Stronie trzeba udostępnić akta postępowania

Na każdym etapie postępowania stronie przysługuje prawo przeglądania akt sprawy i sporządzania z nich notatek i odpisów

Aktualizacja: 13.11.2008 07:00 Publikacja: 13.11.2008 05:51

Stronie trzeba udostępnić akta postępowania

Foto: Fotorzepa, MW Michał Walczak

Red

Może również żądać uwierzytelniania sporządzonych przez siebie odpisów z akt, jeżeli wykaże, że ma ważny interes w ich uzyskaniu. Uprawnienia wynikające z art. 73 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=133093]kodeksu postępowania administracyjnego[/link], strona wykonuje zarówno osobiście, jak i przez swojego przedstawiciela lub pełnomocnika (pełnomocnictwo co do zasady powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone do protokołu).

Organ administracji może ustalić zasady, na jakich akta są udostępniane (miejsce, czas, nadzór pracownika organu przy przeglądaniu akt). Generalnie nie można udostępniać ich poza siedzibą organu.

[srodtytul]Interes prawny lub obowiązek[/srodtytul]

Istotne z punktu widzenia urzędnika samorządowego jest niewątpliwie właściwe zdefiniowanie pojęcia strony postępowania administracyjnego, ponieważ uprawnienia dotyczące dostępu do akt przysługują wyłącznie stronie. Art. 28 k.p.a. stanowi, że stroną postępowania administracyjnego jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie, albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny. Interes prawny lub obowiązek strony może wynikać z przepisów materialnego prawa administracyjnego, a także z innych przepisów prawa. Prawo dostępu do akt – na mocy art. 33 § 2 i § 3 k.p.a. – przysługuje również organizacji społecznej, dopuszczonej do udziału w postępowaniu na prawach strony. [b]Organizacja społeczna nie może być jednak uczestnikiem postępowania o wydanie pozwolenia na budowę.[/b]

Istnieją przepisy szczególne w stosunku do regulacji kodeksowych, w których ustawodawca precyzyjnie wskazał, komu przysługuje przymiot strony postępowania. Tytułem przykładu wskazać należy przepis art. 28 ust. 2 prawa budowlanego, gdzie obok inwestora taki status w postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę mają również właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu.

[srodtytul]Są też ograniczenia[/srodtytul]

Strony nie mają prawa wglądu i sporządzania odpisów i notatek z akt spraw objętych ochroną tajemnicy państwowej, a także do innych akt, które organ administracji publicznej wyłączy ze względu na ważny interes państwowy (art. 74 § 1 k.p.a.).

Odmowa dostępu następuje w drodze postanowienia, które musi zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne. Na takie postanowienie stronie służy zażalenie (art. 74 § 2 k.p.a.).

[i]Autor jest prawnikiem w Kancelarii Masiota i Wspólnicy w Poznaniu[/i]

[ramka][b]Wybrane orzeczenia sądowe[/b]

[b]- postanowienie NSA z 22 lutego 2001 r. (II SAB 169/00)[/b]. Obywatel niebędący stroną postępowania administracyjnego nie ma prawa żądania udostępnienia mu akt (dokumentów) posiadanych przez organ administracyjny i dlatego skarga za bezczynność organu nie jest w tym zakresie dopuszczalna.

[b]- wyrok NSA z 4 lutego 2005 r.(OSK 426/04)[/b]. O ile strona do przeglądania akt sprawy nie musi wykazać się ważnym interesem, to już żądanie od organu uwierzytelnienia sporządzonych przez nią odpisów wymaga uzasadnienia tego żądania jej ważnym interesem. [/ramka]

Może również żądać uwierzytelniania sporządzonych przez siebie odpisów z akt, jeżeli wykaże, że ma ważny interes w ich uzyskaniu. Uprawnienia wynikające z art. 73 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=133093]kodeksu postępowania administracyjnego[/link], strona wykonuje zarówno osobiście, jak i przez swojego przedstawiciela lub pełnomocnika (pełnomocnictwo co do zasady powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone do protokołu).

Pozostało jeszcze 85% artykułu
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: język polski. Odpowiedzi i arkusze CKE
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: matematyka - poziom podstawowy. Odpowiedzi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Zawody prawnicze
Egzaminy prawnicze 2025. Z tymi zagadnieniami zdający mieli największe problemy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku