Wznowienie postępowania powoduje ponowne rozpatrzenie sprawy

O wznowieniu rozstrzyga się w drodze postanowienia. Stanowi ono podstawę do przeprowadzenia postępowania co do przyczyny wznowienia oraz co do rozstrzygnięcia istoty sprawy.

Publikacja: 03.10.2017 02:00

Wznowienie postępowania powoduje ponowne rozpatrzenie sprawy

Foto: 123RF

Strona chce doprowadzić do wznowienia postępowania, z uwagi na to, że poprzednio bez swojej winy nie brała w nim udziału. Czy po wznowieniu postępowania prowadzący je organ może uwzględnić także dowody, które nie istniały jeszcze w czasie wydania dotychczasowej decyzji w tej sprawie?

Tak. Przesłanki wznowienia postępowania określono w art. 145-145b kodeksu postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.). Należy do nich m.in. sytuacja, gdy strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu. W takim przypadku wznowienie następuje tylko na żądanie strony (art. 147 k.p.a.).

Podanie o wznowienie wnosi się do organu, który wydał w sprawie decyzję w I instancji, w terminie miesiąca od dnia, w którym strona dowiedziała się o decyzji (art. 148 k.p.a.). Podanie to nie wszczyna jednak automatycznie postępowania wznowieniowego. O wznowieniu rozstrzyga dopiero właściwy organ w drodze postanowienia, którego wydanie stanowi podstawę do przeprowadzenia przez ten organ postępowania co do przyczyny wznowienia oraz co do rozstrzygnięcia istoty sprawy (art. 149 § 1–2 k.p.a.).

Właściwym organem, o którym mowa powyżej, jest organ, który wydał w sprawie decyzję w ostatniej instancji (art. 150 k.p.a.). Organ ten wyda decyzję, w której: odmówi uchylenia dotychczasowej decyzji, jeżeli stwierdzi brak podstaw do jej uchylenia albo uchyli dotychczasową decyzję, jeżeli stwierdzi istnienie takich podstaw i w tym przypadku wyda nową decyzję rozstrzygającą o istocie sprawy (art. 151 § 1 k.p.a.).

Uchylenie dotychczasowej decyzji z tego powodu, że strona bez swojej winy nie brała udziału w postępowaniu, nie nastąpi, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia tej decyzji upłynęło 5 lat. Dotychczasowa decyzja nie zostanie także uchylona, jeżeli w wyniku wznowienia mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swojej istocie decyzji dotychczasowej (art. 146 k.p.a.). Jeżeli w wyniku wznowienia nie będzie można uchylić dotychczasowej decyzji na skutek tych okoliczności, organ ograniczy się do stwierdzenia wydania dotychczasowej decyzji z naruszeniem prawa i wskazania okoliczności, z powodu których nie uchylił tej decyzji (art. 151 § 2 k.p.a.).

W orzecznictwie przyjmuje się, że organ, prowadząc postępowanie na wniosek strony, jest związany podstawami wznowieniowymi zawartymi w tym wniosku i nie może odnosić się do innych podstaw nie wskazanych przez stronę. Tylko w postępowaniu wznowieniowym wszczętym z urzędu to organ byłby pełnym dysponentem takiego postępowania, co oznacza, że mógłby samodzielnie wskazywać przesłanki wznowienia (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 października 2012 r., sygn. akt II OSK 1925/12, LEX nr 1233716).

Należy jednak pamiętać, że postępowanie w sprawie wznowienia nie tylko weryfikuje przyczynę wznowienia, ale także obejmuje rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy. W wyroku WSA w Gliwicach z 9 sierpnia 2017 r. (sygn. II SA/Gl 364/17, LEX nr 2345309) podkreślono, że art. 149 § 2 k.p.a. zobowiązuje organy orzekające w postępowaniu wznowieniowym do rozpoznania sprawy (po wznowieniu postępowania) w jej całokształcie, także przy uwzględnieniu dowodów zgromadzonych w postępowaniu wznowieniowym. Organ prowadzący postępowanie w sprawie wznowienia nie jest związany ustaleniami stanu faktycznego i prawnego dokonanymi w postępowaniu, w którym zapadła dotychczasowa decyzja. Istotą wznowionego postępowania i uchylenia dotychczasowej decyzji jest powrót do odpowiedniego stadium zwykłego postępowania.

Nową decyzją, rozstrzygającą o istocie sprawy, wydaje się tak, jak gdyby sprawa nie była w danej instancji rozstrzygnięta (wyrok WSA w Gliwicach z 22 lipca 2011 r., sygn. II SA/Gl 235/11, LEX nr 852983). Zwraca się jednak także uwagę, że art. 149 § 2 k.p.a. nie nakłada na organ obowiązku badania istoty sprawy w każdej sytuacji. W przypadku, gdyby zachodziła przeszkoda do uchylenia decyzji (od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło 5 lat), organ nie miałby podstawy do prowadzenia postępowania co do istoty sprawy. Podstawą rozstrzygnięcia byłby wówczas stwierdzony fakt naruszenia prawa przy wydaniu decyzji w tej sprawie i wskazana przyczyna uniemożliwiająca uchylenie dotychczasowej decyzji (wyrok NSA z 14 marca 2017 r., sygn. II OSK 1783/15, LEX nr 2301631).

–Anna Puszkarska, radca prawny

podstawa prawna: art. 145–152 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1257)

Strona chce doprowadzić do wznowienia postępowania, z uwagi na to, że poprzednio bez swojej winy nie brała w nim udziału. Czy po wznowieniu postępowania prowadzący je organ może uwzględnić także dowody, które nie istniały jeszcze w czasie wydania dotychczasowej decyzji w tej sprawie?

Tak. Przesłanki wznowienia postępowania określono w art. 145-145b kodeksu postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.). Należy do nich m.in. sytuacja, gdy strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu. W takim przypadku wznowienie następuje tylko na żądanie strony (art. 147 k.p.a.).

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona