Naczelny Sąd Administracyjny wydał kolejne niekorzystne orzeczenie dotyczące opodatkowania odsetek. Uznał, że fiskus ma prawo żądać PIT od oprocentowania zasądzonego za zwłokę w wykupie gruntu przez miasto.
Plan pokrzyżował plany
Sprawa dotyczyła nieruchomości, którą podatniczka dostała w spadku. Okazało się jednak, że zgodnie z planami zagospodarowania przestrzennego miasta grunt jest przeznaczony na „centralne funkcje miasta". A to uniemożliwiało wykorzystanie nieruchomości na potrzeby spadkobierczyni. Dlatego na podstawie art. 36 ust. 1 i 37 ust. 9 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zwróciła się do miasta o jej wykup. Gdy jej prośba pozostała bez odpowiedzi, wniosła pozew do sądu o „przymuszenie" urzędu do wykupienia gruntu i o zasądzenie od kwoty ustalonej przez biegłego sądowego odsetek. Sąd orzekł o obowiązku wykupu nieruchomości i zobowiązał miasto do zapłaty odsetek w sumie za ponad pięć lat.
Kobieta uważała, że od ustawowych odsetek, stanowiących rekompensatę za brak wykupu w terminie jej nieruchomości, nie musi płacić PIT. Odsetki ustawowe od kwoty głównej są rekompensatą za to, że przez wiele lat nie mogła czerpać korzyści adekwatnych do wartości, którą stanowiła jej nieruchomość. Należność główna była zaś zwolniona z PIT. Początkowo starała się uzyskać potwierdzenie tego stanowiska w interpretacji, a gdy to się nie powiodło, wystąpiła z wnioskiem o nadpłatę.
Czytaj także:
Fiskus jednak nie miał zamiaru rezygnować z podatku od oprocentowania zasądzonego jej przez sąd. Wskazał, że odsetki należy traktować jako świadczenie niezależne, osobne, dlatego jest to przychód z innych źródeł.
Podatniczka nie dawała za wygraną, ale jej kolejna batalia sądowa o nadpłatę skończyła się fiaskiem. Rację fiskusowi przyznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, a ostatecznie NSA. Dla obu istotna okazała się uchwała NSA z 6 czerwca 2016 r., z której wynika, że odsetki za nieterminowe uiszczenie ceny za zbyte akcje powinny zostać zaliczone do przychodów z innych źródeł (II FPS 2/16).
Płacz, ale się rozlicz
W ocenie NSA uchwała miała zastosowanie też w spornej sprawie. Przyznał wprawdzie, że uchwała dotyczyła nieco odmiennej kwestii, ale poczynione w niej rozważania dotyczące klasyfikacji odsetek jako świadczenia ubocznego do określonego źródła przychodów mają szerszy walor. W uchwale wskazano bowiem, że choć odsetki stanowią dług uboczny (akcesoryjny), to jednak jak już raz powstaną, uzyskują byt niezależny.
Zdaniem NSA rozważania uchwały o charakterze prawnopodatkowym odsetek i w konsekwencji ich przyporządkowaniu do innego źródła przychodów mają charakter uniwersalny w tym znaczeniu, że pozostają aktualne dla wszelkiego rodzaju odsetek, niezależnie od tego, do jakiego źródła przychodów została zakwalifikowana należność główna. Wyrok jest prawomocny.
Sygnatura akt: II FSK 1712/18
Konrad Piłat doradca podatkowy w kancelarii KNDP KolibskiNikończykDec &Partnerzy
Sentencja uchwały z 6 czerwca 2016 r. (II FPS 2/16) dotyczy zasad kwalifikacji odsetek za nieterminowe uiszczenie ceny za zbyte akcje. W konsekwencji, w mojej ocenie, tylko w przypadku analizowania tego zagadnienia składy orzekające są nią związane. Wynika to z innej uchwały z 14 grudnia 2009 r. (II FPS 7/09). NSA wprost w niej stwierdził, że wywody zawarte w uzasadnieniu uchwały nie mają mocy wiążącej, choć zawarta w nich argumentacja powinna być brana pod uwagę przy rozstrzyganiu innych spraw. Uważam zatem, że uchwała z 6 czerwca 2016 r. nie wprowadza wiążącej inne składy zasady, że wszelkie odsetki za zwłokę powinny być kwalifikowane do innych źródeł. Dlatego rozstrzygając sprawy dotyczące innych odsetek, sądy powinny bardziej szczegółowo analizować wszystkie argumenty podatników. Zwłaszcza to, że odsetki były wynikiem zaniechań organów państwa.
