W poniedziałek Naczelny Sąd Administracyjny wydał uchwałę w budzącym wiele emocji sporze: czy krajowy urzędnik stanu cywilnego może przepisać do polskich ksiąg zagraniczny akt urodzenia dziecka, w którym jako rodzice wpisane są dwie kobiety lub dwóch mężczyzn. Siedmioosobowy skład NSA uznał, że polskie przepisy takiej możliwości nie dopuszczają.
Uchwała zapadła na kanwie sprawy chłopca, który urodził się w Wielkiej Brytanii. Żeby uzyskać paszport dla dziecka, jego matka wystąpiła o transkrypcję (przeniesienie) brytyjskiego aktu urodzenia do polskich ksiąg USC. Urzędnicy odmówili, ponieważ w zagranicznym dokumencie jako rodzice wpisane były dwie kobiety (obie są Polkami). Gdy spór trafił ostatecznie na wokandę NSA, ten uznał, że do rozstrzygnięcia konieczne będzie podjęcie uchwały.
Czytaj też:
Jak zadbać o dobro dziecka jednopłciowej pary
Wyrok NSA w sprawie transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia: dwie matki rodzicami dziecka
Siedmioosobowy skład NSA potwierdził, że sprawa transkrypcji zagranicznych aktów urodzenia już zdążyła wywołać rozbieżności w orzecznictwie. Nie miał jednak wątpliwości, że polskie przepisy nie dopuszczają przeniesienia do ksiąg USC zagranicznego aktu urodzenia, w którym jako rodzice figurują dwie matki czy dwóch ojców.
Jak zauważył przewodniczący składu sędzia Jacek Chlebny, prezes Izby Ogólnoadministracyjnej NSA, transkrypcja polega na wiernym przeniesieniu treści zagranicznego dokumentu. Podkreślił jednak, że transkrypcja to nie tłumaczenie. Zakres danych w dokumencie zagranicznym nie musi pokrywać się z jego krajowym odpowiednikiem. Dopasowanie ich do polskich warunków może polegać na uzupełnieniu lub pominięciu, ale nie może to być sprzeczne z polskim prawem.
W ocenie NSA skutki przepisania zagranicznego aktu urodzenia z rodzicami tej samej płci są nie do pogodzenia z krajowym porządkiem prawnym. Sąd zauważył m.in., że w Polsce jako ojca wskazuje się zawsze mężczyznę. Skutki dopuszczenia transkrypcji aktu z osobami tej samej płci jako rodzicami byłyby zagrożeniem dla spójności polskiego prawa.
Zarazem NSA wskazał ścieżkę, by dziecko nie pozostało bez polskiego dowodu tożsamości. Przypomniał, że każdy ma prawo do paszportu czy dowodu. Odmowa ich wydania następuje w drodze decyzji, które są zaskarżalne, tak samo jak bezczynność. Nie ma też przeszkód, żeby nadać PESEL na podstawie brytyjskiego aktu urodzenia. Konsul może też wydać tymczasowy paszport małoletniemu bez PESEL.
Sygnatura akt: II OPS 1/19.
