Interaktywny portal podatkowy i deklaracje elektroniczne

Rz: Podatnicy mają dziś coraz więcej możliwości elektronicznego kontaktu z administracją skarbową. Czy chętnie je wykorzystują?

Jarosław Wyszyński: Zdecydowanie tak. W pewnych sytuacjach to zainteresowanie nawet przekroczyło nasze oczekiwania. Najlepszym przykładem jest elektroniczny formularz PIT-11, na którym płatnik, najczęściej pracodawca, informuje administrację podatkową o dochodach i odprowadzonych zaliczkach swoich pracowników. Z początkiem 2015 roku używanie elektronicznego formularza stało się obowiązkowe dla wszystkich płatników, którzy sporządzają informację dla więcej niż pięciu podatników oraz dla podmiotów którym rachunkowość podatkową prowadzą biura podatkowe. Małe firmy mogą zatem składać takie deklaracje w formie papierowej. Spodziewaliśmy się ich około 1,2 mln. Jednak złożono ich tylko niecałe 800 tys. Reszta uprawnionych do składania papierowych deklaracji płatników zrobiła to w formie elektronicznej. Do końca sierpnia 2015 r. płatnicy złożyli ponad 97 proc. wszystkich deklaracji przez internet.

Ale postęp w korzystaniu z e-deklaracji widać także przy zeznaniach rocznych PIT składanych przez podatników. W 2014 r. złożono ich 5,1 mln, a w bieżącym roku już ponad 7 mln. To już 46 proc. wszystkich złożonych zeznań PIT-36, PIT-37, PIT-28 i innych zeznań rocznych w podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym roku uruchomiliśmy też usługę wstępnie wypełnionego zeznania PIT-37. Stało się to w połowie marca, w trakcie sezonu składania zeznań. Skorzystało z tej formy ponad 100 tys. podatników. Mam nadzieję, że w przyszłym roku będzie ich znacznie więcej.

Jednak to wstępnie wypełnione zeznanie nie uwzględniało danych z organów rentowych, a więc kto miał takie dochody, musiał sam wypełniać zeznanie. Czy ta wada będzie usunięta?

Tak, opracowaliśmy już odpowiednie usprawnienie i zastosujemy je do rozliczeń podatku dochodowego za 2015 rok. Stanie się tak dzięki temu, że te organy będą przesyłały dane o dochodach emerytów i rencistów w formie elektronicznej. Pozwoli to na ich automatyczne wykorzystanie do przygotowania wstępnie wypełnionego zeznania PIT dla takich osób. Dodatkowo udostępnione zostanie wstępnie wypełnione zeznanie PIT-38 dotyczące dochodów kapitałowych.

Jesienią ma ruszyć interaktywny portal podatkowy służący rozliczaniu podatków od spadków i darowizn, od czynności cywilnoprawnych oraz karty podatkowej. Ministerstwo Finansów zapowiada to od dawna i przedstawia jako rewolucję w kontaktach z administracją skarbową. Nie da się jednak ukryć, że płacenie podatku od spadku zdarza się przeciętnemu podatnikowi najwyżej kilka razy w życiu.

Te podatki zostały wybrane ze względu na swoją prostotę. Portal w zakresie tych danin będzie swoistym poligonem dla przyszłych rozwiązań, które obejmą też podatki płacone bardziej powszechnie. Podatnik po zalogowaniu się na swoje konto w portalu znajdzie m.in. informacje dotyczące swoich rozliczeń i płatności. Będzie miał też podgląd swoich danych ewidencyjnych, adresowych, rachunków bankowych, obowiązków podatkowych. Za pomocą portalu będzie można też prowadzić korespondencję z administracją podatkową. Obecnie trwają przygotowania do produkcyjnego wdrożenia systemu w pierwszych urzędach skarbowych, a w połowie listopada, po wdrożeniu przez wszystkie US, portal będzie dostępny dla podatników.

Jednak rozliczenia to nie wszystko. Czasem podatnika trzeba skontrolować. Na czym będą polegały elektroniczne nowinki w tym obszarze?

Dzięki zmianom w ordynacji podatkowej już od 1 lipca 2016 roku urzędy skarbowe będą mogły poprosić o przekazanie dokumentów w formie elektronicznej do czynności sprawdzających i kontroli podatkowej. Powinno to znacznie przyspieszyć takie działania i pozwolić na to, by kontrolerzy spędzali mniej czasu w siedzibie kontrolowanego podatnika albo wręcz nie pojawiali się tam w ogóle. Docelowo chcemy wprowadzić weryfikację poprawności płacenia podatku za pomocą tzw. jednolitego pliku kontrolnego. Chodzi o taki standard przekazywania dokumentacji, który byłby kompatybilny z systemami używanymi przez administrację skarbową. W efekcie, gdy kontrolerzy poproszą o rozliczenia za dany miesiąc, dostaną je w takim formacie, który pozwoli naszym systemom na błyskawiczne sprawdzenie wszystkich danych potrzebnych do zweryfikowania prawidłowości obliczenia podatków. To coś bardziej zaawansowanego niż przesyłanie skanów dokumentów np. w formacie PDF, które i tak trzeba ręcznie przepisywać do systemu w urzędzie skarbowym. Zinformatyzujemy również sprawdzanie ksiąg podatkowych. Wprowadzenie ujednoliconej formy elektronicznych raportów z ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych będzie usprawnieniem kontroli odczuwalnym zarówno dla administracji podatkowej, jak i dla podatnika. Działania te pozwolą na szybszą i bardziej efektywną analizę danych, skrócą do minimum czas kontroli i ograniczą zaangażowanie podatnika.

Taka rewolucja będzie się wiązała z zapewnieniem odpowiedniego oprogramowania dla firm. Czy MF udostępni je – tak jak w przypadku rozliczeń PIT – bezpłatnie ze swojej strony internetowej?

To daleko bardziej zaawansowane oprogramowanie niż to używane do wypełniania PIT-ów. My określimy w przepisach jego specyfikację techniczną, a produkcję tego oprogramowania i jego dostarczenie potrzebującym tego firmom zostawimy już rynkowi. Myślę jednak, że wydatki na oprogramowanie związane z jednolitym plikiem kontrolnym będą opłacalnymi inwestycjami. Elektroniczne kontrole podatkowe będą krótsze i sprawniejsze, a tym samym – mniej uciążliwe dla kontrolowanych.