NSA: samo powołanie się na zaburzenia przez leki terminu nie przywróci

Zaburzenia świadomości wywołane lekami mogą usprawiedliwiać przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, ale trzeba to chociaż uprawdopodobnić.

Publikacja: 24.04.2023 13:15

Naczelny Sąd Administracyjny

Naczelny Sąd Administracyjny

Foto: Fotorzepa / Marta Bogacz

W poniedziałek Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargę kasacyjną fiskusa, który nie zgadzał się na przywrócenie terminu do wniesienia odwołania. 

Sprawa dotyczyła odwołania od decyzji dotyczącej VAT. A spór miał związek z niecodzienną sytuacją jej adresata. Podatnik przebywał bowiem w areszcie śledczym, gdzie fiskus przesłał mu decyzję w marcu 2018 r. 

Początkowo mężczyzna na przesyłkę nie zareagował. Dopiero pismem z końca lipca 2018 r. wystąpił do fiskusa z wnioskiem o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania. Wyjaśnił, że podczas pobytu w zakładzie karnym zażywał środki psychotropowe, które spowodowały u niego zobojętnienie. Dlatego wcześniej nie podejmował żadnych kroków w sprawie odwołania.

Urzędnicy odmówili jednak przewrócenia terminu. W ich ocenie okoliczność zażywania leków psychotropowych i spowodowana tym obojętność, nie uprawdopodobnia braku winy w uchybieniu terminu ani jej nie potwierdza. Zwłaszcza, że podatnik nie uprawdopodobnił samej okoliczności przyjmowania leków psychotropowych.

Ponadto zdaniem fiskusa pobyt w areszcie śledczym nie wpłynął negatywnie na prawa i udział podatnika w postępowaniu. Był on bowiem na bieżąco informowany o wszystkich czynnościach, składał stosowne wnioski, jak też kontaktował się telefonicznie z pracownikami skarbówki.

Podatnik zaskarżył odmowę. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku tłumaczył, że przebywając w zakładzie karnym nie miał obrońcy i nie był zorientowany prawnie. Od października 2015 r. do maja 2018 r. był na silnych lekach przeciwbólowych oraz psychotropowych i było mu wszystko jedno. Dopiero po odstawieniu leków mógł ocenić swoją sytuację.

Czytaj więcej

NSA: nie każda choroba uzasadnia przywrócenie terminu w postępowaniu podatkowym

Gdański WSA uwzględnił jego skargę, ale NSA ten wyrok skasował i cofnął sprawę do pierwszej instancji. Przy drugim podejściu WSA znów orzekł na korzyść podatnika. Sąd wziął pod uwagę szczególną sytuację skarżącego, tj. pobyt w areszcie śledczym w momencie składania wniosku o przywrócenie terminu oraz brak profesjonalnego pełnomocnika. A to jego zdaniem uzasadniało zwrócenie się przez fiskusa albo do skarżącego, albo do administracji aresztu o przedłożenie dokumentacji medycznej dotyczącej procesu leczenia w trakcie pobytu w zakładzie karnym.

Tego rozstrzygnięcia też nie udało się jednak obronić przed NSA, który zgodził się, że nie można uznać by podatnik w jakikolwiek sposób uprawdopodobni przyczyny uchybienia terminowi do złożenia odwołania. W ocenie NSA w spornym przypadku zabrakło konkretów. Podatnik bowiem tylko ogólnie sygnalizował powody niedotrzymania terminu do wniesienia odwołania. I choć NSA nie kwestionował, że stan świadomości spowodowany zażywaniem leków może być generalnie uznany za niezawinioną przyczynę uchybienia. To jednak podatnik w żaden sposób nie wykazał, że brał jakieś leki ani jak mogły one wpływać na jego stan psychiczny. A przepisy nakazują przynajmniej uprawdopodobnienie niezawinionej przyczyny uchybienia terminu. Dlatego jak tłumaczyła sędzia NSA Izabela Najda-Ossowska rację ma fiskus, że obecnie nałożone na niego obowiązku poszukiwania w dokumentacji medycznej podatnika śladów takiego stanu, wykraczają poza jakiekolwiek ramy jego obowiązków. Zwłaszcza, że w grę wchodzi ochrona tajemnicy dokumentacji medycznej.

Wyrok jest prawomocny.

Sygn. akt: I FSK 1117/20.

W poniedziałek Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargę kasacyjną fiskusa, który nie zgadzał się na przywrócenie terminu do wniesienia odwołania. 

Sprawa dotyczyła odwołania od decyzji dotyczącej VAT. A spór miał związek z niecodzienną sytuacją jej adresata. Podatnik przebywał bowiem w areszcie śledczym, gdzie fiskus przesłał mu decyzję w marcu 2018 r. 

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP