Metoda aktorska Jerzego Grotowskiego a kino sensacyjne

20 lat po śmierci reformatora teatru Jerzego Grotowskiego jego dzieło rozpala wyobraźnię artystów, a biografia, jednocześnie heroizowana i demistyfikowana, prowokuje do fundamentalnych pytań.

Publikacja: 12.04.2019 17:00

Jerzy Grotowski (z lewej), Teresa Nawrot i Zbigniew Kozłowski w 1973 r. Teresa Nawrot jest dziś jedy

Jerzy Grotowski (z lewej), Teresa Nawrot i Zbigniew Kozłowski w 1973 r. Teresa Nawrot jest dziś jedyną aktorką Grotowskiego, praktykującą jego technikę aktorską. Obchodzi 50-lecie pracy twórczej

Foto: archiwum prywatne

Nie ma żadnych wątpliwości, że bez jego dokonań nie byłoby współczesnego teatru. Zwykli widzowie często nie zdają sobie sprawy, że nawet tak zwany teatr środka czerpie z poszukiwań Grotowskiego. Czynią to najważniejsi artyści na świecie, co dla Polaków wciąż ma znaczenie, bo wbrew temu, do czego namawiał Witold Gombrowicz, lubimy przypisywać sobie dokonania największych. A w teatrze Grotowski ma takie znaczenie jak w muzyce Chopin.

Wszystko zaczęło się, gdy w 1959 r. Jerzy Grotowski przejął wraz z aktorami, kierownikiem literackim Ludwikiem Flaszenem i architektem Jerzym Gurawskim Teatr 13 Rzędów w opolskim rynku, kameralną salę o powierzchni 72 metrów kwadratowych. W nowatorski, a wtedy uważano, że „bluźnierczy", sposób wystawiał arcydzieła narodowe. W „Dziadach" (1961) zrezygnował z martyrologii, historii i polityki „III części" i pozostawił tylko metafizyczną „Wielką Improwizację". Zatarł podział na scenę i widownię. Postawił na obrzęd i wspólnotę. Formę „Kordiana" (1962) wywiódł ze sceny szpitala wariatów, którymi byli aktorzy i widzowie, zasiadający na dwupiętrowych metalowych łóżkach.

Pozostało 94% artykułu

Teraz 4 zł za tydzień dostępu do rp.pl!

Kontynuuj czytanie tego artykułu w ramach subskrypcji rp.pl

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Plus Minus
Decyzje Benjamina Netanjahu mogą spowodować upadek Izraela
Plus Minus
Prawdziwa natura bestii
Plus Minus
Śmieszny smutek trzydziestolatków
Plus Minus
O.J. Simpson, stworzony dla Ameryki
Plus Minus
Upadek kraju cedrów