Opłaty sądowe wymagają poważnych zmian

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt zmian w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Ma on uprościć system ściągania opłat sądowych, obniżyć niektóre z nich i urealnić inne.

Nowelizacja jest potrzebna, gdyż obowiązująca ustawa jest zawiła i rygorystyczna, co wiele razy w swoich wyrokach potwierdzały Sąd Najwyższy i Trybunał Konstytucyjny.

– W wielu sytuacjach trudniej ją stosować niż wcześniejsze przepisy, co obciąża sędziów i adwokatów, a nieraz oznacza zwrócenie sprawy – wskazuje Marcin Łochowski, sędzia cywilny z SO Warszawa-Praga.

Nowelizacja znosi opłatę podstawową, która wynosi 30 zł. Dziś jest ona bowiem ekonomicznie nieistotna, a komplikuje postępowanie.

Rewolucja dotyczy „papierowych" spraw upominawczych. Teraz sąd pobiera w nich 5-proc. opłatę stosunkową, a w razie uprawomocnienia się nakazu zwraca powodowi trzy czwarte wpisu, zostawiając sobie 1,25 proc. Rzecz w tym, że tak się dzieje w 98 proc. spraw, co wymaga masy zwrotów (ich koszt to ok. 1,3 mln zł). Zmiana ma polegać na tym, że powód będzie uiszczał owe 1,25 proc. wartości żądania i dopiero w razie wniesienia sprzeciwu będzie wzywany do uzupełnienia opłaty.

– To dobre rozwiązanie – wskazuje sędzia Jacek Widło, prezes e-sądu, w którym zastosowano ten mechanizm. – Ale opłaty powinny być radykalniej uproszczone, np. do dwóch stałych.

Projekt rezygnuje z części opłat stałych.

Od wniosku o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości zamiast 2 tys. zł będzie opłata stosunkowa 2,5 proc. wartości nieruchomości. Istotna zmiana dotyczy rozwodów i separacji. Sąd zwróci połowę opłaty, czyli 300 zł, gdy rodzice dojdą do porozumienia w sprawie władzy rodzicielskiej i kontaktów z dzieckiem.

Kolejna zmiana urealni zasady zwrotu kosztów świadka. Będą zwracane wydatki na przyjazd własnym samochodem, czego część sądów nie honorowała.

Zmiany w kosztach sądowych