Jeszcze nigdy litewscy Polacy nie mieli tylu resortów, i to ważnych. Na dodatek ostatni jak na razie polski minister, szef resortu energetyki w latach 2006-2008 Jarosław Niewierowicz, ma być jednym z najbliższych współpracowników nowego prezydenta Gitanasa Nausedy.

NOWY PREZYDENT, NOWY RZĄD

Były trzy możliwości - przyśpieszone wybory, rząd mniejszościowy lub z niewielką większością w litewskim Sejmie. Nieoczekiwanie zwyciężyła ta ostatnia. Jeszcze w czwartek wieczorem, nie wiadomo było, czy AWPL wejdzie do rządu Skvernelisa, który wspierał dotychczas w czasie różnych głosowań.

12 lipca urząd prezydenta przejmie Gitanas Nauseda, były finansista, który wygrał zdecydowanie majowe wybory. Musi on zatwierdzić nowy rząd. Z naszych informacji wynika, że nie będzie z tym problemu - ustalenia dzisiejszego porozumienia koalicyjnego zostaną zaakceptowane. Nowy rząd Skvernelisa tworzą jedna duża partia Związek Chłopów i Zielonych (której reprezentantem jest premier) oraz trzy mniejsze: AWPL Tomaszewskiego, Socjaldemokratyczna Partia Pracy (powstała w wyniku rozłamu wśród socjaldemokratów) oraz populistyczno-prawicowy Porządek i Sprawiedliwość (ugrupowanie, w którym nie ma już jego twórcy i wieloletniego lidera Rolandasa Paksasa, usuniętego z urzędu prezydenta Litwy w 2004 roku).

NAZWISKA

Waldemar Tomaszewski powiedział mi, że nie są jeszcze znane nazwiska ministrów w resorcie spraw wewnętrznych oraz łączności i transportu, które przypadły jego partii. Będą znane do przyszłego piątku, kiedy jest inauguracja Nausedy.

Dodał, że stanowiska mogą przypaść zarówno członkom partii (jej pełna nazwa to Akcja Wyborcza Polaków na Litwie - Związek Chrześcijańskich Rodzin), jak i ekspertom spoza partii. Tak było ponad dekadę temu ze wspomnianym już Jarosławem Niewierowiczem, który nie będąc członkiem AWPL objął przeznaczone dla tej partii stanowisko ministra energetyki.

Pojawiają się spekulacje, że ministrem łączności i transportu może zostać były wiceminister (w latach 2013-2014) i nadal pracownik tego resortu Władysław Kondratowicz, który należy do AWPL. Trudniej będzie chyba z MSW. Choć partia Tomaszewskiego ma posła w Sejmie, który był wiele lat policjantem Czesława Olszewskiego.

Dla Polaków to bardzo ważne resorty - podkreślił w rozmowie z "Rzeczpospolitą"' Waldemar Tomaszewski- MSW poza tym, że odpowiada za policję, zajmuje się też administracją i samorządami. Łączność i transport to wyjątkowo ważna dziedzina i dla całej Litwy, dająca 10 procent PKB, jak i dla rejonów zamieszkanych przez Polaków.

PRAWIE 500+

Lider AWPL chwali się też, że w umowie koalicyjnej jest zapowiedź spełnienia społecznych postulatów jego partii, wzorującej się na polskim 500+. - Na każde dziecko będzie 70 euro miesięcznie, a było 50, w trzech grupach: w rodzinach wielodzietnych (od trójki), rodzinach żyjących poniżej progu ubóstwa oraz wychowujących dziecko niepełnosprawne, będzie po 100 euro, czyli już niewiele mniej niż 500 złotych.

Pozostałym mniejszym koalicjantom przypadną resorty obrony (dla Porządku i Sprawiedliwości) oraz spraw zagranicznych i rolnictwa (dla Socjaldemokratycznej Partii Pracy, co oznacza, że na stanowisku zapewne pozostanie długoletni szef dyplomacji Linas Linkevičius). Reszta dla Chłopów i Zielonych.".

DOTRWAĆ DO WYBORÓW

Zdaniem politologa z Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie Andrzeja Pukszty koalicja jest "niezbyt atrakcyjna". Mimo że Związek Chłopów i Zielonych ma aż trzech małych partnerów, to ledwie zapewnia to większość w Sejmie. - Związek jest jednak tak skonfliktowany z mającymi drugą co do wielkości frakcję w parlamencie konserwatystami, że nie ma innego wyjścia niż poszukiwanie innych koalicjantów. AWPL był języczkiem u wagi. Może taki rząd dojedzie jakoś do wyborów, które zgodnie z planem mają się odbyć na jesieni 2020 roku - dodaje Pukszto.