Tak stwierdził w wyroku Naczelny Sąd Administracyjny.
Sprawa dotyczyła zgłoszenia zamiaru zmiany sposobu użytkowania budynku mieszkalnego jednorodzinnego w zabudowie bliźniaczej na prywatne przedszkole i szkołę.
Sprzeciw wobec tego zgłoszenia wniósł prezydent miasta. Miał on dwa zastrzeżenia. Po pierwsze, inwestor nie wykazał spełnienia ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w zakresie zapewnienia miejsc postojowych. Po drugie, nie zapewnił niezbędnych warunków do korzystania z obiektu oświatowego przez osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich.
Wykładnia funkcjonalna
Rozstrzygnięcie to podtrzymał wojewoda, który zwrócił uwagę, że 5 miejsc postojowych dla projektowanej zmiany sposobu użytkowania budynku zostały przewidziane na innej działce, tj. w odległości ok. 150 metrów od działki inwestycyjnej. W ocenie wojewody, zaprojektowanie wymaganych miejsc postojowych dla projektowanej inwestycji w taki sposób stało w sprzeczności z zapisem planu miejscowego. Wojewoda podzielił argumentację prezydenta miasta, że obowiązek zapewnienia miejsc postojowych dla samochodów na terenie działek własnych oznacza konieczność ich wskazania na terenie działki lub działek ewidencyjnych, na których usytuowany jest obiekt związany z tymi miejscami postojowymi.
Odnosząc się natomiast do kwestii spełnienia wymogów w zakresie zapewnienia niezbędnych warunków do korzystania z obiektu użyteczności publicznej przez osoby niepełnosprawne, wojewoda wskazał, że projekt zmiany sposobu użytkowania przewiduje dostępność tylko jednej kondygnacji (parteru) przeznaczonej na przedszkole, dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich. W ocenie wojewody, szkoła prywatna zlokalizowana na pierwszym piętrze, jako budynek przeznaczony na potrzeby oświaty jest również obiektem użyteczności publicznej, dla którego należy zapewnić warunki do korzystania przez osoby niepełnosprawne. Organ wskazał, że pomimo nałożonego obowiązku uzupełnienia przedłożonej dokumentacji, inwestor nie wskazał dostępu dla osób niepełnosprawnych, w szczególności poruszających się na wózkach inwalidzkich, na poszczególne kondygnacje budynku.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, oddalając skargę inwestora, wskazał, że przewidziany w planie miejscowym obowiązek zapewnienia miejsc postojowych dla samochodów na terenie działek własnych oznacza konieczność ich wskazania na terenie działki, na której usytuowany jest obiekt, dla którego urządza się miejsca postojowe.
W skardze kasacyjnej inwestor podniósł błędną wykładnię zapisu miejscowego planu prowadzącą do przyjęcia, że obowiązek zapewnienia miejsc postojowych na terenie działek własnych oznacza konieczność ich wskazania na terenie działek, lub działki ewidencyjnej, na której usytuowany jest obiekt związany z tymi miejscami postojowymi, w sytuacji kiedy wykładnia funkcjonalna tego zapisu prowadzi do konkluzji, iż wymóg ten może być zapewniony również poprzez zlokalizowanie miejsc postojowych na terenie innej nieruchomości, którą dysponuje inwestor i jest działką budowlaną.
Zasada wolności budowlanej
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną ze względu na niespełnienie wymogów w zakresie zapewnienia niezbędnych warunków do korzystania z obiektu użyteczności publicznej przez osoby niepełnosprawne. Inaczej natomiast NSA ocenił kwestię miejsc postojowych.
Wyjaśnił bowiem, że wskazywana przez sąd pierwszej instancji treść planu miejscowego, ani treść innych przepisów planu miejscowego nie wyjaśnia, jak należy rozumieć użyte przez lokalnego prawodawcę sformułowanie „na własnej działce". Sąd zwrócił uwagę, że paragraf 18 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, jest przepisem nieostrym. Dla jego prawidłowego zastosowania w okolicznościach danej sprawy niezbędne jest dokonanie takiej wykładni, która pozwoli na odkodowanie treści przepisu w sposób zgodny z zasadą ochrony prawa własności oraz wyrażoną w art. 4 Prawa budowlanego zasadą wolności budowlanej.
W konkluzji stwierdzono, że wykładnia § 18 ust. 1 warunków technicznych pozwala na przyjęcie, że w szczególnych okolicznościach urządzenie miejsc postojowych może nastąpić na innej działce niż działka inwestycyjna (wyrok: NSA: z 20 marca 2018 r., II OSK 1340/16; z 15 marca 2017 r., II OSK 1774/15; z 10 marca 2016 r., II OSK 1736/14; z 27 listopada 2014 r., II OSK 1165/13).
– A zatem ze wskazanych przepisów planu miejscowego i rozporządzenia nie wynika, aby w każdej sprawie miejsca postojowe powinny znajdować się na tej samej działce co realizowana inwestycja – wskazał NSA, zaznaczając, że wystarczające jest zagwarantowanie przez inwestora możliwości postoju na cudzym gruncie.
– W tej zaś sprawie inwestor zawarł stosowną umowę najmu dotyczącą pięciu miejsc postojowych, co pozwala na przyjęcie, że w tym zakresie dokonane zgłoszenie nie narusza obowiązujących przepisów prawa. Jednocześnie w sprawie nie wykazano, aby możliwe było zrealizowanie takich miejsc postojowych na działce objętej przedmiotowym zgłoszeniem – podsumował sąd.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 października 2018 r.
Sygnatura akt: II OSK 2561/16
