Wybuch nastąpił na powierzchni pulsara - szybko rotującej gwiazdy neutronowej z potężnymi polami magnetycznymi, która wystrzeliwuje promienie ze swoich biegunów. Często przypomina międzygwiezdną latarnię morska.

Gwiazdy neutronowe są niezwykle gęstymi pozostałościami gwiazd, które eksplodowały jako supernowe po wyczerpaniu się paliwa pod koniec życia.

Pulsar, o którym mowa - znany jako SAX J1808.4-3658 (lub w skrócie J1808) - znajduje się około 11 tys. lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Sagittarius, wirując w oszałamiającym tempie 401 obrotów na sekundę - podaje NASA.

20 sierpnia astronomowie wykryli nagły skok promieni rentgenowskich pochodzących z J1808. Odkrycia dokonano przy użyciu teleskopu NASA Neutron Star Interior Composition Explorer (NICER) na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

NASA twierdzi, że jest to najjaśniejsza seria promieni rentgenowskich, jaką kiedykolwiek wykryto od czasu uruchomienia teleskopu w 2013 roku. Ponadto, według badań opublikowanych w The Astrophysical Journal Letters, wywołał on kilka zjawisk, których nigdy nie widziano razem w tym samym momencie.

- Ten wybuch był wyjątkowy - powiedział Peter Bult, główny autor badania z Centrum lotów kosmicznych Goddard Space Flight Center w Greenbelt w stanie Maryland.

Zdaniem naukowców najbardziej niezwykłe jest, że nastąpiła tymczasowa przerwa w zwiększeniu natężenia promieniowania rentgenowskiego. Po tej przerwie promienie rentgenowskie znów zaczęły się zwiększać. Naukowcy nie wiedzą dokładnie, dlaczego tak się stało, ale przedstawili potencjalne wyjaśnienie.

- Widzimy dwustopniową zmianę natężenia, która naszym zdaniem jest spowodowana wyrzuceniem oddzielnych warstw z powierzchni pulsara. Pomoże nam to rozszyfrować fizykę tych potężnych zjawisk - powiedział Bult.

Rodzaj termojądrowej eksplozji, którą obserwowali naukowcy, znany jest jako wybuch rentgenowski typu I. Zjawiska te występują w warstwach powierzchniowych gwiazd neutronowych, które gromadzą wodór i/lub hel od gwiazdy towarzyszącej.

W przypadku J1808 pulsar jest częścią bliźniaczego układu gwiazd, w którym drugim ciałem jest brązowy karzeł - obiekt astronomiczny większy niż planety olbrzymie, ale zbyt mały, by mógł być gwiazdą.