Raport będzie zawierał m.in. rekomendacje co do przestrzegania przez państwa praw migrantów i dostępu do procedury azylowej. Mając na uwadze, jak ważny jest to temat, również w kontekście sytuacji na granicy w Terespolu, Rzecznik zdecydował o wysłaniu wkładu do raportu.
W opracowaniu RPO poruszył kwestie m.in. sytuacji na granicy polsko-białoruskiej, wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 23 lipca 2020 r. Wskazał na rozbieżności w działaniu Straży Granicznej z obowiązującymi przepisami. Załączył też wystąpienie do MSWiA o ukrócenie takich praktyk.
Czytaj także: Polski sąd nie mógł nadać klauzuli wyrokowi ukraińskiemu
Od 2015 r. do Biura RPO stale wpływają skargi od cudzoziemców, którym Straż Graniczna w Terespolu odmawia wjazdu do Polski - bez względu na to, w jakiej sa sytuacji. Skarżący (głownie rodziny z dziećmi, przede wszystkim z Czeczenii i Tadżykistanu) przyjeżdżają pociągiem. Nie mają dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy, ale zgłaszają Straży Granicznej chęć ubiegania się w Polsce o ochronę międzynarodową. Ze skarg wynika, że funkcjonariusze SG nie pozwalają im jednak na złożenie wniosku o ochronę i cofają ich na Białoruś.
Eksperci RPO, Marcin Sośniak i Joanna Subko, kilka razy wizytowali przejście w Terespolu, biorąc udział jako obserwatorzy w odprawach granicznych w ramach tzw. kontroli II linii. Wizytacje potwierdziły przypadki niewpuszczania do Polski cudzoziemców, którzy podczas odprawy deklarują zamiar złożenia wniosku o ochronę międzynarodową
