Do zadań konsula należy ochrona praw polskich obywateli za granicą, zastępowanie ich przed sądami czy opieka nad zatrzymanymi. Konsul zajmuje się też wizami i przyznawaniem Karty Polaka. Postępowanie przed nim jest jednak uregulowane jedynie zarządzeniem ministra spraw zagranicznych, a więc aktem o charakterze wewnętrznym. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego to niezgodne z ustawą zasadniczą.
W myśl ustawy o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej postępowanie przed konsulem powinno być uregulowane rozporządzeniem. Zdaniem Trybunału przepis ten łamie też konstytucję, bo oddaje kompetencję do samodzielnego uregulowania całości postępowania ministrowi. Zgodnie z jej art. 92 rozporządzenia są wydawane na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu.
Zakwestionowane przepisy utracą moc obowiązującą z upływem 12 miesięcy od ogłoszenia wyroku.