Outsiderka z poczuciem humoru

W 2001 r. przyłapana na kradzieży w sklepie, oskarżona o posiadanie podejrzanej liczby leków psychotropowych, stanęła przed sądem. Milionerka i hollywoodzka gwiazda kleptomanką?! Wszyscy zachodzili w głowę, jak to możliwe. Wprawdzie ekscesy sławnych i bogatych, zwłaszcza w Hollywood, są czymś stosunkowo normalnym, jednak Winonę czekał długi i upokarzający proces. Najdramatyczniejszy moment – gdy w sądzie aktorka została popchnięta przez szeryfa tak mocno, że upadła i złamała rękę – nie tylko jej na długo zostanie w pamięci.

Ryder tłumaczyła się, że próbowała wynieść ze sklepu w Beverly Hills ubrania o wartości ponad 5 tys. dolarów (przy sobie miała też nożyczki, którymi ponoć zamierzała odciąć metki), bo chciała lepiej się wczuć w rolę złodziejki, którą niebawem miała zagrać. Wyjaśnienia nie przekonały sędziego, ponieważ jednak niektóre przedstawione przez prokuraturę dowody okazały się naciągane, a przebieg procesu w sumie wzbudził więcej współczucia dla Winony niż oburzenia jej postępkiem, zmieniono kwalifikację czynu aktorki z przestępstwa na wykroczenie.

Zamiast grożących jej trzech lat więzienia została skazana na roboty publiczne i wysoką grzywnę. Pokornie poddała się wyrokowi: pracowała m.in. z chorymi dziećmi, bez szemrania zapłaciła pieniądze i na pewien czas wycofała się z życia publicznego.

Wróciła, ale nie ot, tak sobie, tylko wtedy, gdy na ekrany wchodził nowy film z jej udziałem – udana komedia „Milioner z przypadku” (2002) z Adamem Sandlerem. Tylko tak mogła poprawić swój wizerunek i spłacić dług wdzięczności wobec wiernych fanów, którzy w czasie procesu zakładali koszulki z napisem „Free Winona”. Taką samą koszulkę kilka razy, m.in. do sesji na okładkę kolorowego magazynu, założyła też sama aktorka, pokazując, że docenia gest przyjaciół, ale ma też poczucie humoru na swój temat.

Bo niezależnie od plotek, sensacji, mitów i faktów Ryder była i jest przede wszystkim świetną aktorką. Zaczęła występować jako nastolatka, widzowie polubili ją za role outsiderek, dziewcząt wrażliwych, obdarzonych bujną wyobraźnią, przy tym lgnących do odmieńców w rodzaju Edwarda Nożycorękiego.

Winona jest perfekcjonistką. Mawia, że lepiej nie grać wcale, niż występować w kiepskich filmach. Co nie znaczy, że nie ma na koncie paru wpadek. Na przykład „Chłopców” (aktorka chciała się z tego przedsięwzięcia wycofać, ale producent zagroził jej procesem) i nieudanego sequela „Obcy: Przebudzenie”, gdzie w dodatku doznała poważnej kontuzji pleców.

Urodziła się w październiku 1971 r. w miejscowości Winona – stąd imię – w stanie Minnesota w rodzinie o rosyjskich i żydowskich korzeniach (dziadkowie ze strony ojca byli rosyjskimi emigrantami). Właściwie nazywa się Winona Laura Horowitz, ale gdy zaczęła występować, wybrała artystyczny pseudonim Ryder – od nazwy ulubionego zespołu ojca: Mitch Ryder & The Detroit Wheels.

Wychowywała się w środowisku bohemy, kilka lat jako dziecko spędziła w hippisowskiej komunie. Ojcem chrzestnym przyszłej gwiazdy został Timothy Leary, ikona amerykańskiej kontrkultury lat 60., przyjacielem rodziców był też m.in. pisarz Allen Ginsberg.

Kiedy dziewczynka miała dziesięć lat, rodzina przeprowadziła się do Petalumy koło San Francisco. Poszła do szkoły, ale nie było jej tam łatwo: dzieci jej nie lubiły, uważały za dziwoląga, raz nawet została pobita, bo koledzy z klasy sądzili, że ostrzyżona na krótko, szczuplutka, ubrana jak chłopiec Winona jest... gejem. W końcu rodzice zabrali ją ze szkoły i dalszą edukację zapewnili jej w domu, na prywatnych lekcjach i na kursach w prestiżowym American Conservatory Theatre.

Zadebiutowała, mając 14 lat w filmie „Lucas”, pierwszą dużą rolę zagrała w „Soku z żuka” (1988) Tima Burtona. Potem były m.in. „Śmiertelne zauroczenie” – gdzie przekonująco wcieliła się w grzeczną uczennicę, która ulega fascynacji dziwakiem o morderczych instynktach (w tej roli Christian Slater), wzruszające „Syreny” u boku Cher oraz kolejne dzieło Burtona: „Edward Nożycoręki”.

Na planie tego filmu Ryder poznała swoją pierwszą miłość – Johnny’ego Deppa. Cóż to był za romans! Niestety, nie przetrwał próby czasu. Depp, który najpierw wytatuował sobie na ramieniu „Winona forever”, po rozstaniu skrócił imię byłej sympatii o „na”, ona z kolei wpadła w depresję i na kilka dni trafiła do kliniki psychiatrycznej. Z powodu dziwnych ataków bólu brzucha i paniki musiała też zrezygnować z udziału w „Ojcu chrzestnym 3”.