Niezwykły brytyjski akt urodzenia

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu matka dziecka domagała się jej uchylenia, gdyż odmowne decyzje są dyskryminujące dla małoletniego i uniemożliwiają mu w przyszłości uzyskanie polskich dokumentów tożsamości i numeru PESEL.

Rozstrzygając pytanie, czy na gruncie prawa polskiego dopuszczalne jest transkrybowanie zagranicznego aktu urodzenia, w którym jako matka i drugi rodzic figurują dwie osoby tej samej płci, poznański WSA odwołał się do prokonstytucyjnej wykładni przepisów ustawowych. Nie ulega wątpliwości, że przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zawsze jako ojca dziecka wskazują mężczyznę.

Zgodnie z przepisami ustawy z 2014 r. –Prawo o aktach stanu cywilnego transkrypcja zagranicznego aktu jest jednak obligatoryjna, jeżeli obywatel polski ubiega się o polski dokument tożsamości lub nadanie numeru PESEL. Niemożność ich uzyskania ogranicza dostęp do polskiego systemu oświaty czy opieki zdrowotnej. Polski obywatel nieposiadający dokumentu tożsamości i paszportu nie ma też możliwości podróżowania do innych krajów. Takie ograniczenia niewątpliwie naruszają podstawowe prawa związane z posiadaniem obywatelstwa polskiego, a taka wykładnia przepisów ustawowych jest niedopuszczalna – ocenił sąd, uchylając obie zaskarżone decyzje.

W uzasadnieniu wyroku WSA zwrócił uwagę, że standardy ochrony praw dziecka wymagają rozpoznania sprawy z uwzględnieniem jej szerszego kontekstu i prokonstytucyjnej wykładni przepisów ustawy –Prawo o aktach stanu cywilnego. Wyjaśnił, że w ocenie sądu przepisy tej ustawy nie przeszkadzają w tej sprawie w transkrypcji aktu urodzenia. Mogłoby to nastąpić w ten sposób, że w rubryce „dane rodziców" zostałyby wpisane dane matki, a rubryka „ojciec" pozostałaby pusta. Mechanizm ten należałoby zastosować w formie przypisku do aktu stanu cywilnego.

Wyrok jest nieprawomocny.

sygn. akt II SA/Po 1169/17