Był to pierwszy w Polsce pilotaż opierający się na dokonaniach ekonomii behawioralnej przeprowadzony w sposób randomizowany (randomized controlled trial).
Celem powyższego badania realizowanego przez Ministerstwo Finansów oraz Izbę Skarbową w Zielonej Górze oraz Izbę Skarbową w Poznaniu w maju/czerwcu 2015r., jest promowanie przestrzegania przepisów podatkowych poprzez zastosowanie eksperymentalnych, nisko-kosztowych metod przy wykorzystaniu istniejących systemów i środków oraz bez potrzeby tworzenia nowego prawodawstwa.
Metodą zastosowaną w badaniu było wysłanie listów o zróżnicowanej treści do podatników, którzy nie zapłacili należnego podatku dochodowego za rok 2014.
Powyższy eksperyment wykazał, że największą skłonność do zapłacenia podatku wykazali podatnicy, którzy otrzymali list nieformalny z elementami ekonomii behawioralnej, odwołujący się do norm społecznych, charakteryzujący się prostotą/jasnością, personalizacją wiadomości oraz w tonie łagodnym (skłonność ta jest aż o 400 % wyższa w porównaniu z grupą w stosunku do, której nie wysłano żadnej korespondencji ). W grupie tej także zauważono kwotowy wzrost spłaty zadłużenia aż o 8%. Dużą skuteczność zaobserwowano także w przypadku tradycyjnego upomnienia, jakkolwiek prawdopodobieństwo zapłacenia podatku było w tym przypadku niższe niż dla listu nieformalnego.
Działanie korespondencji nieformalnej przyczynić się może do podniesienia poziomu komunikacji z podatnikiem przy jednoczesnym obniżeniu kosztów (porównując z kosztami związanymi z obsługą upomnienia klasycznego stosowanego przez urzędy skarbowe, zawierającego informację o wszczęciu działań egzekucyjnych, które zostało wysłane do drugiej grupy).
Biorąc pod uwagę pozytywne efekty badania, zarówno Bank Światowy jak i strona polska wyrazili zainteresowanie dalszą współpracą i rozszerzeniem działania także na inne obszary (podatek VAT, CIT).
Wstępne wyniki badania pilotażowego pt. „Wpływ zachowań behawioralnych na poprawę dobrowolności wypełniania zobowiązań podatkowych w Polsce" (plik pptx 3,26 MB)
