W odpowiedzi na pismo z 16.07.2012 r., znak: PBPON.ORG/0160/11/MT-P/2012.07.16 w sprawie uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników świadczeń na rehabilitację zawodową, społeczną oraz leczniczą osób niepełnosprawnych z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, w zakładach, które utraciły status zakładu pracy chronionej, po uzyskaniu stanowiska Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Departament Ubezpieczeń i Składek Centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych uprzejmie wyjaśnia.
Zgodnie z art. 18 ust. 1 oraz art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskiwany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. W podstawie wymiaru składek nie uwzględnia się wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków – art. 18 ust. 2 ustawy. Podstawy nie stanowią również przychody wymienione w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 z późn. zm.).
Na podstawie § 2 ust. 1 pkt 23 powołanego rozporządzenia, z podstawy wymiaru składek wyłączone zostały środki otrzymywane w zakładach pracy chronionej i zakładach aktywności zawodowej na rehabilitację zawodową, społeczną oraz leczniczą osób niepełnosprawnych, na podstawie odrębnych przepisów, z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych albo zakładowego funduszu aktywności, z wyłączeniem wynagrodzeń finansowanych ze środków tych funduszy. W świetle brzmienia powołanego przepisu, aby środki z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych przekazywane pracownikom mogły być wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, muszą zostać spełnione łącznie warunki:
W przypadku utraty statusu zakładu pracy chronionej lub zakładu aktywności § 2 ust. 1 pkt 23 powołanego rozporządzenia nie ma zastosowania.
W odniesieniu do pytania drugiego Departament uprzejmie wyjaśnia, że środki otrzymywane przez pracowników w przypadku, jeśli płatnik nie jest zakładem pracy chronionej lub zakładem aktywności zawodowej stanowią również podstawę wymiaru składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Bowiem podstawę wymiaru składek na te fundusze stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bez stosowania ograniczenia do 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, odpowiednio zgodnie z:
