokaustu. Dług, który jesteśmy winni przyszłości jest naszym obowiązkiem - powiedział prezydent Rosji. - Dla nas Holokaust był głęboką raną, o której nie zapomnimy - dodał, wspominając liczbę ofiar pochodzących ze Związku Radzieckiego.

14:13

Głos zabierze Władimir Putin.

14:08

Prezydent Izraela, premier tego kraju oraz Mosze Kantor nie wspomnieli o Polakach.

14:06

Zebrani wysłuchają fragmentu symfonii "Żółte gwiazdy" Isaaka Szwarca.

14:03

Kantor ocenił, że w Rosji poziom antysemityzmu jest najniższy z uwagi na politykę władz, które bezkompromisowo walczą z tym problemem.

14:01

- Niemcy dwa lata temu przyjęły prawo przeciwko mowie nienawiści w internecie, zajmując się jedną z najpotężniejszych platform, na której głoszone są treści antysemickie i rasistowskie - dodał Kantor. Wymienił też inne przykłady, jak powiedział, walki z antysemityzmem, wymieniając zmiany w prawie we Francji i Stanach Zjednoczonych.

14:00

- Naziści wymordowali 1/3 narodu żydowskiego. W czasie II wojny zginęło 60 milionów osób - oświadczył. Dodał, że 75 lat po Holokauście Żydzi boją się chodzić po ulicach europejskich miast z żydowskimi symbolami.

13:59

Kantor zacytował słowa Napoleona III, że stosunek do Żydów jest barometrem poziomu cywilizacyjnego społeczeństwa.

13:58

- Chciałbym wyrazić głęboką wdzięczność prezydentowi Riwlinowi, który dwa lata temu wsparł pomysł, by Światowe Forum Holokaustu odbyło się w Jerozolimie - powiedział.

13:57

Głos zabierze Mosze Kantor.

13:55

Premier Izraela wyraził zaniepokojenie brakiem wspólnego stanowiska świata w sprawie Iranu, który, jak powiedział, stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa świata. - Izrael zrobi, co będzie musiał, by bronić swej przyszłości - oświadczył.

13:53

- Państwo Izrael wyciągnęło nauczkę z Holokaustu - powiedział izraelski premier.

13:52

Rozpoczęcie 5. Światowego Forum Holokaustu opóźniło się prawie o godzinę. Według izraelskich mediów powodem było późne zakończenie poprzedniej ceremonii, z udziałem premiera Izraela i prezydenta Rosji, w innej części Jerozolimy. Wpisało się to w długą listę spóźnień Władimira Putina.

13:50

- Dla narodu żydowskiego Auschwitz jest świadectwem, co dzieje się, gdy nasz naród nie ma tarczy. Dziś nasz naród ją ma - stwierdził Netanjahu, odnosząc się do sił zbrojnych państwa. Mówił, że dziś głos Izraelczyków słyszalny jest w światowych stolicach. W tym kontekście wymienił m.in. Kreml.

13:48

Premier Izraela dodał, że fundamentem państwa Izrael jest myśl, że nigdy nie będzie kolejnego Holokaustu. Oświadczył, że dla niego jako szefa rządu to najwyższy nakaz.

13:46

- Auschwitz i Jerozolima to otchłań i szczyt. Auschwitz była śmiercią, Jerozolima życiem - powiedział.

13:46

Benjamin Netanjahu podziękował zebranym za obecność.

13:43

Prezydent Izraela zakończył przemówienie dziękując zebranym. Na salę wszedł Władimir Putin. Przemówienie wygłosi premier Izraela.

13:40

Prezydent Izraela podziękował państwom za przyjęcie nowej definicji antysemityzmu i wezwał do tego kraje, które jeszcze tego nie uczyniły.

13:38

Miejsce na sali między premierem Izraela Benjaminem Netanjahu a brytyjskim następcą tronu księciem Karolem pozostaje puste. Być może zająć je miał prezydent Rosji Władimir Putin, który jest spóźniony.

13:34

Reuwen Riwlin podkreślił wagę walki z rasizmem i antysemityzmem. Dodał, że naród żydowski "to naród, który pamięta".

13:31

- Jesteśmy tutaj - królowie, przywódcy państw, szefowie rządów. Zebraliśmy się tutaj, żeby pamiętać i żeby nigdy nie zapomnieć. Jako prezydent Izraela chcę z głębi serca podziękować za przybycie. Dziękuję za solidarność z narodem żydowskim i wkład w zachowanie pamięci o Holokauście - dodał.

13:30

Prezydent Izraela powiedział, że okrucieństwo ujawnione przez Armię Czerwoną w Auschwitz było nie do wyobrażenia.

13:29

- Wczoraj rozmawialiśmy po angielsku, ale tu, w siedzibie Yad Vashem chcę wypowiadać się po hebrajsku i skorzystać z tłumaczenia - powiedział.

13:27

Inauguracyjne przemówienie wygłasza prezydent Izraela Reuwen Riwlin.

13:20

Światowe Forum Holokaustu rozpoczyna się od emisji filmu mówiącego o wzroście antysemityzmu na świecie i działaniach mających ten proces powstrzymać. Przypomniano m.in. poprzednie Fora, w tym te organizowane w Krakowie.

13:15

Prezydent Andrzej Duda mówił, że na Forum chciał oddać hołd wszystkim ofiarom i podkreślić, że spośród 6 milionów Żydów, którzy zginęli w Holokauście, 3 miliony to byli polscy obywatele, obywatele II Rzeczypospolitej, zniszczonej na skutek rozpoczęcia wojny przez hitlerowskie Niemcy, do których później dołączyła sowiecka Rosja.

13:06

Rosyjski prezydent powiedział też, że Armia Czerwona wyzwoliła Auschwitz, a jej udział w walkach z nazistami był kluczowy. Wspominając, że 40 proc. Żydów - ofiar Holokaustu - pochodziło ze Związku Radzieckiego dodał: - W pełnym znaczeniu tego słowa, to nasza wspólna tragedia.

13:04

Wcześniej Władimir Putin spotkał się z Reuwenem Riwlinem. Mówił, że Moskwa docenia wysiłki Izraela na rzecz "zachowania pamięci tragicznych wydarzeń II wojny światowej". 

13:01

- Panie i panowie, wkrótce zaczniemy. Proszę się upewnić, że dźwięk w państwa telefonach jest wyłączony - usłyszeli zgromadzeni.

12:52

Na sali w Jerozolimie są światowi przywódcy, m.in. prezydent Francji Emmanuel Macron i wiceprezydent USA Mike Pence. Nie ma Władimira Putina. Brak informacji, czy opóźnienie rozpoczęcia uroczystości jest spowodowane nieobecnością prezydenta Rosji.

12:42

Rozpoczęcie Światowego Forum Holokaustu opóźnia się. Inauguracja zaplanowana jest teraz na godz. 13.30 czasu polskiego.

12:40

- Nie ma żadnego sztabu kryzysowego, ale oczywiście jest to monitorowane. Są osoby - ministrowie, doradcy - które będą analizowały chociażby wypowiedzi prezydenta Rosji i w zależności od tego, jakie padną słowa, będą adekwatne reakcje - zapowiedział dziś w Radiu Plus prezydencki minister Andrzej Duda.

12:35

- Fakt, że na Forum pojawi się prezydent Rosji Władimir Putin, a nie ma Andrzej Dudy, nie ma podłoża politycznego. Przebieg wydarzenia planowaliśmy na długo przed ostatnimi sporami na linii Polska-Rosja - mówił Awner Szalew.

12:30

Dyrektor Yad Vashem Awner Szalew powiedział, że jest mu przykro, iż prezydent Polski zdecydował się nie przyjechać na 5. Światowe Forum Holokaustu.

12:25

- Prezydent Duda został zaproponowany jako pierwszy mówca, który miałby otworzyć wszystkie uroczystości wczoraj (oficjalną kolację w domu prezydenta Izraela - red.), ale zamiast tego jego miejsce zajął król Hiszpanii - powiedział Mosze Kantor, główny organizator Światowego Forum Holokaustu.

12:22

Polskę w Yad Vashem reprezentuje ambasador Marek Magierowski.

12:18

Do uroczystości w Izraelu odniósł się w czwartek w radiowej Jedynce premier Mateusz Morawiecki. - Mamy obawy, że w Jerozolimie nastąpi próba przekłamania i jesteśmy gotowi, żeby na nią odpowiedzieć - powiedział. - Nie możemy dać sobie pluć w twarz, bo tak należy ostro to określić, a jednocześnie nie mieć prawa odpowiedzi, nie mieć prawa do obrony - podkreślił, odnosząc się do braku możliwości wygłoszenia wystąpienia przez polskiego prezydenta.

12:17

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zauważył, że na Światowym Forum Holokaustu zabrakło miejsca dla tych, którzy "zasługują na to najbardziej" - Ocalałych. "Zdecydowaliśmy, że zrezygnuję ze swojego miejsca, tak jak reszta delegacji, na rzecz tych odważnych, wyjątkowych ludzi” - zapowiedział.

12:15

Organizatorem Światowego Forum Holokaustu jest Mosze Kantor, oligarcha i polityk postrzegany jako sojusznik prezydenta Rosji, Władimira Putina.

12:10
Przemówienia w czasie forum mają wygłosić m.in. prezydenci Rosji, Niemiec, Izraela i Francji.

12:05
Polska będzie organizować własne obchody wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau 27 stycznia, w dzień rocznicy wyzwolenia. Prezydent Andrzej Duda zdecydował się na zbojkotowanie uroczystości w Izraelu w związku z wcześniejszymi wypowiedziami prezydenta Rosji Władimira Putina, który obarczał Polskę współodpowiedzialnością za wybuch II wojny światowej. W związku z tym, że organizatorzy Światowego Forum Holokaustu nie przewidzieli zabrania głosu przez polskiego prezydenta w trakcie uroczystości istniała obawa, że polski prezydent będzie musiał wysłuchać - bez prawa do repliki - kolejnego ataku prezydenta Rosji na Polskę.

12:01
W Izraelu Światowe Forum Holokaustu w Yad Vashem określane jest mianem największej tego typu imprezy międzynarodowej w historii Izraela.

12:00
Zapraszamy do relacji na żywo ze Światowego Forum Holokaustu w Jerozolimie