Banki kontra rzeczoznawcy

Komentuje Marcin Malmon,
dyrektor Działu Wycen Nieruchomości Polish Properties:

- Muszę przyznać, że bardzo niepokoją mnie sformułowania takie jak „zawyżone wyceny" - używane w odniesieniu do nieruchomości komercyjnych. A nie jeden już raz można było o tym usłyszeć w trakcie branżowego spotkania rzeczoznawców majątkowych, inwestorów i agentów nieruchomości.

Nie ma co ukrywać, że podobnie jak w każdym innym zawodzie, także wśród rzeczoznawców majątkowych, nie wszyscy są przysłowiowymi orłami i z pewnością zdarzają się wpadki. Ile razy jednak powszechnie zaczyna się mówić otwarcie o niedoskonałościach wycen, budzi to moje obawy o istnienie jakiegoś drugiego dna.

Słuchając niektórych komentarzy pojawiających się w trakcie różnych spotkań oraz w prasie, mam wrażenie, że rzeczoznawcy majątkowi są traktowani w procesie kredytowym jako zło konieczne, powodujące czysto biurokratyczną potrzebę dostarczenia kolejnego zbędnego dokumentu.

Komentatorzy zdają się nie dostrzegać, że rzeczoznawca jest jedynym niezależnym czynnikiem w procesie kredytowym. Znacznie poprawia on komfort kredytobiorcy w relacjach z potężną instytucją finansową, jaką jest bank. W praktyce rzeczoznawca jest też gwarantem bezpieczeństwa dla banku udzielającego kredytu.

Mam jednak wątpliwości, czy ta rola jest obecnie doceniana. Moje subiektywne odczucia znajdują potwierdzenie we wnioskach z tzw. raportów irlandzkich, gdzie takie postępowanie zostało wytknięte wprost, jako jedna z przyczyn kłopotów tamtejszego systemu bankowego w sytuacji niedawnego kryzysu.

Myślę, że dla bezpieczeństwa systemu bankowego w Polsce bardzo ważna jest niezachwiana pozycja rzeczoznawców majątkowych w procesie kredytowym. Nie można zapominać, że są to w końcu osoby, którym państwo, poprzez nadanie odpowiednich uprawnień, powierzyło wykonywanie tej właśnie roli.

Tylko przy silnej pozycji rzeczoznawców można mówić o realnej niezależności, która jest kluczem do bezpiecznego udzielania finansowania projektów na rynku nieruchomości. Wydaje się to dostrzegać prawodawca europejski, wyraźnie podkreślając w aktach prawnych (obowiązujących także w Polsce!) konieczność udziału rzeczoznawców w tym procesie.

Niestety, regulacje te nie dotarły jeszcze chyba w pełni do świadomości uczestników polskiego rynku nieruchomości.

CV eksperta: