W Stanach Zjednoczonych podmioty rozliczające płatności otrzymywane przez użytkowników platform są zobowiązane do przekazywania informacji dotyczących zysków tych to użytkowników fiskusowi.
Z kolei w Belgii platformy są zobligowane do odliczania podatków u źródła. Operatorzy platform mogą być również poddani obowiązkowi raportowania dochodów swoich użytkowników na zasadzie ad hoc w ramach generalnych uprawnień fiskusa, by zażądać takich informacji w związku z prowadzonym postępowaniem administracyjnym lub audytem podatkowym danego użytkownika.
Łatwość działalności
Jedną z głównych cech digitalizacji ekonomii jest łatwość, z jaką można prowadzić działalność ponad granicami państwowymi bez obecności fizycznej w danym państwie. W praktyce wiele platform jest ulokowanych poza granicami rynku, na którym taka działalność jest prowadzona, a co za tym idzie, informacje dotyczące użytkowników również mogą być przetrzymywane za granicą. Dlatego też, według raportu sekretarza generalnego Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (ang. Organisation for Economic Co-operation and Development, OECD) to do państw G20, należy wzmocnić współpracę międzynarodową między administracjami podatkowymi w zakresie informacji o użytkownikach platform internetowych, aby zapewnić, że podatki są odpowiednio płacone w kraju rezydencji danego podatnika. OECD podjęło już pierwsze kroki, by przeanalizować możliwe alternatywy uszczelnienia krajowych systemów podatkowych w kontekście „gig economy". Na tym etapie trwają prace nad potencjalnymi rozwiązaniami multilateralnymi.
Zalety i wyzwania
Postępująca digitalizacja ekonomii niesie ze sobą innowacje, które wprowadzają wiele udogodnień i rewolucjonizują formy naszej pracy, podróżowania, dokonywania zakupów, komunikowania się, a co za tym idzie, wpływa też na formy prowadzenia współczesnej działalności gospodarczej. Obok wielu zalet digitalizacja stwarza też pewne wyzwania, na przykład w zakresie praktycznego przystosowania przepisów prawa podatkowego, które zostały skonstruowane z myślą o wdrożeniu ich do tradycyjnych form biznesu.
Jak określono wyżej, osoby fizyczne mogą z łatwością prowadzić działalność gospodarczą poprzez oferowanie produktów i usług za pośrednictwem platform internetowych. Podczas gdy efektywne włączenie użytkowników platform internetowych do obowiązującego systemu podatkowego może zmniejszyć gospodarkę nieformalną, jeżeli nie zostanie to osiągnięte, może nastąpić znaczny wzrost szarej strefy. Wynikałoby to zarówno ze stale rosnącej liczby transakcji dokonywanych poprzez platformy, jak i zauważalnego już przemieszczania się niektórych osób z typowych form zatrudnienia do pracy z użyciem platform. Nie ulega wątpliwości, że prowadziłoby to do nieuczciwej konkurencji z innymi przedsiębiorstwami, co może w konsekwencji zmniejszyć rentowność i dochody publiczne. Dlatego też ważne jest, by fiskus miał odpowiednie instrumenty prawne do systematycznego egzekwowania przepisów prawa podatkowego w stosunku do dochodów generowanych poprzez platformy internetowe, bez względu na to, czy dana platforma znajduje się w Polsce czy za granicą.
Autorzy są doradcami ds. polityki podatkowej w Centrum ds. Polityki Podatkowej i Administracji w OECD.
