Polacy liczą na pańską pomoc w odnalezieniu dokumentów dotyczących obławy augustowskiej.

Nikita Pietrow:

Muszę przestrzec przed zbyt wygórowanymi oczekiwaniami. Sprawa odtajnienia dokumentów wytworzonych przez służby specjalne Związku Sowieckiego i dotyczących ich zbrodni nie zależy dziś od sprawności historyka czy znajomości moskiewskich archiwów. Zależy od woli politycznej. A tej, niestety, brakuje.

Dlaczego?

Bo obecne władze Rosji stosują taktykę nie tyle zaprzeczania sowieckim zbrodniom, bo tego już robić się nie da, ile po prostu o nich nie mówią. Nie udzielają informacji, nie odtajniają akt. Także nawet jeżeli Polska oficjalnie wystąpi do Władimira Putina o udostępnienie tych papierów, to ten poduma, poduma, przeciągnie sprawę, ile się da, a na końcu bezradnie rozłoży ręce.

Ma pan jednak spore doświadczenie w walce o odtajnianie dokumentów NKWD. To może Polsce bardzo pomóc.

To prawda. Ostatnio jednak odnosimy na tym polu coraz mniejsze sukcesy. Stowarzyszenie Memoriał, którego jestem wiceprzewodniczącym, w ostatnim czasie wytoczyło Federalnej Służbie Bezpieczeństwa – która sprawuje pieczę nad archiwaliami służb Związku Sowieckiego – trzy procesy. Chodziło o odtajnienie akt dotyczących m.in. działalności sowieckiego aparatu bezpieczeństwa na terenie okupowanych  Niemiec. Wszystkie trzy sprawy przegraliśmy. I to nie tylko w najniższych instancjach,  ale również w sądach apelacyjnych.

Zna pan zapewne również problemy, jakie napotykają nasze pozwy w sprawie utajnienia akt zbrodni katyńskiej.