Jan Maciejewski: Asceci i grafomani

Tragedia zaczęła się od tego, że Rita nie zrozumiała ironii. Być może naprawdę usłyszała od męża, że w razie pożaru domu ma ratować tylko jego sekretny dziennik, ale trudno uwierzyć, że nie była to figura retoryczna. Stoicka refleksja mądrzejącego na starość pisarza, któremu tak naprawdę chodziło o to, że w obliczu wyroków losu nie ma sensu ratować czegokolwiek. Ale mleko się rozlało. I jak na Krecie boskiemu Kronosowi składano ofiary z dzieci, tak kampania marketingowa „Kronosa" Gombrowicza złożyła ofiarę z rozumu i godności pisarza, nie bardzo tylko wiadomo na jakim ołtarzu. Miało się naszym oczom ukazać światło, w którym zupełnie inaczej spojrzymy na twórczość autora „Ferdydurke", w nasze ręce wciśnięty miał zostać odnaleziony klucz do jego twórczości. A wyszła z tego, nie wdając się w zbędne szczegóły, kicha.

Publikacja: 19.02.2021 18:00

Jan Maciejewski: Asceci i grafomani

Foto: Fotorzepa/ Robert Gardziński

Sprawa „Kronosa" przypomniała mi się dosłownie przed chwilą, po przeczytaniu informacji o odnalezieniu kolejnego Świętego Graala. Znowu we Francji, chociaż tym razem szczęśliwie dano już spokój Gombrowiczowi. Cudem uratowany apokryf uważany jest przez jego wydawcę (a kogóż by innego) za przełom i nowe otwarcie w dziejach recepcji twórczości Marcela Prousta. Nosi tytuł „Siedemdziesiąt pięć stron" („Les Soixante-quinze feuillets"), a ciekawe teraz, czy zgadną Państwo, jaką posiada objętość. I właśnie ta niewielka, odkopana przez literaturoznawców-archeologów krypta ma przesądzać o sensie i wymowie ogromnej, liczącej kilka tysięcy stron, Proustowskiej katedry. Jeżeli dusza Marcela Prousta, gdziekolwiek teraz się znajduje, myślała, że udało się jej zdążyć stąd ewakuować przed nastaniem zarazy clickbaitów, to od paru dni przeżywa piekielne męki rozczarowania.

Teraz 4 zł za tydzień dostępu do rp.pl!

Kontynuuj czytanie tego artykułu w ramach subskrypcji rp.pl

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Plus Minus
Wielki Gościńcu Litewski – zjem cię!
Plus Minus
Aleksander Hall: Ja bym im tę wódkę w Magdalence darował
Plus Minus
Joanna Szczepkowska: Racja stanu dla PiS leży bardziej po stronie rozbicia UE niż po stronie jej jedności
Plus Minus
Przeciw wykastrowanym powieścidłom
Plus Minus
Pegeerowska norma