Wynajmowanie kilkudziesięciu mieszkań przekreśla prawo do ryczałtu - wyrok NSA

Cały zysk z wynajmowania kilkudziesięciu mieszkań to przychód z działalności, nawet gdy tylko część jest w ewidencji.

Publikacja: 24.10.2019 08:06

Wynajmowanie kilkudziesięciu mieszkań przekreśla prawo do ryczałtu - wyrok NSA

Foto: Adobe Stock

Niskie oprocentowanie kredytów hipotecznych i lokat bankowych powoduje, że coraz więcej Polaków traktuje zakup nieruchomości na wynajem jako zabezpieczenie na starość. Efektem ubocznym jest jednak coraz więcej sporów o opodatkowanie zysków z najmu. Problemem nadal jest to, od kiedy najem przestaje być zwykłym zarządzaniem majątkiem prywatnym, który może być opodatkowany korzystniejszym ryczałtem, a staje się firmą. Istotnym czynnikiem może być skala przedsięwzięcia. Przypomniał o tym Naczelny Sąd Administracyjny.

Wiele nieruchomości

Sprawa dotyczyła właściciela kilkudziesięciu nieruchomości na wynajem. We wniosku o interpretację wyjaśnił, że prowadzi działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem VAT. Zaznaczył, że nie wszystkie mieszkania są wprowadzone do ewidencji środków trwałych firmy i stanowią majątek prywatny.

Z wniosku wynikało, że podatnik ma podpisane umowy najmu zarówno ze zwykłymi osobami fizycznymi, jaki i firmami. Umowy najmu okazjonalnego dotyczą apartamentów, które zasadniczo są wprowadzone do ewidencji środków trwałych i stanowią majątek firmowy. Lokale będące przedmiotem najmu długoterminowego to jego majątek prywatny, nie są wprowadzone do ewidencji.

Mężczyzna wyjaśnił, że do najmu z majątku prywatnego stosuje 8,5-proc. ryczałt, a nieruchomości wprowadzonych do ewidencji 19-proc. PIT liniowy. Postanowił się upewnić, czy jednak najem nieruchomości, które nie są wprowadzone do ewidencji, może być opodatkowany na zasadach zryczałtowanych.

Sam był przekonany, że ustawodawca dał podatnikowi wybór sposobu rozliczenia przychodów uzyskiwanych z najmu. Fiskus takiej możliwości jednak nie widział. Zauważył, że najem nieruchomości niewprowadzonych do ewidencji i stanowiących majątek prywatny będzie w istocie szeregiem cyklicznych, powtarzalnych w sposób zorganizowany i ciągły czynności podejmowanych w celach zarobkowych zawierających elementy definicji działalności.

Czytaj także:

Ryczałt od najmu: wynajmując kilkadziesiąt lokali nie trzeba zakładać firmy

Dlatego także przychód z najmu nieruchomości niewprowadzonych do ewidencji i stanowiących majątek prywatny należy zakwalifikować jako pochodzący z działalności.

Mężczyzna zaskarżył interpretację. W pierwszej instancji. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zauważył, że sprawa nie jest taka prosta. Skarżący prowadzi bowiem firmę, a część mieszkań wynajmuje poza działalnością. Sąd odwołał się do jednego z orzeczeń NSA, z którego wynika, że decydujące dla rozróżnienia pomiędzy najmem w ramach zarządu majątkiem niezwiązanym z działalnością a najmem w ramach firmy jest zamiar samego podatnika (sygn. II FSK 1940/15).

Ostatecznie z tym nie zgodził się jednak skład NSA, do którego trafiła sporna sprawa. W jego ocenie kryterium decydującym o kwalifikowaniu przychodu jest to, czy można aktywności podatnika przypisać cechy odpowiadające definicji działalności gospodarczej. Najbardziej istotne z nich to ciągłość, zorganizowany charakter, profesjonalizm nastawiony na zysk, powtarzalność. Jak tłumaczył sędzia NSA Tomasz Zborzyński, nie ma decydującego znaczenia to, czy podatnik uznaje się za przedsiębiorcę, ani czy nieruchomości wprowadza do ewidencji.

Ważne okoliczności

W spornej sprawie chodzi o wynajmowanie kilkudziesięciu mieszkań przez jednego podatnika. Jest to duża skala. NSA zgodził się, że przy najmie pojedynczych nieruchomości np. dwóch mogą pojawić się wątpliwości, czy to jest działalność czy zarządzanie majątkiem.

Jego zdaniem, gdy ktoś kupuje kilkadziesiąt nieruchomości, żeby je wynajmować, trudno uznać to za coś innego niż działalność gospodarcza. I to niezależnie, czy wszystkie są wprowadzone do ewidencji czy nie. Wyrok jest prawomocny.

Sygnatura akt: II FSK 1581/18

Opinia dla „rzeczpospolitej"

Hubert Cichoń, radca prawny, partner zarządzający w kancelarii Enodo Advisors

Definicja działalności gospodarczej z ustawy o PIT jak każda klauzula generalna nastręcza licznych kłopotów interpretacyjnych nie tylko podatnikom czy fiskusowi, ale i sądom. W spornym przypadku wystąpienie pewnych cech decyduje o tym, że daną aktywność należy zakwalifikować do działalności. Jednak wskazane przez ustawodawcę elementy, jak dokonywanie pewnych czynności w sposób zorganizowany i ciągły, mogą wystąpić nie tylko w prowadzeniu firmy. Pozornie może to oznaczać, że dokonanie jednoznacznej kwalifikacji uzyskiwanych dochodów nie zawsze jest możliwe. Trzeba jednak pamiętać, że definicja działalności to klauzula generalna, co sprawia, że jej zastosowanie wymaga szerszego spojrzenia. Innymi słowy, to nie wola podatnika decyduje o sposobie opodatkowania wynajmu, lecz wystąpienie pewnych obiektywnych elementów stanu faktycznego, rozumianych celowościowo.

Niskie oprocentowanie kredytów hipotecznych i lokat bankowych powoduje, że coraz więcej Polaków traktuje zakup nieruchomości na wynajem jako zabezpieczenie na starość. Efektem ubocznym jest jednak coraz więcej sporów o opodatkowanie zysków z najmu. Problemem nadal jest to, od kiedy najem przestaje być zwykłym zarządzaniem majątkiem prywatnym, który może być opodatkowany korzystniejszym ryczałtem, a staje się firmą. Istotnym czynnikiem może być skala przedsięwzięcia. Przypomniał o tym Naczelny Sąd Administracyjny.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP