Olga Tokarczuk nagrodzona literackim Noblem. „Cieszę się, że jeszcze się trzymamy”

Członkowie Akademii Szwedzkiej i Fundacji Noblowskiej wyłonili dwójkę zwycięzców Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Wyróżnienia otrzymali Olga Tokarczuk i Austriak Peter Handke.

Aktualizacja: 10.10.2019 13:01 Publikacja: 10.10.2019 08:47

Olga Tokarczuk nagrodzona literackim Noblem. „Cieszę się, że jeszcze się trzymamy”

Foto: AFP

10 października 2019 roku przechodzi do historii polskiej literatury. Jeden z dwóch literackich Nobli przyznanych dziś w Sztokholmie przez Akademię Szwedzką otrzymała Olga Tokarczuk.

Olga Tokarczuk od dawna była wymieniana wśród kandydatów do nagrody Fundacji Noblowskiej obok takich pisarzy i pisarek, jak Margaret Atwood, Maryse Condé i Haruki Murakami. Jej silną międzynarodową pozycję potwierdziło otrzymanie w 2018 roku The Man Booker International Prize za „Biegunów” (ang. „Flights”, w przekładzie Jennifer Croft) oraz ponowne znalezienie się w finale tej brytyjskiej nagrody w roku 2019 – tym razem za książkę „Prowadź swój pług przez kości umarłych” (ang. Drive Your Plow over the Bones of the Dead, w tłumaczeniu Antonii Lloyd-Jones). Dobra passa pisarki znalazła swoje odbicie także w nominacjach do jednej z najważniejszych amerykańskich nagród literackich, National Book Award. Dwukrotnie zauważona przez kapitułę nagrody za „Biegunów” i „Prowadź swój pług...” proza Tokarczuk zaczęła intensywnie rezonować w świadomości czytelników i czytelniczek po obu stronach Atlantyku.

Dziś, 10 października, po godzinie 13.00 w sali Domu Giełdy na Starym Mieście w Sztokholmie Olga Tokarczuk została uhonorowana bodaj najbardziej prestiżową wśród nagród przyznawanych pisarzom – literackim Noblem. To wspaniała wiadomość dla polskich czytelników i czytelniczek, a tutaj, w Krakowie, okazja do świętowania jest bardziej niż szczególna – komentuje wyróżnienie Urszula Chwalba, Kierowniczka Działu Literackiego KBF, operatora programu Kraków Miasto Literatury UNESCO. Olga Tokarczuk jest przyjaciółką Festiwalu Conrada od pierwszych lat jego realizacji. Podczas każdego ze spotkań z pisarką festiwalowe sale pękały w szwach. W 2018 roku wzięła udział w niezwykłym projekcie muzycznym: na krakowskim Festiwalu Sacrum Profanum odbyła się premiera opery „Ahat ili. Siostra bogów”, do której pisarka napisała libretto na podstawie swojej powieści „Anna In w grobowcach świata”.

- Gdy się dowiedziałam, musiałam się zatrzymać. To jeszcze w ogóle do mnie nie dociera - powiedziała laureatka w rozmowie z „Gazetą Wyborczą”.

- Bardzo się cieszę także z tego, że nagrodę wraz ze mną otrzymał Peter Handke, które niezwykle cenię. To wspaniale, że Akademia Szwedzka doceniła literaturę z centralnej części Europy. Cieszę się, że jeszcze się trzymamy - dodała Olga Tokarczuk.

Olga Tokarczuk jest pisarką, eseistką, autorką scenariuszy, poetką i psycholożką. Wśród jej najważniejszych powieści warto wymienić „Podróż ludzi Księgi” (1993), „Prawiek i inne czasy” (1996), „Dom dzienny, dom nocny” (1998), „Bieguni” (2007), „Prowadź swój pług przez kości umarłych” (2009) i „Księgi Jakubowe” (2014). Jej ostatnim wydawnictwem jest zbiór „Opowiadań bizarnych” (2018). Laureatka m.in. Nagrody Fundacji im. Kościelskich (1997), Paszportu „Polityki” (1997) i Słoweńskiej Nagrody Literackiej Europy Środkowej – Vilenica (2013). Pięciokrotnie nominowana do literackiej nagrody Nike, którą otrzymała dwukrotnie: w 2008 roku za powieść Bieguni i w 2015 za Księgi Jakubowe. Jej Dom dzienny, dom nocny uhonorowano prestiżową nagrodą Brücke Berlin – Preis (2002). Książki Olgi Tokarczuk tłumaczono na wiele języków, m.in. angielski, francuski, niemiecki, hiszpański, włoski, szwedzki, duński, bułgarski, serbski, chorwacki, rosyjski, czeski, ukraiński, turecki, a także chiński, japoński i hindi. W 2016 roku w oparciu o scenariusz pisarki na podstawie książki Prowadź swój pług przez kości umarłych powstał film w reżyserii Agnieszki Holland Pokot, nagrodzony Srebrnym Niedźwiedziem na festiwalu filmowym w Berlinie w 2017 roku.

Olga Tokarczuk jest piątym polskim pisarzem lub pisarką, który otrzymał literackiego Nobla, dołączając do Henryka Sienkiewicza (wyróżniony w 1905 roku), Władysława Reymonta (1924), Czesława Miłosza (1980) i Wisławy Szymborskiej (1996).

Ostatnia przyznana nagroda Nobla w dziedzinie literatury przypadła w 2017 roku brytyjskiemu pisarzowi Kazuo Ishiguro.

Drugim ogłoszonym w czwartek laureatem, za 2019 rok, jest austriacki pisarz Peter Handke, „jeden z najbardziej wpływowych pisarzy w Europie po drugiej wojnie światowej” - jak podkreślono w uzasadnieniu.

10 października 2019 roku przechodzi do historii polskiej literatury. Jeden z dwóch literackich Nobli przyznanych dziś w Sztokholmie przez Akademię Szwedzką otrzymała Olga Tokarczuk.

Olga Tokarczuk od dawna była wymieniana wśród kandydatów do nagrody Fundacji Noblowskiej obok takich pisarzy i pisarek, jak Margaret Atwood, Maryse Condé i Haruki Murakami. Jej silną międzynarodową pozycję potwierdziło otrzymanie w 2018 roku The Man Booker International Prize za „Biegunów” (ang. „Flights”, w przekładzie Jennifer Croft) oraz ponowne znalezienie się w finale tej brytyjskiej nagrody w roku 2019 – tym razem za książkę „Prowadź swój pług przez kości umarłych” (ang. Drive Your Plow over the Bones of the Dead, w tłumaczeniu Antonii Lloyd-Jones). Dobra passa pisarki znalazła swoje odbicie także w nominacjach do jednej z najważniejszych amerykańskich nagród literackich, National Book Award. Dwukrotnie zauważona przez kapitułę nagrody za „Biegunów” i „Prowadź swój pług...” proza Tokarczuk zaczęła intensywnie rezonować w świadomości czytelników i czytelniczek po obu stronach Atlantyku.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Literatura
Czesław Miłosz z przedmową Olgi Tokarczuk. Nowa edycja dzieł noblisty
Literatura
Nie żyje Leszek Bugajski, publicysta i krytyk literacki
Literatura
Ernest Bryll: zapomniany romantyk i Polak stojący w kolejce
Literatura
Nie żyje Ernest Bryll
Literatura
Premiera książki „Emilian Kamiński. Reżyser marzeń”