Zażalenie na bezczynność to szczególny środek odwoławczy. Wnosi się go bezpośrednio do organu wyższego stopnia. Gdy takiego nie ma, strona może wezwać organ do usunięcia naruszenia prawa.
Metryka sprawy pomoże ustalić przyczyny i winnych opóźnień
Zgodnie z art. 37 § 2 k.p.a. organ wyższego stopnia, uznając zażalenie za zasadne, wyznacza dodatkowy termin załatwienia sprawy, a także zarządza wyjaśnienie przyczyn i ustalenie, kto jest winien niezałatwienia sprawy w terminie, a w razie potrzeby podjęcie środków zapobiegających naruszaniu tych terminów w przyszłości.
Organ wyższego stopnia, uznając zażalenie za uzasadnione, jest zobowiązany do wskazania w postanowieniu, czy niezałatwienie sprawy w terminie oznaczało rażące naruszenie prawa. Stwierdzenie tego stanowi jedną z przesłanek odpowiedzialności majątkowej funkcjonariusza publicznego, jest również jedną z przesłanek odpowiedzialności organu za szkody wyrządzone poprzez niewydanie orzeczenia lub decyzji, gdy taki obowiązek przewiduje przepis prawa.
Kodeks postępowania administracyjnego stanowi, że pracownik organu administracji (urzędnik), który z nieuzasadnionych przyczyn nie załatwił sprawy w terminie (albo w terminie wyznaczonym dodatkowo), podlega odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej albo innej odpowiedzialności przewidzianej w przepisach prawa. Przykładowo, jeżeli na skutek niezałatwienia sprawy w terminie strona poniosła szkodę, to zajmujący się nią urzędnik może zostać pociągnięty do odpowiedzialności na podstawie przepisów ustawy z 20 stycznia 2011 r. o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa (DzU z 2011 r. nr 34, poz. 173). Postępowanie wyjaśniające w sprawach rozpatrywanych na podstawie przepisów tej ustawy prowadzi właściwa prokuratura okręgowa (art. 7 ust. 1 tej ustawy).
