USC nie może ingerować w zagraniczny akt urodzenia

Zagraniczny akt urodzenia stanowi wyłączny dowód nie tylko daty i miejsca urodzenia dziecka, ale również innych danych, w szczególności imienia nadanego dziecku – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Publikacja: 23.06.2014 13:35

USC nie może ingerować w zagraniczny akt urodzenia

Foto: www.sxc.hu

Czy dopuszczalne jest w świetle polskiego prawa wpisanie do polskiej księgi urodzeń zagranicznego aktu urodzenia wraz z uczynioną w tym akcie wzmianką o zmianie imienia dziecka – przed takim pytaniem stanął Naczelny Sąd Administracyjny.

Ojciec zmienił imię bez wiedzy matki

Sprawa miała swój początek w grudniu 2011 roku, kiedy P. B., złożył w Urzędzie Stanu Cywilnego w K. wniosek o umiejscowienie zagranicznego aktu córki urodzonej w Wielkiej Brytanii. Dołączył do niego oryginalny odpis zagranicznego aktu urodzenia wraz z tłumaczeniem dokonanym przez tłumacza przysięgłego, z którego wynikało, że nadane dziecku przez ojca przy rejestracji w Urzędzie Stanu Cywilnego w okręgu rejestracyjnym Cambridgeshire imię "K." zostało zmienione na podstawie jego oświadczenia na imię "N.".

Zawiadomiona o wszczętym postępowania matka dziecka – A. K., sprzeciwiła się transkrypcji aktu urodzenia córki z imieniem "N." twierdząc, że mąż dokonał zmiany imienia dziecka bez jej wiedzy i zgody. Jednocześnie matka złożyła wniosek o dokonanie transkrypcji przedłożonego przez siebie odpisu zagranicznego aktu urodzenia córki wydanego zaraz po jej urodzeniu, w którym jako imię dziecka figurowało wyłącznie "K.".

Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego podjął decyzję o wpisaniu do polskiej księgi urodzeń przedłożonego przez ojca dziecka aktu urodzenia. Tę decyzję podtrzymał Wojewoda. Podkreślił za orzeczeniem Sądu Najwyższego, że Kierownik USC jedynie wpisuje akt podlegający transkrypcji, a więc przytacza jego treść i nie może podać innej treści aktu niż treść wynikająca wprost z dokumentu zagranicznego. W rezultacie niedopuszczalne jest ingerowanie w treść zagranicznego aktu stanu cywilnego.

Opinii kierownika USC oraz Wojewody nie podzielił jednak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach, który stanął na stanowisku, że organ administracji publicznej nie może pomijać przy wydawaniu decyzji treści art. 40 ust. 2 Prawo o aktach stanu cywilnego, który określa, jakie dane wpisuje się do aktu urodzenia. Dlatego WSA nie było podstaw do wpisu do polskiej księgi urodzeń wzmianki o zmianie imienia dziecka. Przyjęcie przeciwnego stanowiska doprowadziłoby do sytuacji niepewności co do imienia.

Przetransportowanie treści

Inaczej całą sprawę ocenił Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt II OSK 2601/12), który uznał, że argumentacja WSA w Kielcach nie była trafna. Jak zauważono, art.40 ust.2 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego określa, jakie dane wpisuje się do aktu urodzenia, tymczasem w zagranicznym akcie stanu cywilnego była już uczyniona wzmianka o zmianie imienia dziecka, której organ administracji nie mógł pominąć.

W opinii NSA za takim stanowiskiem przemawiało także to, że zagraniczne dokumenty urzędowe mają moc dowodową na równi z polskimi dokumentami urzędowymi (art.1138 Kodeksu postępowania cywilnego), natomiast akty stanu cywilnego stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich stwierdzonych, ich niezgodność z prawdą może być udowodniona jedynie w postępowaniu sądowym (art.4 Prawa o aktach stanu cywilnego).

NSA powołał się także na uchwałę Sądu Najwyższego z 20 listopada 2012 r. (sygn. III CZP 58/2012). Zawarte w niej rozważania doprowadziły do wniosku, że zagraniczny akt urodzenia stanowi wyłączny dowód nie tylko daty i miejsca urodzenia dziecka, ale również innych danych zawartych w tym akcie, a szczególności imienia nadanego dziecku tuż po urodzeniu oraz zmiany tego imienia dokonanej w terminie późniejszym, wpisanej w formie wzmianki dodatkowej.

W uzasadnieniu NSA przypomniał, iż w chwili obecnej w orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że wpisanie zagranicznego aktu stanu cywilnego do polskiej księgi stanu cywilnego nie ma charakteru rejestracyjnego. W tej kwestii kilkakrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy, wskazując, że transkrypcja sprowadza się jedynie do "przetransportowania pod względem językowym i formalnym obcego aktu stanu cywilnego na obowiązujący w Polsce język urzędowy i w formie obowiązującej dla rejestracji urodzeń, małżeństw i zgonów" (sygn. V CK 6/2002, III CZP 12/2011, III CSK 259/2010, sygn.III CZP 58/2012). – Konsekwencją tak rozumianego pojęcia transkrypcji zagranicznego aktu stanu cywilnego jest niedopuszczalność wprowadzania zmian w jego treści w toku wpisywania do polskiej księgi urodzeń, małżeństw i zgonów – podkreślił sąd.

Warto wiedzieć

Transkrypcja akt stanu cywilnego

Art.73 ust.1 Prawo o aktach stanu cywilnego

Czy dopuszczalne jest w świetle polskiego prawa wpisanie do polskiej księgi urodzeń zagranicznego aktu urodzenia wraz z uczynioną w tym akcie wzmianką o zmianie imienia dziecka – przed takim pytaniem stanął Naczelny Sąd Administracyjny.

Ojciec zmienił imię bez wiedzy matki

Pozostało jeszcze 94% artykułu
Prawo karne
Morderstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Obrońca podejrzanego: nie przyznał się
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Prawo karne
Mieszkanie Nawrockiego. Nieprawdziwe oświadczenia w akcie notarialnym – co na to prawo karne?
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem