100 zmian w KPC przyspieszy sprawy cywilne

Już od przełomu marca i kwietnia frankowicz będzie mógł złożyć pozew tylko w miejscu zamieszkania, a składający pozew o przeprosiny musi się liczyć, że nie zobaczy ich w telewizji.

Publikacja: 13.03.2023 03:00

100 zmian w KPC przyspieszy sprawy cywilne

Foto: PAP/Rafał Guz

Te dwie i ponad 100 innych zmian dotyczących postępowania w sprawach cywilnych zawiera nowela kodeksu postępowania cywilnego, którą uchwalił w czwartek parlament.

Spory z bankami

Najważniejszą zmianę wprowadzono przejściowo na pięć lat. Pozwy frankowicze będą mogli składać wyłącznie w sądach właściwych dla ich miejsca zamieszkania. Zmianę tę wymusiła trudna sytuacja działającego od dwóch lat w Warszawie specjalnego wydziału cywilnego zwanego sądem frankowym, który z powodu przeciążenia sprawami zmuszony jest wyznaczać rozprawy dopiero za dwa lata. Nowe rozwiązanie dotyczyć ma tylko nowych spraw. Sądy, zwłaszcza w większych miastach, już rozpatrywały sporo takich sprawa i mają znaczne doświadczenie.

Optymistycznie patrzy na tę zmianę Arkadiusz Szcześniak, frankowicz i prezes Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu: – Takiej zmiany mogliśmy się obawiać dwa lata temu, ale teraz sędziowie nawet w sądach rejonowych są już doświadczeni w prowadzeniu sprawa frankowych, a jest nadzieja, że dzięki tej zmianie sąd frankowy zostanie nieco odkorkowany – mówi „Rzeczpospolitej”.

Lex Kaczyński

Ostatni etap prac nad tą nowelą przesłoniła lex Kaczyński, czyli nowa regulacja przewidująca, że jeśli zobowiązany przez sąd do opublikowania przeprosin ich nie opublikuje, to sąd wymierzy mu 15 tys. zł grzywny i nakaże zamieszczenie ich w Monitorze Sądowym na jego koszt. Takie koszty publikacji są nieporównywanie niższe niż w mediach. Propozycja tej zmiany stała się głośna, gdyż projekt zbiegł się ze sprawą przeprosin dla Radosława Sikorskiego, do których sąd zobowiązał Jarosława Kaczyńskiego. Prezes PiS odmawiał ich publikacji, a jej koszt na portalu internetowym wyceniono na 700 tys. Spotkało się to z krytyką. Wskazywano, że takie publikacje nie mogą rujnować przepraszających. Inni zarzucali, że tę zmianę się wprowadza, aby Jarosławowi Kaczyńskiemu oszczędzić kosztów, czemu przedstawicie PiS przeczyli. Ostatecznie prezes PiS zawarł z Radosławem Sikorskim ugodę, w ramach której zapłacił 50 tys. zł na siły zbrojne Ukrainy. Na tym sprawa się zakończyła. Senator PiS Marek Martynowski zgłosił poprawkę, aby ten przepis miał zastosowanie tylko do nowych spraw. Senat w ogóle odrzucił tę zmianę, ale senacka poprawka nie utrzymała się w Sejmie. Zostaje więc przepis w wersji sejmowej.

Czytaj więcej

Duża nowela KPC uchwalona. Lex Kaczyński, zmiany dla frankowiczów i konsumentów

Udrożnienie procesów

Przyśpieszeniu spraw cywilnych mają służyć zmiany organizacyjne oraz w procedurze. Do pierwszych można zaliczyć podniesienie progu kwotowego spraw należących do właściwości sądów okręgowych z 75 tys. zł do 100 tys. zł. Ma to sądy nieco odciążyć. Jak zapewniała podczas prac parlamentarnych Katarzyna Frydrych, wiceminister sprawiedliwości, zmiana ta nie obciąży sądów rejonowych, których jest więcej i są mniej obłożone.

Do proceduralnych zmian można zaliczyć nałożenie na adwokatów i radców obowiązku, aby ich pisma procesowe miały wyodrębnione twierdzenia i wnioski dowodowe, co ma ułatwić pracę sędziemu. W drobniejszych sprawach sędzia uzasadnienie wyroku będzie mógł ograniczyć do wyjaśnienia podstawy prawnej rozstrzygnięcia.

Dla konsumentów (nie tylko frankowiczów) przewidziano odrębne postępowanie, w którym przedsiębiorca będzie zobowiązany powołać wszystkie dowody już w pozwie, albo w odpowiedzi na pozew, w terminie wyznaczonym przez sędziego. Występujący z pozwem nakazowym przeciwko konsumentowi będzie musiał przedłożyć poza wekslem także umowę, którą weksel ów zabezpieczał. Przepisy o postępowaniu z udziałem konsumentów będą miały też zastosowanie w przypadku, gdy przedsiębiorca zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej.

Czytaj więcej

Ponad 100 nowości w KPC. Zmiany mają odciążyć warszawski sąd frankowy

Nie wszyscy z tych zmian są zadowoleni: – Regulacje te mogą okazać się groźne dla małych przedsiębiorców, gdyż konsument obeznany z prawem, a nawet kwalifikowany prawnik, będzie przed sądem lepiej traktowany niż pozwany przez niego indywidualny przedsiębiorca elektryk czy malarz – przestrzega adwokat Przemysław Wierzbicki z kancelarii KKLW.

Wiele uwzględnionych w noweli zmian, to realizacja postulatów samorządu komorniczego, jak: ograniczenie obowiązku badania przez komornika przedstawionego do egzekucji długu czy zmiany dotyczące tzw. postąpień, które mają przyśpieszyć e-licytacje. – Pozwoli to uzyskiwać wyższe ceny z e-licytacji nieruchomości, co będzie korzystniejsze zarówno dla dłużnika, jak i wierzyciela – wskazuje Przemysław Małecki, komornik p.o. rzecznika prasowego Krajowej Rady Komorniczej.

Ustawa ma wejść w życie po trzech miesiącach od ogłoszenia. Wiele ważnych przepisów zacznie obowiązywać już po 14 dniach, w tym zmiany dotyczące sądów właściwych dla spraw frankowych oraz lex Kaczyński.

Etap legislacyjny: czeka na podpis prezydenta

Te dwie i ponad 100 innych zmian dotyczących postępowania w sprawach cywilnych zawiera nowela kodeksu postępowania cywilnego, którą uchwalił w czwartek parlament.

Spory z bankami

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów