Bonjour, Rozdroże

Drugi raz w historii Festiwalu Rozdroże zaproszono zespoły z Francji. – Będziemy gościć artystów dwóch pokoleń, z jednej strony zaprezentuje się Mathilde Monnier, choreografka, która swoje prace pokazywała już w latach 70., z drugiej – Christian Rizzo, który tańczył w zespole Monnier, a sam zaczął działać w latach 90. – mówi Janusz Marek, założyciel i kurator festiwalu.

– Uzupełnieniem tych pokazów będzie wizyta pracującej na Zachodzie Kai Kołodziejczyk, tancerki rozpoczynającej dopiero pracę jako choreograf. Premierowa prezentacja „Brith Out...“ jej zespołu Universal Law of Impermanence to symboliczny początek drogi, którą wybrała.

[srodtytul]Spojrzenie w psychikę[/srodtytul]

Gwiazda festiwalu Mathilde Monnier od lat interesuje się psychologią i psychiatrią, ma nawet doświadczenia praktyczne (pracowała m.in. z osobami autystycznymi). Przygotowywane przez nią spektakle są więc swoistym starciem świata wewnętrznego z tym zewnętrznym. W Teatrze Wielkim grupa Monnier, czyli Centre Choreographique National de Montpellier Languedoc-Roussillon, wystawi we wtorek i środę (4 – 5.11) choreografię „Tempo 76“ poświęconą formie unisono – ruchowi symultanicznemu wykorzystywanemu podczas pochodów, parad czy pokazów cheerliderek.

– Pamiętam, jak w latach 80., w czasie eksplozji tańca współczesnego we Francji [forma unisono] stanowiła tabu w środowisku tanecznym, lecz mimo to mogła być wykorzystywana dla spektakularnych efektów w zakończeniach spektakli – wspomina Monnier. – W „Tempo 76“ chciałabym przywołać unisono zarówno w sposób krytyczny, jak i radosny.

Twórczość Monnier jest bardzo ceniona (nie tylko we Francji, ale i na całym świecie), choreograf inspiruje się m.in. dokonaniami wielkiego Merce’a Cunninghama (pod koniec lat 70. tańczyła w jego zespole), współpracowała także z Francois Verretem i Jean-Francois Durourem.

Wciąż poszukuje własnych dróg. Od 1994 roku pomaga też innym – jest dyrektorem Narodowego Centrum Choreograficznego w Montpellier.

[srodtytul]Przez dwa pokolenia[/srodtytul]

Po warszawskich pokazach widzowie będą mogli się spotkać i porozmawiać z choreograf i... sprawdzić swoją cierpliwość. Kolejne prezentacje „Rozdroża“ zaplanowano dopiero na koniec listopada. Ta „dziura w programie“ związana jest z nagłym wyjazdem zagranicznym jednego z aktorów Akademii Ruchu. Ale ostatecznie zobaczymy ten legendarny alternatywny teatr. Przygotował on cztery akcje plastyczne w budynku Centrum Sztuki Współczesnej i na placu budowy przed nim.

W listopadzie gościem festiwalu będzie też Kaya Kołodziejczyk, tancerka, która ukończyła warszawską szkołę baletową, a później prestiżową szkołę P.A.R.T.S. Anny Teresy De Keersmaeker. Dziś wraca do Warszawy jako choreograf. Jej formacja Universal Law of Impermanence zaprosi nas do Sali Laboratorium w CSW na spotkanie z... żywymi rzeźbami. Nie będzie podziału na twórców i publiczność, a każdy widz będzie mógł decydować, którego tancerza i z jakiej odległości obejrzy.

[srodtytul]Niezwykła ceremonia[/srodtytul]

Festiwal zamknie 3 grudnia wyjątkowy pokaz formacji L’association fragile/Christian Rizzo. Na scenie w głównej roli pojawi się ceniona francuska tancerka Julie Guibert (współpracująca m.in. z Cullberg Ballet), która zmusi swoje ciało do działań ekstremalnych. Nie, nie tak ekstremalnych, jak można sobie wyobrażać – po prostu przez cały spektakl tańczyć będzie na wysokich szpilkach, co niezwykle obciąża stawy, ogranicza swobodę ruchów itd.

Guibert – mimo że uzbrojona w symbol współczesnej kobiety – uczestniczy w jakimś magicznym rytuale, obrzędzie. Na scenie pojawią się dziesiątki świec zapalanych przez Rizzo w zwierzęcej masce. W tym żywym, migoczącym świetle wciągać się będziemy w oniryczną wizję Rizzo. Tak dziwną, że albo zostanie zaakceptowana od pierwszej chwili, albo widzowie natychmiast ją odrzucą.

– „B.c, Janvier 1545, Fontainebleau“ to bardzo tajemniczy spektakl, w którym twórca nie narzuca nikomu swojej interpretacji – mówi Janusz Marek. – Charakteryzuje się niezwykle wysmakowaną estetyką, podsycaną przez stonowane oświetlenie zaprojektowane przez wybitną reżyser świateł Caty Olive. W białym kubiku stanowiącym niezwykle dziwny świat widz obserwować będzie napięcie między działaniem tancerki i tancerza oraz między nimi a przestrzenią.

15. Rozdroże ma mało pokazów, ale to jedyna okazja, by poznać artystów, na których sprowadzenie od lat nikogo nie stać (w każdym tego słowa znaczeniu).

[ramka][b]przed nami[/b]

3.11, godz. 20

Spotkanie Mathilde Monnier z publicznością ilustrowane projekcją zapisów jej spektakli. CSW

4 i 5.11, godz. 19.15

„Tempo 76” (chor. Mathilde Monnier) Centre Chorégraphique National de Montpellier Languedoc-Roussillon – spektakl taneczny. Po drugim pokazie spotkanie artystów z widzami. Teatr Wielki – Opera Narodowa, Sala im. Młynarskiego

24 i 25.11, godz. 20

„Brith Out...” (chor. Kaya Kołodziejczyk) Universal Law of Impermanence – premiera spektaklu /instalacji tanecznej. Po drugim pokazie spektaklu spotkanie artystów z widzami. Laboratorium CSW

27 i 28.11, godz. 18

„Cztery wykłady” Akademia Ruchu – akcja plastyczna. Po drugim pokazie spotkanie artystów z widzami. Laboratorium CSW i teren obok

2.12, godz. 18

Spotkanie Christiana Rizzo z publicznością ilustrowane projekcją zapisów spektakli. Kino Audytorium CSW

3.12, godz. 19

„B.c, Janvier 1545, Fontainebleau” L’association fragile/Christian Rizzo – spektakl taneczny. Po pokazie – spotkanie artystów z widzami. Teatr Studio, PKiN

—sw[/ramka]

[ramka][b]warto wiedzieć[/b]

Międzynarodowe Spotkania Sztuki Akcji Rozdroże powstały w 1994 roku. Na festiwal zapraszani są wybitni przedstawiciele sztuk z pogranicza teatru, tańca, performance, a nawet muzyki. Ten sam od początku kurator imprezy (Janusz Marek) dba nie tylko o poziom zapraszanych spektakli, lecz także ambitnie realizuje misję edukacyjną. Rozdroże to więc nie tylko pokazy artystów, którzy nigdy wcześniej nie gościli w Warszawie, ale i seria spotkań, rozmów, pokazy wideo itp. Podczas dotychczasowych edycji wystąpili twórcy z 11 krajów, m.in. legendarna Piny Bausch, która wystawiła jeden z najsłynniejszych swoich spektakli „Goździki”, awangardowa wokalistka o niezwykłej wyobraźni muzycznej Meredith Monk, mistrz butoh – jeden z twórców stylu Kazuo Ohno, słynna formacja Rosas i Compagnie Mossoux-Bonte czy skandynawska choreografka Virpi Pahkinen. Niedawno zobaczyliśmy też wybitną niemiecką choreograf Susanne Linke, która pokazała pracę „Im Bade wannen”.

Dzięki takim nazwiskom Rozdroże – mimo swego kameralnego charakteru – od lat pomaga polskim widzom poznać i zrozumieć historię tańca współczesnego.