Biskup zaprzecza i milczy

Wniosek o ustosunkowanie się do publikacji zgłosił luterański biskup wojskowy Ryszard Borski. Chciał on by zwierzchnik Kościoła, który zapoznał się z materiałami z archiwum Instytutu Pamięci Narodowej na swój temat odniósł się do treści, które ujawniła „Rz”. Chciał również odpowiedzi na pytanie czy biskup Jagucki czuje się przez „Rz” pomówiony i czy treści opublikowane w „Rz” zgadzają się z zawartością jego teczki.

Na wniosek prezesa Synodu ks. Jerzego Samca przegłosowano jednak utajnienie tej części obrad. Wniosek prawdopodobnie został przegłosowany po tym jak na galerii dla publiczności dostrzeżono dziennikarza „Rz”.

Jak ustaliła „Rz” w niejawnej części obrad zwierzchnik polskich luteran odmówił odpowiedzi na pytania. Stwierdził, że ponieważ wniosek został zgłoszony dopiero podczas obrad synody nie miał czasu by przygotować odpowiedź.

We wcześniejszej dyskusji członkini Synodu Maria Czudek zgłosiła projekt uchwały. Chciała by Synod zajął stanowisko po publikacji „Rz”. Apelował o to również biskup diecezji mazurskiej Rudolf Bażanowski. – To kwestia naszej duszpasterskiej odpowiedzialności. Wierni Kościoła zranieni tymi doniesieniami oczekują od Synodu zajęcia stanowiska – mówił biskup Bażanowski. W związku z potrzebą pisemnego sformułowania stanowiska ten punkt programu przesunięto na popołudnie.

Po wystąpieniu biskupa Jaguckiego członkowie synodałowie przegłosowali jedynie lakoniczną uchwałę, że do czasu zakończenia prac Komisji Historycznej zajmującej się lustracją w Kościele ewangelickim Synod powstrzymuje się od zajmowania stanowiska.

27 września br. „Rz” ujawniła, że wieloletni proboszcz parafii Ewangelickiej ks. Janusz Jagucki był od 1973 do 1990 roku zarejestrowany jak tajny współpracownik SB. Teczka TW Janusza licząca ponad 750 stron zawiera liczne donosy spisywane z relacji ustnych ale również własnoręcznie spisane relacje z podróży zagranicznych i podpisane pokwitowania za przyjęcie pieniędzy od Służby Bezpieczeństwa i spisy prezentów jakimi miał być wynagradzany. W teczce nie ma natomiast pisemnego zobowiązania do współpracy. Jednak takie zobowiązania od duchownych SB nie wymagała by uznać ich za tajnych współpracowników. Biskup Jagucki w wywiadzie udzielnym „Rz” zaprzeczył, że był tajnym współpracownikiem. Zaprzeczał również w oświadczeniu wydanym po publikacji.

Sprawę od pewnego czasu bada Komisja Historyczna, która w Kościele luterańskim została powołana do przeprowadzenia lustracji. Poprosiła on biskupa Jaguckiego o ustosunkowanie się do zawartości archiwów IPN. Kolegium Komisji Historycznej ze względu na ograniczenia czasowe nie zdołało jednak przed Synodem sformułować wniosków dotyczących zwierzchnika Kościoła. Wszystko wskazuje na to, że Synod podejmie decyzje w tej sprawie dopiero na wiosennej sesji. Synod może zadecydować nawet o usunięciu biskupa Kościoła z urzędu. Biskup Janusz Jagucki do tej pory nie ustosunkował się publicznie do apeli wiernych, którzy prosili go by poddał się autolustracji przed sądem powszechnym i by do czasu wyjaśnienia sprawy zawiesił sprawowanie funkcji biskupa Kościoła i prezesa Konsystorza, który u luteran jest odpowiednikiem władzy wykonawczej.

W piątek podczas składania sprawozdania ze swojej działalności biskup Jagucki jedynie napomknął o publikacji „Rz” i zaprzeczył ponownie, że był świadomym i tajnym współpracownikiem SB.

Po wyborze przez Synod ks. Janusz Jagucki stanowisko Biskupa Kościoła i prezesa Konsystorza objął 6 stycznia 2001 na 10 letnią kadencję. Ewentualne odwołanie go ze stanowisko sprawi, że straci on uprawnienia emerytalne przysługujące biskupom, którzy odbyli całą kadencję.

Synod jest w Kościele Ewangelicko-Augsburskim najwyższą władzą – rodzajem parlamentu. Składa się z duchownych i świeckich. Większość z jego członków pochodzi z wyboru. Z urzędu w Synodzie zasiadają biskupi oraz przedstawiciele niektórych Kościelnych gremiów.

W Polsce żyje około 80 tysięcy luteran. Kościół ewangelicko-augsburski podzielony jest na sześć diecezji na czele, których stoją biskupi wybierani przez synody diecezjalne. Najwięcej polskich luteran mieszka na Śląsku Cieszyńskim. Luteranizm wyznają m.in. były premier a obecnie eurodeputowany Jerzy Buzek, skoczek narciarski Adam Małysz, pisarz Jerzy Pilch oraz przewodniczący regionu Podbeskidzie Solidarności i były wicemarszałek Senatu Marcin Tyrna.