W związku z pytaniem o ubezpieczenie obywateli Chin i Wietnamu pracujących w Polsce, uprzejmie wyjaśniam.
Jak dotychczas, między Polską a Chinami oraz Wietnamem nie zostały podpisane umowy międzynarodowe w dziedzinie zabezpieczenia społecznego, które regulowałyby zasady podlegania zabezpieczeniu społecznemu pracowników delegowanych, dlatego zastosowanie tu mają ustawodawstwa krajowe Polski oraz odpowiednio Chin i Wietnamu.
Według przepisów polskich, czyli ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych /Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zm./ obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlegają osoby, które na obszarze Polski są pracownikami (art. 6 ust. 1 pkt 1ustawy).Zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych pracowników dokonuje płatnik składek, czyli pracodawca. Z kolei, pracodawcą w myśl przepisów Kodeksu pracy, jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników. Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne związany jest z podleganiem tym ubezpieczeniom. Oznacza to, że aby istniały podstawy do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, wykonywanie pracy powinno wynikać ze stosunku pracy lub innej umowy rodzącej obowiązek ubezpieczeń społecznych. W sytuacji, gdy osoby oddelegowane z Chin lub Wietnamu do wykonywania pracy w Polsce będą pozostawać w stosunku pracy jedynie ze swoim chińskim lub wietnamskim pracodawcą i przez niego będą wynagradzani, to nie będą podlegać polskim ubezpieczeniom społecznym.
Gdyby natomiast między obywatelami Chin czy Wietnamu a polskim podmiotem zostały podpisane umowy o pracę (lub np.: umowy zlecenia), osoby te podlegałyby obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym na ogólnych zasadach przewidzianych dla pracowników (zleceniobiorców).
Jacek Dziekan